Cảnh báo ĐBSCL thành 'điểm nóng' rác thải nhựa

Ngày 8/10, tại TP. Cần Thơ, Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức hội thảo chia sẻ về xây dựng trường học sinh thái, không rác thải nhựa theo các tiêu chí, mô hình từng đạt Giải thưởng Trường học sinh thái ASEAN.

Các kinh nghiệm thực tế được chia sẻ tại sự kiện nhằm giúp những người làm giáo dục, lãnh đạo các trường hiểu rõ, vận dụng linh hoạt vào thực tế từng trường.

Ông Nguyễn Văn Khởi - Phó Chủ tịch UBND TP. Cần Thơ phát biểu tại hội thảo.

Ông Nguyễn Văn Khởi - Phó Chủ tịch UBND TP. Cần Thơ dẫn báo khảo sát của Ngân hàng Thế giới (WB) năm 2022 cho thấy, ĐBSCL là 'điểm nóng' về rác nhựa dùng một lần.

Theo đó, rác thải nhựa dùng 1 lần đang chiếm tới 72% tổng lượng rác thải nhựa. Đặc biệt, tại các khu vực ven sông đô thị như TP. Cần Thơ, mật độ rác nhựa lên tới 34,5 vật phẩm trên mỗi đơn vị khảo sát, cao hơn gần gấp 3 lần vùng nông thôn.

Trong bối cảnh đó, ông Khởi cho rằng, mô hình Trường học giảm nhựa mang ý nghĩa thiết thực và cấp bách, lồng ghép giáo dục môi trường vào học đường, nuôi dưỡng ý thức, hình thành thói quen xanh ngay từ ghế nhà trường.

“Tôi tin rằng, từ những hành động nhỏ như hạn chế chai nhựa, phân loại rác tại nguồn, hay tái chế đồ dùng học tập, các em học sinh sẽ trở thành những đại sứ môi trường, lan tỏa thông điệp tích cực đến gia đình và cộng đồng”, ông Khởi nói.

Theo ông Khởi, Cần Thơ là một trong những địa phương có phong trào xây dựng trường học sinh thái phát triển mạnh mẽ. Nhiều trường học đã đạt giải thưởng cấp Quốc gia và cấp ASEAN, trở thành những tấm gương tiêu biểu trong việc gắn kết giáo dục - môi trường - cộng đồng. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đáng khích lệ, ô nhiễm nhựa sông ngòi vẫn là một thách thức lớn của vùng Đồng bằng sông Cửu Long nói chung và Cần Thơ nói riêng.

Quang cảnh hội thảo.

Ông Nguyễn Văn Khởi cũng yêu cầu ngành giáo dục Cần Thơ tiếp tục phát huy vai trò nòng cốt trong việc xây dựng, nhân rộng mô hình Trường học sinh thái - giảm nhựa. Cùng đó, các đoàn thể và chính quyền địa phương cần tăng cường hỗ trợ, kết nối nguồn lực, đồng hành cùng nhà trường trong các sáng kiến về môi trường.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường - Lê Công Thành (Trưởng ban Tổ chức Giải thưởng Trường học sinh thái ASEAN Việt Nam 2025) cho biết, giáo dục về môi trường không chỉ là trách nhiệm của nhà trường, còn là nền tảng để xây dựng một cộng đồng xanh, có ý thức và hành động cụ thể trong việc bảo vệ hành tinh.

Theo ông Thành, sự kiện sẽ lan tỏa ý thức bảo vệ môi trường, khuyến khích các sáng kiến đổi mới, sáng tạo trong giảng dạy và học tập. Từ đó, cùng nhau xây dựng một cộng đồng học đường sáng - xanh - sạch - đẹp, đóng góp vào mục tiêu phát triển bền vững của quốc gia và khu vực.

Đồng bằng sông Cửu Long nguy cơ thành ‘điểm nóng’ rác thải nhựa. Ảnh đoàn viên thanh niên vớt rác thải nhựa tại rạch Tham Tướng, phường Ninh Kiều, TP. Cần Thơ.

GS.TS Nguyễn Thị Kim Cúc, Thành viên Ban Giám khảo cuộc thi Trường học sinh thái ASEAN khẳng định, đây không chỉ danh hiệu, còn tạo nền tảng bền vững để chống rác thải nhựa, biến mỗi học sinh thành một đại sứ môi trường đích thực.

Chia sẻ từ kinh nghiệm quốc tế, bà Cúc cho rằng, các phương pháp giáo dục môi trường có hiệu quả nhất đến từ những phương pháp mang tính trải nghiệm và can thiệp hành vi. Do đó, bà kêu gọi các trường học hãy tập trung vào việc tạo ra văn hóa không rác thải nhựa trong từng hoạt động, tận dụng khả năng tiếp thu và lan tỏa thay đổi của thế hệ trẻ nhằm cải thiện môi trường học tập, nâng cao sức khỏe và kết nối địa phương.

Hòa Hội