Các nhà sáng tạo nội dung loay hoay với pháp lý khi nhận quảng cáo

Ngày 14-8, tại TP.HCM, Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (VECOM) đã chính thức ra mắt Chi hội Sáng tạo nội dung trên nền tảng số (KLIC).

Nghề sáng tạo nội dung số cần chuyên nghiệp, chính danh

Phát biểu tại buổi lễ, ông Nguyễn Ngọc Dũng, Chủ tịch VECOM cho biết, trong dòng chảy của kinh tế số, các nhà sáng tạo nội dung, KOL (người có sức ảnh hưởng), KOC (người tiêu dùng có sức ảnh hưởng) đã trở thành những người dẫn dắt câu chuyện, định hình xu hướng và tác động sâu rộng đến hành vi của hàng triệu người tiêu dùng.

Vì thế, ông Dũng cho rằng họ cần thể hiện trách nhiệm của mình, không cổ súy cho hàng giả, hàng nhái. Trách nhiệm này bao gồm việc tuân thủ pháp luật, các quy định về quảng cáo, bảo vệ người tiêu dùng và đảm bảo thông tin chia sẻ phải chính xác, minh bạch, mang lại giá trị thực cho cộng đồng. Với mục tiêu này, VECOM đã quyết định ra mắt KLIC nhằm góp phần định hình một thế hệ các nhà sáng tạo nội dung số hoạt động chuyên nghiệp và chính danh tại Việt Nam.

Bà Đào Thị Nương, Chi hội trưởng KLIC chia sẻ, KLIC đặt mục tiêu đến năm 2030 sẽ đào tạo hơn 10.000 học viên trong lĩnh vực KOL, KOC… để mở ra các hình thức kinh doanh số mới cho doanh nghiệp và cộng đồng.

Trong đó, trọng tâm của chương trình là đảm bảo tính văn hóa Việt Nam gắn liền với năm giá trị cốt lõi: chính trực, trách nhiệm, tử tế, kết nối và giá trị.

Đại diện Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (PA05) - Công an TP.HCM cũng kêu gọi các KOL, KOC, nhà sáng tạo nội dung cần có trách nhiệm và phải công khai, minh bạch các thông tin có tính thương mại (quảng cáo, tài trợ), tránh gây nhầm lẫn cho người tiêu dùng.

Đồng thời, các nhà sáng tạo nội dung số cần đề cao trách nhiệm kiểm chứng, đảm bảo sản phẩm, dịch vụ tuân thủ quy định pháp luật trước khi quảng cáo. Song song đó, cần bảo mật thông tin, dữ liệu của khách hàng, người tiêu dùng.

Đại diện PA05 cũng đề nghị các sàn thương mại điện tử và KLIC phải là "người gác cổng" công tâm, đảm bảo quyền lợi các bên, giám sát nội dung và có cơ chế gỡ bỏ những nội dung sai lệch, phát ngôn không đúng của nhà sáng tạo nội dung. Đặc biệt, cần phối hợp, cung cấp dữ liệu, thông tin cho cơ quan chức năng khi có yêu cầu.

PA05 cũng mong muốn các đơn vị sẽ tổ chức các buổi tập huấn để phổ biến những quy định pháp luật, cũng như định hình hoạt động của các nhà sáng tạo nội dung, đảm bảo tuân thủ đúng nguyên tắc nghề nghiệp.

Các chuyên gia, nhãn hàng, KOL, KOC tham gia thảo luận về trách nhiệm của nhà sáng tạo nội dung. Ảnh: Thu Hà

Cần gìn giữ yếu tố văn hóa của dân tộc Việt Nam

Ở góc độ người làm nghề, KOC Phương Oanh Daily cho rằng tính chân thực, minh bạch là yếu tố quan trọng để phát triển bền vững. Trong khi đó, KOL Long Chun chia sẻ, sau bảy năm hoạt động và trải qua nhiều sai lầm, anh đã rút ra bài học phải cẩn trọng và có trách nhiệm trước mỗi phát ngôn, hình ảnh mình đưa ra, không vì lợi ích kinh tế mà đánh đổi uy tín.

Dù vậy, Long Chun cũng bày tỏ lo ngại khi KOL, KOC và các nhà sáng tạo nội dung đang gặp khó khăn trong "khoảng trống pháp lý" khi ký kết với các nhãn hàng, nhất là vấn đề hợp pháp của giấy tờ sản phẩm.

"Chúng tôi lúng túng với các quy định về giấy tờ hợp pháp. Khi ký kết, phía nhãn hàng cung cấp đầy đủ giấy tờ, cam kết đảm bảo thủ tục pháp lý. Nhưng khi sự cố xảy ra như hàng giả, hàng kém chất lượng, chúng tôi lại là người chịu trách nhiệm cuối cùng, trong khi đây là trách nhiệm của nhiều bên liên quan" - Long Chun nói.

Về vấn đề này, ông Nguyễn Trường Sơn, Chủ tịch Hiệp hội Quảng cáo Việt Nam, bày tỏ sự đồng cảm và đề xuất các KOL, KOC nên chủ động kiểm tra chéo bằng cách mang sản phẩm đi kiểm định độc lập để xác thực hàng hóa có đúng như công bố hay không.

Ông Sơn cũng cho rằng các nhà sáng tạo nội dung cần không ngừng học hỏi, đặc biệt là nắm bắt các quy định pháp luật hiện hành trong ngành quảng cáo và thương mại điện tử. Đồng thời, họ phải luôn khiêm tốn, đoàn kết và giữ gìn cội nguồn văn hóa, đảm bảo thuần phong mỹ tục của Việt Nam, ngay cả khi truyền tải nội dung có yếu tố thương mại.

THU HÀ