Các bên hối thúc thực thi giai đoạn 2 kế hoạch hòa bình Gaza

Sau cuộc đàm phán tại Miami (Mỹ) ngày hôm qua (20/12), các quốc gia trung gian bao gồm Mỹ, Qatar, Ai Cập và Thổ Nhĩ Kỳ đã ra tuyên bố chung kêu gọi các bên tham gia thỏa thuận ngừng bắn tại Dải Gaza tuân thủ nghiêm túc các nghĩa vụ và kiềm chế tối đa. Đặc phái viên của Tổng thống Mỹ, ông Steve Witkoff, tái khẳng định cam kết đối với kế hoạch hòa bình 20 điểm và thúc đẩy các cơ chế giám sát nhằm giảm thiểu các hành động thù địch.

Tuyên bố ngày 20/12 đã nêu bật những tiến triển đạt được trong giai đoạn đầu của thỏa thuận hòa bình, bao gồm việc mở rộng viện trợ nhân đạo, trả lại thi thể con tin, rút quân một phần và giảm bớt các hành động thù địch. Văn bản này kêu gọi “thành lập và vận hành trong thời gian ngắn” một chính quyền chuyển tiếp, dự kiến sẽ diễn ra trong giai đoạn thứ hai của thỏa thuận, và các cuộc tham vấn sẽ tiếp tục trong những tuần tới về việc thực hiện chính quyền này.

Gaza giữa xung đột Israel-Hamas. Ảnh: Reuters

Cuộc gặp của các nhà đàm phán trung gian diễn ra trong bối cảnh tình hình thực địa vẫn diễn biến phức tạp. Dù lệnh ngừng bắn có hiệu lực từ tháng 10 vừa qua đã giúp giảm bớt cường độ giao tranh, nhưng các vụ vi phạm vẫn được ghi nhận từ cả hai phía. Theo số liệu từ cơ quan chức năng tại Gaza, hỏa lực của Israel đã khiến khoảng 400 người Palestine thiệt mạng kể từ khi thỏa thuận có hiệu lực. Ngược lại, phía Israel cũng cáo buộc Hamas vi phạm thỏa thuận, khiến 3 binh sĩ nước này tử vong trong cùng giai đoạn.

Một trong những trọng tâm hiện nay của các nhà đàm phán là việc chuẩn bị cho giai đoạn hai của kế hoạch hòa bình. Tại Istanbul, Giám đốc Cơ quan Tình báo quốc gia Thổ Nhĩ Kỳ (MIT) Ibrahim Kalin đã có cuộc gặp với Trưởng đoàn đàm phán của Hamas, Khalil Al-Hayya, thảo luận chi tiết các biện pháp nhằm ngăn chặn các hành động vi phạm lệnh ngừng bắn và tháo gỡ các vướng mắc còn tồn tại.

Liên Hợp Quốc trong tuần này xác nhận nạn đói tại Dải Gaza – vốn được công bố vào tháng 8 vừa qua – đã chính thức kết thúc nhờ việc tiếp cận viện trợ được cải thiện sau lệnh ngừng bắn. Sáng kiến Phân loại an ninh lương thực tích hợp (IPC) cho biết không còn khu vực nào ở Gaza nằm trong mức “nạn đói”, tuy nhiên toàn bộ khu vực vẫn duy trì ở tình trạng “khẩn cấp”.

Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres cảnh báo: “Những thành quả đạt được rất mong manh. 1,6 triệu người ở Gaza, hơn 75% dân số, dự kiến sẽ phải đối mặt với tình trạng mất an ninh lương thực nghiêm trọng và nguy cơ suy dinh dưỡng trầm trọng. Tôi đau lòng khi chứng kiến mức độ đau khổ mà người dân ở Gaza vẫn phải tiếp tục hứng chịu. Các gia đình đang phải đối mặt những điều không thể chịu đựng nổi. Trẻ em buộc phải ngủ trong những túp lều ngập nước. Các tòa nhà vốn đã bị tàn phá bởi bom đạn có nguy cơ sụp đổ dưới sức nặng của mưa và gió, đe dọa cướp đi sinh mạng của nhiều thường dân".

Dù nạn đói đã qua đỉnh điểm, song các tổ chức quốc tế cảnh báo nếu giao tranh tái diễn hoặc các rào cản viện trợ không được tháo gỡ triệt để, thảm họa nhân đạo hoàn toàn có thể quay trở lại khi mùa Đông khắc nghiệt đang đến gần.

Phương Anh/VOV1 Tổng hợp