Các nhà sản xuất máy đào bitcoin Trung Quốc đổ xô sang Mỹ để tránh thuế

Chuyển sản xuất sang Mỹ

Bitmain, Canaan và MicroBT sản xuất hơn 90% các giàn khai thác trên toàn cầu - về cơ bản là những máy tính chuyên dụng để xử lý số liệu tạo ra bitcoin. Việc thiết lập cơ sở tại Mỹ có thể giúp họ tránh thuế quan nhưng lại tiềm ẩn nguy cơ làm gia tăng lo ngại về an ninh mà Mỹ đang có với Trung Quốc trong các lĩnh vực từ sản xuất chip đến an ninh năng lượng.

Một nhà máy sản xuất máy đào bitcoin (Ảnh minh họa).

"Cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung đang gây ra những thay đổi mang tính cấu trúc, không chỉ bề mặt, trong chuỗi cung ứng bitcoin", Giám đốc công nghệ tại nhà cung cấp công nghệ tiền mã hóa Conflux Network, Guang Yang giải thích.

Hơn nữa, đối với các công ty Mỹ, điều này không chỉ liên quan đến thuế quan. "Đây là một bước chuyển chiến lược hướng tới các nguồn phần cứng chấp nhận được về mặt chính trị", ông Yang nói.

Bitmain, lớn nhất trong ba công ty về doanh số, bắt đầu sản xuất giàn khai thác tại Mỹ vào tháng 12 trong một "động thái chiến lược" sau chiến thắng bầu cử tổng thống của Tổng thống Mỹ Donald Trump một tháng trước đó.

Canaan bắt đầu sản xuất thử nghiệm tại Mỹ nhằm tránh thuế quan sau khi ông Trump công bố các mức thuế "Ngày Giải phóng" vào 2/4. Tuy nhiên, sáng kiến này chỉ mang tính thăm dò vì tình hình thuế quan biến động khiến họ chưa thể đầu tư mạnh.

MicroBT, xếp thứ ba, tuyên bố họ đang "tích cực triển khai chiến lược bản địa hóa tại Mỹ" để "tránh tác động của thuế quan".

Bộ ba này thống trị một ngành được các nhà phân tích ước tính sẽ đạt giá trị 12 tỷ USD vào năm 2028. Đây là khâu đầu nguồn của chuỗi kinh doanh kéo dài từ quá trình khai thác bitcoin tiêu tốn năng lượng, cơ sở hạ tầng CNTT hỗ trợ, đến các nền tảng giao dịch.

Đối thủ Mỹ Auradine - được hậu thuẫn bởi công ty khai thác bitcoin lớn nhất theo giá trị thị trường, MARA Holdings - đã vận động hành lang để hạn chế nguồn cung từ Trung Quốc nhằm thúc đẩy cạnh tranh trong lĩnh vực phần cứng.

"Trong khi hơn 30% hoạt động khai thác bitcoin toàn cầu diễn ra ở Bắc Mỹ, hơn 90% phần cứng khai thác lại có nguồn gốc từ Trung Quốc, thể hiện sự mất cân bằng lớn giữa cung và cầu địa lý", Giám đốc chiến lược của Auradine, Sanjay Gupta cho biết.

Công ty tư vấn Frost & Sullivan ước tính ba công ty hàng đầu chiếm 95,4% thị trường phần cứng tính theo công suất tính toán được bán ra tính đến tháng 12/2023.

Khi nói về các giàn khai thác Trung Quốc, Gupta cho rằng "hàng trăm nghìn giàn kết nối với lưới điện Mỹ" là một rủi ro an ninh.

Ông Wang của Canaan phản bác rằng các giàn khai thác không đe dọa an ninh vì "chúng vô dụng nếu không được sử dụng để khai thác bitcoin". Dù vậy, ông thừa nhận các nhà sản xuất có thể chịu "thiệt hại ngoài ý muốn" từ các hạn chế của Mỹ đối với bán hàng công nghệ cao cho các công ty Trung Quốc.

Nhấn mạnh rủi ro này, công ty liên kết AI của Bitmain, Sophgo, đã bị chính phủ Mỹ đưa vào danh sách đen vì lý do an ninh.

