Các tính năng hữu ích hỗ trợ lái xe mùa mưa

Chống bó cứng phanh (ABS) và phân phối lực phanh điện tử (EBD)

Trong bối cảnh công nghệ an toàn ngày càng được chú trọng, hệ thống chống bó cứng phanh (ABS) đã trở thành trang bị gần như bắt buộc trên mỗi chiếc xe bán ra hiện nay.

ABS hoạt động bằng cách liên tục bóp nhả phanh hàng chục lần mỗi giây, giúp bánh xe vẫn duy trì độ bám đường khi phanh gấp. Điều này không chỉ giúp giảm tốc độ an toàn mà còn hạn chế tối đa tình trạng bánh bị khóa cứng, ngăn ngừa xe bị trượt bánh hoặc mất kiểm soát, đặc biệt trên các bề mặt đường trơn trượt.

Tương tự ABS, hệ thống phân phối lực phanh điện tử (EBD) cũng là một tính năng phổ biến trên ô tô hiện đại. EBD đóng vai trò quan trọng trong việc tối ưu hóa hiệu quả phanh khi độ bám đường trên các bánh xe có thể khác nhau.

Ví dụ khi đi ô tô trên đường mưa và một bên bánh xe lọt vào vũng nước trong khi bên còn lại chỉ ướt, nếu lực phanh phân bố đều, xe rất dễ bị kéo về phía có độ bám đường cao hơn, dẫn đến mất kiểm soát.

Lúc này, EBD sẽ can thiệp, phân bổ lực phanh vừa đủ cho từng bánh, giúp xe giảm tốc độ an toàn và không bị lệch hướng, giữ vững quỹ đạo di chuyển.

Cân bằng điện tử

Hệ thống cân bằng điện tử (ESC) đóng vai trò giúp xe luôn duy trì đúng quỹ đạo mà tài xế mong muốn khi đang tăng tốc, vào cua, phanh hay di chuyển trên đường.

ESC hoạt động bằng cách thu thập liên tục các tín hiệu từ nhiều cảm biến khác nhau, bao gồm cảm biến gia tốc dọc, gia tốc ngang thân xe và cảm biến tốc độ của từng bánh xe. Dữ liệu này giúp hệ thống xác định trạng thái chuyển động thực tế của xe.

Sau đó, bộ xử lý điện tử sẽ so sánh các thông số này với góc quay của vô-lăng. Nếu phát hiện sự khác biệt giữa hướng di chuyển thực tế của thân xe và hướng đánh lái của tài xế, ESC sẽ ngay lập tức can thiệp bằng cách giảm công suất động cơ hoặc kích hoạt phanh ở một số bánh xe cụ thể, nhằm đưa xe trở về trạng thái ổn định và đúng hướng lái mong muốn.

Khi trời mưa, xe di chuyển nhanh qua vũng nước, các bánh xe có thể bị hiện tượng trượt nước. Lúc này, hệ thống có thể nhận biết chính xác bánh xe nào đang bị trượt nhờ việc phát hiện sự bất thường trong tốc độ quay của bánh đó.

ESC khi đó sẽ tự giảm công suất hoặc tác động phanh lên bánh xe bị trượt, giúp giảm thiểu tình trạng mất kiểm soát, đảm bảo an toàn tối đa cho người lái.

Gạt mưa tự động

Hệ thống gạt mưa tự động hoạt động dựa trên các cảm biến được đặt phía trên kính chắn gió, giúp phát hiện lượng hạt nước bám trên bề mặt. Tốc độ hoạt động của cần gạt sẽ tự động điều chỉnh linh hoạt, tương ứng với lượng mưa và tốc độ của xe.

Cảm biến gạt mưa tự động trên xe ô tô.

Gạt mưa tự động là tính năng tiện lợi giúp loại bỏ sự phân tâm khi phải liên tục điều chỉnh tốc độ của cần gạt nước thủ công. Nhờ đó, giúp tài xế có thể tập trung hơn vào việc nhìn đường lái xe, đặc biệt trong điều kiện thời tiết mưa bão.

