Cà Mau bứt phá kinh tế biển, hướng tới trung tâm

Không chỉ là tỉnh có 3 mặt giáp biển với 254 km đường bờ và vùng biển rộng tới 80.000 km², Cà Mau đang tự tin định vị vai trò mới: Trở thành trung tâm kinh tế biển quan trọng của Đồng bằng sông Cửu Long và cả nước. Vị trí chiến lược trên tuyến hàng hải quốc gia - quốc tế mở ra cho Cà Mau một chân trời rộng lớn với vận tải biển, dịch vụ logistics, năng lượng tái tạo và du lịch biển đảo.

Cà Mau đã có nền tảng gì để vươn ra biển lớn?

Không phải ngẫu nhiên Cà Mau được xem là "thủ phủ thủy sản" của cả nước. Với khoảng 300.000 ha nuôi tôm, sản lượng năm 2024 đạt 647.000 tấn - trong đó tôm nuôi chiếm 252.000 tấn, tỉnh mang về kim ngạch xuất khẩu 1,119 tỷ USD. Đây là nguồn lực nền tảng để Cà Mau phát triển công nghiệp chế biến sâu, logistics lạnh và các ngành dịch vụ hậu cần nghề cá.

Cà Mau được xem là "thủ phủ thủy sản" của cả nước.

Song song đó, tỉnh còn sở hữu tiềm năng điện gió ngoài khơi hơn 8,5 GW, một trong những khu vực có gió ổn định nhất Việt Nam. Cùng với hệ sinh thái biển đảo đặc sắc như Hòn Khoai, Hòn Chuối, Hòn Đá Bạc, kết hợp hai Vườn quốc gia lớn - Mũi Cà Mau và U Minh Hạ, Cà Mau đang nắm trong tay lợi thế hiếm nơi nào có được để phát triển du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng biển, du lịch khám phá rừng - biển liên hoàn.

Thực hiện tinh thần Nghị quyết 36-NQ/TW về chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam, Cà Mau chủ động ban hành nhiều chương trình hành động đồng bộ và quyết liệt. Dự án nổi bật nhất là Cảng tổng hợp lưỡng dụng Hòn Khoai, dự kiến khởi công ngày 19/8/2025. Đây sẽ là cảng nước sâu lớn nhất vùng ĐBSCL, đủ khả năng đón tàu trọng tải đến 250.000 tấn.

Khi hoàn thành, cảng Hòn Khoai sẽ kết nối cụm đảo với đất liền, tạo trục logistics biển – bộ hoàn chỉnh, đưa Cà Mau trở thành điểm trung chuyển hàng hóa quốc tế và trung tâm dịch vụ hàng hải quan trọng ở khu vực Tây Nam.

Đột phá hạ tầng, năng lượng xanh và hậu cần nghề cá

Trong Văn kiện Đại hội Đảng bộ tỉnh Cà Mau nhiệm kỳ 2025 - 2030, kinh tế biển được xác định là một trong những trụ cột quan trọng nhất, định hướng toàn bộ chiến lược phát triển của tỉnh trong giai đoạn tới. Trên cơ sở đó, Cà Mau đặt ra hàng loạt nhiệm vụ then chốt, trước hết là hoàn thiện hệ thống hạ tầng cảng biển và giao thông kết nối.

Tỉnh ưu tiên xây dựng Cảng Hòn Khoai theo mô hình lưỡng dụng, hiện đại, đồng thời hình thành các trung tâm hậu cần nghề cá tại Hòn Khoai, Hòn Chuối và Hòn Đá Bạc, gắn kết chặt chẽ với hệ thống cảng cá và khu neo đậu tránh trú bão. Khi tuyến cao tốc Cần Thơ - Cà Mau - Đất Mũi hoàn thành, chuỗi kết nối này sẽ trở nên hoàn chỉnh, giúp hàng hóa từ biển, đảo nhanh chóng tiếp cận mạng lưới giao thông quốc gia và quốc tế.

Đại hội Đảng bộ tỉnh Cà Mau lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030.

