Các hãng xe điện Trung Quốc hối thúc Thái Lan nới lỏng quy định về pin

BYD giới thiệu về pin năng lượng mới dùng cho xe điện. Ảnh: Văn Xuyên/BNEWS/TTXVN

Các nhà sản xuất xe điện (EV) Trung Quốc hoạt động tại Thái Lan được cho là đang vận động hành lang Ủy ban Xe điện quốc gia Thái Lan để nới lỏng quy định về việc sử dụng pin xe điện nhập khẩu, một động thái nhằm kiểm soát chi phí sản xuất và giảm sự phụ thuộc vào các linh kiện sản xuất trong nước.

Mặc dù các nhà sản xuất Trung Quốc đã cam kết sử dụng hơn 40% nội địa hóa theo quy định và có kế hoạch tăng dần tỷ lệ này để hỗ trợ chuỗi cung ứng ô tô của Thái Lan, tạo việc làm tại địa phương, nhưng các nhà cung cấp Thái Lan cho biết thực tế lại rất khác.

Theo đó, các nhà cung cấp ở nhiều cấp độ khác nhau tại Thái Lan phản ánh rằng các thương hiệu Trung Quốc vẫn sử dụng ít linh kiện sản xuất tại Thái Lan hơn so với các đối tác Nhật Bản. Thông tin này phù hợp với dữ liệu từ Liên đoàn Công nghiệp Thái Lan (FTI), cho biết các nhà sản xuất linh kiện Thái Lan muốn các công ty lớn của Trung Quốc cho phép nhiều công ty trong nước tham gia vào chuỗi cung ứng của họ.

Ông Nawa Chantanasurakon, Phó Chủ tịch FTI, cho biết mặc dù chi phí sản xuất tại Thái Lan có thể cao hơn một ít, nhưng việc hỗ trợ các nhà sản xuất linh kiện nội địa sẽ củng cố niềm tin, việc làm và nhận thức của công chúng. Việc làm trong ngành ô tô và phụ tùng tại Thái Lan đã giảm từ hơn 600.000 lao động xuống còn khoảng 400.000 do sự phụ thuộc ngày càng tăng vào nhập khẩu.

Một vấn đề đáng chú ý hiện nay liên quan đến việc nhập khẩu cell pin (đơn vị năng lượng cơ bản, nhỏ nhất cấu thành nên một viên pin hoàn chỉnh) hoặc mô-đun pin để lắp ráp thành bộ pin. Theo một biện pháp tạm thời có hiệu lực đến năm 2025, chính phủ Thái Lan cho phép các cell pin nhập khẩu này được tính tối đa 15% giá trị sản xuất trong nước của xe điện.

Nếu không có sự miễn trừ này từ năm 2026 trở đi, các thương hiệu Trung Quốc sẽ cần tăng cường sử dụng linh kiện nội địa, làm tăng chi phí sản xuất. Các nhà sản xuất Trung Quốc lập luận rằng các nhà cung cấp Thái Lan chậm hơn và đắt hơn các nhà sản xuất phụ tùng Trung Quốc.

Từ năm 2022 đến năm 2025, chính phủ cho phép cell pin nước ngoài được tính là giá trị nội địa khi được sử dụng để lắp ráp pin tại các khu vực ngoại quan, nhưng chỉ tối đa 15% giá xuất xưởng của xe điện. Điều này nhằm mục đích hỗ trợ đầu tư vào xe điện giai đoạn đầu.

Mặc dù doanh số bán xe điện tăng vọt và gần mười nhà máy xe điện Trung Quốc hiện đang được thành lập tại Thái Lan, hầu hết các khoản đầu tư liên quan đến pin hiện nay vẫn tập trung vào các công nghệ lắp ráp pin như Cell-to-Pack (mức ưu đãi A3) và Cell-to-Module (mức ưu đãi A2). Tuy nhiên, mục tiêu thực sự của chính phủ Thái Lan là thu hút các dự án sản xuất pin thượng nguồn (mức ưu đãi A1) - phân khúc công nghệ cao nhất.

Các nhà đầu tư vào sản xuất pin cấp A1 được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong 8 năm, miễn thuế nhập khẩu máy móc và nguyên liệu thô dùng cho sản xuất xuất khẩu, và giảm 90% thuế đối với nguyên liệu thô trong nước, cùng với các ưu đãi phi thuế bổ sung.

BYD Auto (Thái Lan) cho biết nhà máy ở Rayong của họ hiện sử dụng hơn 5.800 công nhân, trong đó 92% là người Thái Lan - tăng từ 80% năm ngoái và dự kiến sẽ đạt 95% vào cuối năm. Tỷ lệ nội địa hóa của BYD đã tăng từ 45% lên 54%, nhờ sự hỗ trợ của hơn 35 nhà cung cấp nội địa và 529 bộ phận có nguồn gốc nội địa.

Trong khi đó, Changan Auto Sales (Thái Lan) cho biết công ty này đang đầu tư hơn 10 tỷ baht (310 triệu USD) vào nhà máy đầu tiên bên ngoài Trung Quốc, cũng đặt tại Rayong. Dự án này dự kiến sẽ tạo ra hơn 20.000 việc làm trên toàn chuỗi cung ứng. Hơn 90% lực lượng lao động của Changan là người Thái Lan, và công ty sử dụng hơn 60% linh kiện sản xuất trong nước - mục tiêu đạt 80% vào năm 2030.

Theo số liệu từ FTI, trong 9 tháng năm 2025, Thái Lan đã bán được 447.000 xe, tăng 2,1% so với cùng kỳ năm ngoái. Tổng doanh số xe điện đạt 81.351 chiếc - tăng 55,8%.

Phạm Hải/vnanet.vn