Dẫu vậy, tính năng này vẫn có một số hạn chế khi cảm biến đôi lúc quá nhạy và sẽ tự kích hoạt gạt mưa dù chỉ có vài giọt nước bám lên kính chắn gió, hay thường chỉ hoạt động tốt ở điều kiện mưa phùn, mưa nhỏ, các cơn mưa có lượng mưa từ trung bình trở xuống.

Sấy gương, kính

Khi trời mưa, nước bám lên gương, kính hoặc vào mùa đông, sương ẩm ngưng tụ sẽ gây ảnh hưởng đến tầm quan sát, từ đó tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn khi lái xe. Với những chiếc xe được trang bị sấy gương, kính, tình trạng đọng nước, hấp hơi hay mờ kính sẽ được giải quyết triệt để, giúp tài xế luôn có tầm nhìn rõ ràng.

Sấy gương, kính là tính năng ngày càng phổ biến trên các mẫu ô tô mới hiện nay. Nút bấm kích hoạt chức năng sấy gương và sấy kính thường được bố trí ở khu vực điều khiển điều hòa, nằm ở trung tâm của bảng điều khiển.

Thông thường, sấy gương chiếu hậu bên ngoài và kính phía sau sẽ có chung một biểu tượng. Trong khi đó, sấy kính chắn gió phía trước sẽ có một biểu tượng riêng biệt, giúp người lái dễ dàng nhận biết và thao tác.

Dẫn động 4 bánh

Hệ thống dẫn động 4 bánh (AWD hoặc 4WD) là tính năng thường thấy trên những mẫu xe SUV. Với tính năng này, khả năng bám đường của xe được cải thiện đáng kể khi cả 4 bánh đều được truyền lực, giúp di chuyển dễ dàng hơn trên những con đường xấu, bùn lầy, trơn trượt.

Dẫn động 4 bánh là một tính năng hữu dụng khi trời mưa to, đường ngập, giúp tài xế tự tin hơn khi lái, và giảm thiểu tình trạng trượt bánh đi xe chạy qua vũng nước.

Một số mẫu xe được trang bị hệ dẫn động 4 bánh toàn thời gian (AWD), cho phép phân bổ lực kéo tự động mà không cần tài xế can thiệp. Tuy nhiên, loại này có nhược điểm là tiêu hao nhiều nhiên liệu hơn so với các hệ dẫn động khác.

Một số dòng xe khác sử dụng hệ dẫn động 4 bánh bán thời gian, cho phép người lái chủ động chuyển đổi giữa chế độ 2 bánh (một cầu) và 4 bánh (hai cầu) thông qua núm xoay hoặc cần gạt riêng biệt.

Với loại xe này, khi chạy trong điều kiện đường khô ráo và bằng phẳng, chế độ dẫn động một cầu là đủ và giúp tiết kiệm nhiên liệu. Tuy nhiên, khi gặp mưa lớn hoặc đường trơn, người lái nên chuyển sang chế độ 4 bánh để tăng độ bám đường và đảm bảo an toàn.

Một số tính năng trợ lái

Khi trời mưa, mặt đường trơn trượt và tầm nhìn giảm sẽ gây ra một số khó khăn cho tài xế. Lúc này, một số tính năng ADAS sẽ phát huy tác dụng để giúp lái xe an toàn.

Ví dụ, nếu xe vô tình đi lệch khỏi làn đường do đường trơn, hệ thống cảnh báo chệch làn sẽ lập tức phát tín hiệu để tài xế điều chỉnh kịp thời.

Trong khi đó, các tính năng như cảnh báo điểm mù, cảnh báo va chạm phía trước/sau giúp tài xế phát hiện các phương tiện/vật thể di chuyển trong khu vực hạn chế tầm nhìn để kịp thời tránh, hoặc thậm chí có thể kích hoạt phanh khẩn cấp tự động để giảm thiểu nguy cơ tai nạn.

Dẫu vậy, các hệ thống an toàn chủ động trên ô tô chủ yếu dùng các camera, cảm biến, radar để quan sát và đánh giá điều kiện mặt đường, vạch kẻ, vật thể xung quanh xe. Do đó, điều kiện thời tiết xấu như mưa lớn sẽ ít nhiều làm ảnh hưởng đến hệ thống, yêu cầu tái xế vẫn phải tập trung tối đa để lái xe an toàn.

Lê Tuấn