Cần lắm điểm trường kiên cố cho bản Xa Mang

Nhà công vụ dành cho giáo viên tại điểm trường Tiểu học Xa Mang, Trường Tiểu học Sơn Điện 1.

Điểm trường Tiểu học Xa Mang, Trường Tiểu học Sơn Điện 1, xã Sơn Điện nằm chênh vênh trên sườn đồi, với 3 phòng học nhỏ, là nơi 22 học sinh người Thái đến lớp mỗi ngày. Điểm trường có 2 giáo viên phụ trách hai lớp ghép 1, 2, 3 và 4, 5.

Kết thúc buổi dạy, thầy Hà Trung Tuân trở về căn nhà công vụ ghép tạm sát điểm trường. Chỉ tay về phía quả đồi phía sau, thầy kể về trận lũ cuối tháng 8/2025. Dòng nước từ đỉnh núi đổ xuống, cuốn theo đất đá tràn thẳng vào khu bếp và phòng ở. Căn nhà công vụ gần như bị xé toạc. Từ nơi xiêu vẹo ấy, thầy vẫn bền bỉ “giữ lửa” cho lớp học. Sáng nào thầy cũng dậy sớm nhóm bếp, đun ấm nước, rang ít cơm, pha gói mì tôm cho học trò lót dạ. Ánh lửa bập bùng, học trò nhỏ ngồi quây quanh, vừa sưởi ấm, vừa ê a đọc bài.

Cách đó không xa là điểm trường Mầm non Xa Mang thuộc Trường Mầm non Sơn Điện 1. Điểm trường mới kiên cố đã được dựng trên nền đất cao ráo, an toàn hơn. Ngày đầu tiên trở lại lớp, không khí rộn ràng như ngày hội, có em quay sang cười khúc khích: “Nhà mới của chúng mình đấy”.

Công trình được UBND huyện Quan Sơn (cũ) phối hợp cùng Công ty Cổ phần Dịch vụ hàng không Taseco (Tập đoàn Taseco Airs) tài trợ, với sự đồng hành của Câu lạc bộ Vì trẻ em vùng cao và nhóm “Ngôi trường mơ ước”, tổng kinh phí thực hiện khoảng 700 triệu đồng. Điểm trường gồm 3 phòng học kiên cố, khép kín. Ít ai nghĩ rằng hơn 1 tháng trước, cô trò nơi đây vẫn phải dạy và học trong những phòng cũ xuống cấp. Khi bão số 5 quét qua, đất đá từ triền đồi tràn xuống phủ kín sân trường, nhà vệ sinh bị cuốn trôi. Cô giáo Nguyễn Thị Trang, phụ trách điểm trường, chia sẻ: “Dẫu vẫn thiếu sân chơi, mái che và một số thiết bị, nhưng có lớp học kiên cố đã là điều quý nhất. Mùa đông này các con không còn phải run vì gió lùa, sương lạnh nữa”.

Những đổi thay ở điểm trường Mầm non Xa Mang là một phần trong quá trình kiên cố hóa trường lớp trên địa bàn xã Sơn Điện. Tuy nhiên, việc đầu tư xây dựng điểm trường Tiểu học Xa Mang vẫn phải tạm gác lại. Bởi toàn bộ khu dân cư của bản hiện nằm trong vùng có nguy cơ sạt lở cao, bắt buộc phải tái định cư để bảo đảm an toàn lâu dài. Chỉ khi khu tái định cư mới được hình thành, điểm trường mới có thể xây dựng kiên cố, đáp ứng nhu cầu học tập của hơn 20 học sinh nơi này.

Bản Xa Mang có 34 hộ dân với hơn 100 nhân khẩu, chủ yếu là đồng bào Thái, sinh sống dựa vào nương ngô, rẫy lúa và chăn nuôi nhỏ lẻ nên đời sống còn nhiều khó khăn. Đường vào bản men theo sườn núi, dốc đứng và hẹp, mùa mưa sạt lở liên tục. Sau cơn bão số 5 cuối tháng 8, toàn bản xuất hiện nhiều điểm sạt lở lớn, 2 điểm trường bị bùn đất vùi lấp, nhiều hộ dân phải sơ tán khẩn cấp. Ngày 5/9/2025 Chủ tịch UBND tỉnh đã công bố tình huống khẩn cấp về thiên tai tại bản Xa Mang.

Trước nguy cơ mất an toàn kéo dài, xã Sơn Điện đã khảo sát địa hình bản Xa Mang để tìm vị trí đất ổn định, tránh xa vùng sạt trượt nhằm quy hoạch khu tái định cư cho các hộ dân. Đến nay, xã đã xác định được một số vị trí phù hợp và đang hoàn thiện hồ sơ, bản đồ quy hoạch trình tỉnh xem xét.

Chủ tịch UBND xã Sơn Điện Lữ Văn Tiên, cho biết: “Người dân bản Xa Mang mong lắm có một khu tái định cư an toàn để dựng lại nhà cửa và yên tâm sản xuất. Chúng tôi rất mong tỉnh sớm hỗ trợ kinh phí san gạt mặt bằng, xây dựng hạ tầng thiết yếu để triển khai khu tái định cư mới. Khi có chỗ ở ổn định, việc xây dựng điểm trường tiểu học kiên cố mới có thể thực hiện được”.

Dẫu Sơn Điện vẫn còn nhiều khó khăn, nhưng với sự quan tâm của các cấp, các ngành, hy vọng về một môi trường học tập an toàn, kiên cố cho trẻ em nơi đây sẽ sớm thành hiện thực. Khi trường lớp vững chắc hơn, con đường đến lớp của các em sẽ bớt gập ghềnh.

Bài và ảnh: Tăng Thúy