Song song với hạ tầng cảng biển, tỉnh đặt mục tiêu đẩy mạnh phát triển năng lượng tái tạo và công nghiệp biển xanh. Đến năm 2030, Cà Mau kỳ vọng thu hút khoảng 16.000 MW năng lượng tái tạo, trong đó điện gió ngoài khơi là chủ lực, hướng tới hình thành trung tâm cung ứng năng lượng sạch của ASEAN. Các dự án điện gió cũng được định hướng kết hợp với du lịch sinh thái ven biển, tạo nên mô hình kinh tế xanh - tuần hoàn, mang lại giá trị bền vững lâu dài.

Ở lĩnh vực nuôi biển và xuất khẩu thủy sản, tỉnh định hướng mở rộng nuôi tôm hùm, cá chim, nhuyễn thể tại vùng ven biển và khu vực đảo, tiến tới nâng kim ngạch xuất khẩu thủy sản lên 1,5 tỷ USD mỗi năm vào 2030. Hệ sinh thái sản xuất sẽ được tổ chức theo chuỗi liên kết “nuôi - chế biến - xuất khẩu” ứng dụng công nghệ cao, đáp ứng yêu cầu truy xuất nguồn gốc và các tiêu chuẩn xanh của thị trường quốc tế.

Cùng với các ngành kinh tế biển chủ lực, du lịch biển - đảo và bản sắc văn hóa cực Nam Tổ quốc cũng được xem là lợi thế nổi bật giúp Cà Mau tạo dấu ấn riêng trên bản đồ du lịch.

Tỉnh đang tập trung quy hoạch và phát triển các điểm đến chiến lược như Mũi Cà Mau, Đầm Thị Tường, Hòn Khoai và Hòn Đá Bạc; đồng thời mở rộng các tuyến du lịch đường biển kết nối Kiên Giang và TP.HCM theo hướng hiện đại, bền vững.

Trên nền tảng đó, Cà Mau khai thác mạnh mẽ các giá trị văn hóa bản địa - từ lễ hội dân gian, văn hóa sông nước đến ẩm thực rừng, biển nhằm hình thành thương hiệu du lịch khác biệt.

Biểu tượng con tôm Cà Mau.

Quyết tâm phát triển kinh tế biển đi đôi bảo vệ môi trường được thể hiện rõ trong cam kết phát triển bền vững của tỉnh. Cà Mau sẽ mở rộng khu bảo tồn biển lên 53.600 ha, triển khai các cụm rạn san hô nhân tạo để phục hồi hệ sinh thái và bảo vệ nguồn lợi thủy sản, đồng thời siết chặt quản lý khai thác tài nguyên nhằm chấm dứt tình trạng đánh bắt tận diệt. Bên cạnh đó, tỉnh thúc đẩy liên kết vùng thông qua hành lang kinh tế biển Tây Nam Bộ và tăng cường hợp tác quốc tế, tạo nền tảng cho phát triển dài hạn.

Với những định hướng chiến lược đó, mục tiêu cuối cùng mà Cà Mau hướng đến là trở thành trung tâm truyền tải điện sạch, trung tâm thủy sản công nghệ cao và điểm đến du lịch sinh thái biển hàng đầu ASEAN - một vị thế xứng đáng với tiềm năng và lợi thế của vùng đất cực Nam Tổ quốc.

Đứng trước biến đổi khí hậu, nước biển dâng và yêu cầu chuyển đổi năng lượng ngày càng mạnh mẽ trên thế giới, Cà Mau chọn hướng đi kiên định: Phát triển kinh tế biển xanh - bền vững - hội nhập sâu rộng. Với vị thế chiến lược, hệ sinh thái biển đảo đa dạng, nguồn lực thủy sản vượt trội và những dự án trọng điểm như Cảng Hòn Khoai, Cà Mau đang từng bước hiện thực hóa khát vọng vươn xa trên biển lớn.

Từ vùng đất nơi cuối trời Tổ quốc, một trung tâm kinh tế biển mới đang hình thành. Và hành trình đó đang được định hình bằng quyết tâm, tầm nhìn và khát vọng làm giàu từ biển của chính người dân Cà Mau.

Hoàng Thọ