Lợi thế người đi đầu và những điểm nghẽn

Trung Quốc từng thống trị toàn bộ chuỗi giá trị bitcoin – từ sản xuất giàn khai thác, khai thác, đến giao dịch - cho đến khi chính phủ nước này cấm hoạt động tiền mã hóa trên đất liền vào năm 2021 vì lo ngại rủi ro tài chính.

Trung Quốc là một trong những nước sản xuất máy đào bitcoin hàng đầu thế giới.

Các thợ đào, nhà giao dịch và sàn giao dịch đã chuyển ra nước ngoài. Tuy nhiên, được bảo vệ bởi vai trò là nhà sản xuất công nghệ, Bitmain, Canaan và MicroBT tiếp tục thống trị trong lĩnh vực phần cứng. Họ vượt qua các đối thủ phương Tây một phần nhờ lợi thế đi đầu trong việc phát triển chip hiệu suất cao chuyên dụng cho khai thác.

Canaan đã chuyển trụ sở từ Trung Quốc sang Singapore - dù vẫn duy trì hoạt động tại Trung Quốc - và thiết lập một dây chuyền sản xuất thử nghiệm tại Mỹ, thị trường đóng góp 40% doanh thu của họ trong năm ngoái. "Lý do là để cố gắng giảm chi phí cho cả chúng tôi và khách hàng", ông Wang - phó chủ tịch phát triển doanh nghiệp và thị trường vốn của Canaan, cho biết. Viễn cảnh thuế quan khiến "chúng tôi phải xem xét mọi phương án thay thế".

Năm nay, Mỹ áp thuế cơ bản 10% đối với hàng nhập khẩu từ nhiều quốc gia, cộng thêm 20% đối với hàng từ Trung Quốc. Mỹ cũng cho biết có thể tăng thuế đối với các nước Đông Nam Á, nơi các nhà sản xuất giàn khai thác Trung Quốc đã thiết lập nhà máy lắp ráp.

Tổng thống Trump cam kết trở thành "tổng thống tiền mã hóa" để phổ biến việc sử dụng tiền mã hóa chính thống tại Mỹ. Con trai ông, Eric Trump, cùng với công ty năng lượng và công nghệ Hut 8, đã ra mắt công ty khai thác American Bitcoin với mục tiêu xây dựng kho dự trữ bitcoin chiến lược.

Mặc dù vậy, các chính sách thân thiện với tiền mã hóa của tổng thống có thể làm nổi bật vai trò quá lớn của Trung Quốc trong cơ sở hạ tầng bitcoin, tiềm ẩn nguy cơ khiến các nhà sản xuất giàn khai thác rơi vào tầm ngắm. Sự thống trị phần cứng của Trung Quốc "tạo ra một điểm nghẽn cho các thợ đào Mỹ", luật sư tiền mã hóa Mỹ, John Deaton nhận định.

"Nếu Trung Quốc hạn chế xuất khẩu hoặc thao túng nguồn cung... điều đó có thể làm gián đoạn sự ổn định mạng lưới bitcoin và ảnh hưởng đến người dùng cũng như nhà đầu tư Mỹ", ông Deaton nói.

Nhà kinh tế tại Viện Nghiên cứu Kinh tế Mỹ, Ryan M. Yonk nhận xét, các công ty khai thác lớn nhất theo giá trị thị trường - MARA, Core Scientific, CleanSpark và Riot Platforms - đều đặt trụ sở tại Mỹ, nên việc phụ thuộc quá mức vào phần cứng có nguồn gốc Trung Quốc "tiềm ẩn vấn đề".

Giám đốc công nghệ tại nền tảng tiền mã hóa Komodo, Kadan Stadlemann cho biết, các nhà sản xuất giàn khai thác Trung Quốc có thể đang thiết lập cơ sở tại Mỹ, nhưng trong ngắn hạn, các thợ đào Mỹ vẫn sẽ mua giàn từ Trung Quốc và chịu chi phí nhập khẩu cao hơn.

"Nhưng đây không phải là làm tổn thương ngành này. Đây là việc buộc phải tạo ra một sự chuyển đổi đã chậm trễ từ lâu", ông Stadlemann cho biết.

Đức Bình