Bước tiến thực chất trong xây dựng chính quyền điện tử

Khi kiến nghị của cử tri được cập nhật, phân loại và theo dõi công khai trên nền tảng số, người dân có thể biết rõ vấn đề của mình đang được cơ quan nào xử lý, tiến độ, kết quả thế nào. Đó chính là một bước tiến thực chất trong xây dựng chính quyền điện tử, hướng tới chính quyền số, phục vụ Nhân dân.

Lắng nghe được tiếng nói thật sự từ đời sống

Điểm nhấn trong công tác phối hợp với Thường trực HĐND và UBND trong tổ chức TXCT là việc Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam TP. Đà Nẵng đã phối hợp với Thường trực HĐND thành phố tổ chức 3 hội nghị TXCT theo chuyên đề: “Văn nghệ sĩ góp phần phát triển không gian văn hóa công cộng trên địa bàn thành phố; góp ý dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi); TXCT với công nhân lao động thành phố”... Phối hợp tổ chức 5 chương trình “Hội đồng nhân dân với cử tri” - một hình thức TXCT mới được duy trì định kỳ, tạo kênh đối thoại cởi mở, hai chiều giữa đại biểu dân cử, chính quyền với Nhân dân.

Trên thực tế, các hội nghị TXCT được tổ chức ngày càng linh hoạt, chuyên sâu theo từng chuyên đề, từng nhóm đối tượng gắn với các vấn đề dân sinh cụ thể như: quy hoạch đô thị, môi trường, an sinh xã hội, cải cách hành chính... Nhiều địa phương cấp xã mạnh dạn tổ chức TXCT ngay tại khu dân cư, nhà văn hóa thôn, khối phố, cơ sở sản xuất thay vì chỉ tập trung ở hội trường trung tâm hành chính, tạo không khí dân chủ, cởi mở, gần gũi giúp đại biểu lắng nghe được tiếng nói thật sự từ đời sống hàng ngày của người dân.

Cử tri xã Đại Lộc phát biểu ý kiến tại buổi tiếp xúc với Tổ đại biểu HĐND thành phố Đà Nẵng sau kỳ họp thường lệ cuối năm 2025 của HĐND thành phố. Ảnh: V. Việt

Đồng thời, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác tổng hợp, xử lý và theo dõi ý kiến, kiến nghị cử tri. Hệ thống cơ sở dữ liệu điện tử được kết nối giữa Ủy ban MTTQ Việt Nam - HĐND - UBND thành phố, giúp việc cập nhật, phân loại và giám sát tiến độ giải quyết, trả lời ý kiến, kiến nghị của cử tri được nhanh chóng, chính xác và minh bạch hơn. Nhờ vậy, nhiều tồn đọng lâu năm lần lượt được xử lý, tháo gỡ; nhiều kiến nghị của cử tri được giải quyết thỏa đáng, qua đó củng cố niềm tin của Nhân dân đối với cơ quan dân cử và chính quyền thành phố.

Chuyển hóa thành hành động của chính quyền

Để hoạt động TXCT của đại biểu HĐND trong điều kiện thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp ngày càng hiệu quả, theo Ban Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam TP. Đà Nẵng, cần sớm ban hành Quy chế phối hợp công tác giữa HĐND và UBND với Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố. Quy chế phối hợp mới phải quy định rõ vai trò, trách nhiệm của mỗi cơ quan, cơ chế phối hợp, thời hạn phản hồi và quy trình công khai kết quả giải quyết kiến nghị của cử tri, nhằm khắc phục tình trạng chậm trễ, né tránh hoặc thiếu đồng bộ trong xử lý ý kiến, kiến nghị của cử tri. Tránh tình trạng chồng chéo, không đúng vai trò, trách nhiệm của mỗi bên đã được pháp luật quy định. Khi cơ chế phối hợp được xác lập rõ ràng, mối quan hệ giữa Ủy ban MTTQ Việt Nam với HĐND và UBND thành phố sẽ vận hành thông suốt, thông tin hai chiều được bảo đảm và tiếng nói của Nhân dân sẽ được phản hồi kịp thời, công khai, minh bạch.

Cùng với đó, cần đa dạng các hình thức TXCT (ngoài tiếp xúc định kỳ) như: tăng cường tiếp xúc theo chuyên đề, lĩnh vực, theo đối tượng để tiếp nhận được nhiều ý kiến, kiến nghị của các chuyên gia, nhà khoa học, những người có uy tín trong dân, về những lĩnh vực có liên quan, góp phần xây dựng, hoàn thiện chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, mang tính khả thi cao, đáp ứng được yêu cầu, tâm tư, nguyện vọng chính đáng của cử tri và nhân dân, tăng cường đồng thuận xã hội. Ủy ban MTTQ Việt Nam cần chủ động lựa chọn, đề xuất TXCT chuyên đề về các vấn đề đang được cử tri và Nhân dân địa phương quan tâm để các hội nghị TXCT thực sự là một phiên thảo luận chính sách giữa Nhân dân (với vai trò chủ thể) với người đại diện của mình trong cơ quan quyền lực nhà nước của địa phương.

Đặc biệt, việc xây dựng hệ thống dữ liệu chung, liên thông giữa Ủy ban MTTQ Việt Nam - HĐND - UBND thành phố không chỉ giúp tiết kiệm thời gian, giảm trùng lặp thông tin mà còn tăng tính minh bạch và khả năng giám sát xã hội. Khi mọi kiến nghị của cử tri được cập nhật, phân loại và theo dõi công khai trên nền tảng số, người dân có thể biết rõ vấn đề của mình đang được cơ quan nào xử lý, tiến độ ra sao, kết quả thế nào. Đó chính là một bước tiến thực chất trong việc xây dựng chính quyền điện tử, hướng tới chính quyền số, phục vụ Nhân dân.

Ủy ban MTTQ Việt Nam và HĐND cần tăng cường phối hợp trong công tác giám sát việc tiếp thu, trả lời ý kiến, kiến nghị của cử tri. Xác định đây là nội dung phối hợp quan trọng để bảo đảm “ý kiến, nguyện vọng của Nhân dân” phải được chuyển hóa thành “hành động của chính quyền”. Đồng thời đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số trong toàn bộ hoạt động TXCT, nhất là việc tiếp nhận, tổng hợp, phản ánh, theo dõi, đôn đốc, giám sát và phản hồi kết quả tiếp thu, giải quyết, trả lời ý kiến, kiến nghị của cử tri. Đặc biệt, cần phối hợp nghiên cứu ứng dụng công nghệ thông tin, công nghệ số... để lấy ý kiến đánh giá sự hài lòng của cử tri đối với chất lượng các hội nghị tiếp xúc cử tri; đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ của mỗi đại biểu HĐND hằng năm và cả nhiệm kỳ.

Bảo An