Các nhà khoa học phát hiện rau quen thuộc là khắc tinh của vi nhựa

Đậu bắp.

Trong bối cảnh vi nhựa xuất hiện ngày càng nhiều trong đại dương, sông ngòi, nước uống và thậm chí trong cơ thể con người, các nhà khoa học đang nỗ lực tìm kiếm giải pháp loại bỏ chúng một cách an toàn và hiệu quả.

Những hạt vi nhựa nhỏ đến mức không thể nhìn thấy bằng mắt thường này đã được liên kết với nhiều nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng như ung thư, đột quỵ và rối loạn nội tiết.

Mới đây, một nhóm nghiên cứu do bà Rajani Srinivasan tại Đại học Tarleton State (Hoa Kỳ) dẫn đầu đã phát hiện 2 nguyên liệu từ thực vật phổ biến – đậu bắp (okra) và cỏ cà ri (fenugreek) – có thể loại bỏ tới 90% vi nhựa trong nước.

Chiết xuất thực vật hoạt động như “nam châm vi nhựa”

Nhóm nghiên cứu sử dụng phương pháp đơn giản: ngâm lát đậu bắp trong nước và xay hạt cỏ cà ri thành hỗn hợp, sau đó để qua đêm. Phần chiết xuất sau đó được làm khô thành dạng bột chứa nhiều polysaccharide – các polymer có nguồn gốc từ đường tự nhiên.

Chỉ với 1 gram bột cho mỗi lít nước, các hạt vi nhựa đã bị kết dính lại và dễ dàng tách ra khỏi nước.

Cụ thể, bột cỏ cà ri loại bỏ 93% vi nhựa sau một giờ, trong khi đậu bắp loại bỏ 67%. Khi kết hợp cả 2, hiệu quả đạt 70% chỉ trong 30 phút, vượt trội so với các hóa chất tổng hợp đang được sử dụng trong xử lý nước thải hiện nay.

Theo bà Srinivasan, phương pháp này không chỉ hiệu quả và rẻ tiền, mà còn có thể triển khai ở những khu vực thiếu cơ sở hạ tầng, góp phần ngăn chặn sự tích tụ vi nhựa trong nguồn nước sinh hoạt.

Điều này càng cấp thiết trong bối cảnh các loại vi nhựa “phân hủy sinh học” cũng được chứng minh là gây hại cho hệ tiêu hóa.

Cây cỏ cà ri.

Hiệu quả trong nhiều nguồn nước khác nhau

Sau khi thử nghiệm trong nước sạch có bổ sung vi nhựa, nhóm nghiên cứu đã tiến hành kiểm tra thực tế với nước biển, nước ngầm và nước ngọt tại bang Texas (Hoa Kỳ).

Kết quả cho thấy:

Đậu bắp hoạt động hiệu quả nhất trong nước biển, loại bỏ khoảng 80% vi nhựa.
Cỏ cà ri đạt hiệu quả 80–90% trong nước ngầm.
Hỗn hợp cả 2 loại bột đạt 77% hiệu quả trong nước ngọt.

Sự khác biệt về hiệu quả được cho là do đặc điểm và kích thước khác nhau của vi nhựa trong từng mẫu nước.

Hiện tại, phương pháp xử lý nước thải phổ biến vẫn dựa vào polyacrylamide – một polymer tổng hợp có thể để lại dư lượng độc hại. Ngược lại, chiết xuất từ đậu bắp và cỏ cà ri là giải pháp tự nhiên, phân hủy sinh học, không gây ô nhiễm thứ cấp.

Bà Srinivasan khẳng định việc sử dụng các chiết xuất từ thực vật trong xử lý nước sẽ loại bỏ vi nhựa và các chất ô nhiễm khác mà không làm phát sinh thêm độc chất trong nước đã xử lý, qua đó giảm rủi ro sức khỏe lâu dài cho cộng đồng.

Hướng đến ứng dụng quy mô lớn

Phát hiện này kế thừa nghiên cứu trước đó của nhóm về các phương pháp lọc nước tự nhiên, sử dụng các nguyên liệu như me (tamarind).

Sau quá trình tối ưu hóa với đậu bắp và cỏ cà ri, nhóm nghiên cứu tin rằng phương pháp này có thể mở rộng quy mô ứng dụng trong nhiều điều kiện nguồn nước khác nhau.

Nghiên cứu vừa được công bố trên tạp chí khoa học ACS Omega.

Theo IE

Hải Yến