Bước qua 2024 KQKD phân hóa, ngành dược kỳ vọng tăng trưởng lợi nhuận lên tới 22% trong 2025

Sự phân hóa rõ rệt

Kết quả kinh doanh một số doanh nghiệp ngành dược trong năm 2024. Ảnh: Mai Trang tổng hợp từ BCTC.

Bức tranh chung ngành dược 2024 có sự phân hóa khá mạnh. Thống kê một số doanh nghiệp dược phẩm và các thiết bị y tế lớn trên sàn cho thấy, có tới 9 doanh nghiệp báo lãi giảm, trong khi chỉ có 5 đơn vị tăng trưởng lợi nhuận. Tín hiệu tích cực là không doanh nghiệp nào báo lỗ.

Đối với FPT Retail (mã: FRT), mảng dược đóng góp chính vào kết quả kinh doanh nhờ sự bứt phá của chuỗi dược phẩm Long Châu. Doanh nghiệp cho biết, chuỗi Long Châu đã mang về hơn 25.000 tỷ đồng doanh thu, chiếm tới 63% tổng doanh thu toàn công ty, tăng trưởng 59%. Lợi nhuận trước thuế, lãi vay và khấu hao (EBITDA) của mảng dược năm 2024 đạt 955 tỷ đồng, gấp đôi cùng kỳ.

Tổng Công ty Dược Việt Nam - CTCP (mã: DVN) cũng tăng trưởng lợi nhuận ấn tượng với gần 25%, dù doanh thu giảm nhẹ 1%. Lãi sau thuế năm 2024 ghi nhận 487 tỷ đồng. Đây là mức lợi nhuận cao nhất của đơn vị này kể từ năm 2016 đến nay.

Dù mức tăng trưởng chỉ vỏn vẹn 7,4% và 2,2%, thế nhưng 2 cái tên lớn là Dược phẩm Imexpharm (mã: IMP) và Dược – Trang thiết bị Y tế Bình Định (mã: DBD), đều lập kỷ lục lợi nhuận với con số lần lượt là 321 và 275 tỷ đồng.

Theo giải trình, IMP cho biết doanh thu tăng là do tiếp tục mở rộng thị trường, Đồng thời công ty cơ cấu lại danh mục sản phẩm bán ra, quản lý hiệu quả chi phí bán hàng và chi phí quản lý, giúp lợi nhuận được cải thiện. Còn DBD chỉ nhích nhẹ lợi nhuận do công ty tăng cường các hoạt động marketing, đầu tư phát triển sản phẩm mới, đầy mạnh bán hàng dược phẩm để thực hiện các chiến lược dài hạn, khiến lợi nhuận quý IV/2024 giảm nhẹ, tác động đến kết quả cả năm.

Trong khi đó, ở nhiều ngược lại, một số doanh nghiệp dược khác báo lãi giảm, trong đó có cả sự xuất hiện của những cái tên lớn. Dược phẩm Cửu Long (mã: DCL) có doanh thu tăng hơn 14% nhưng lợi nhuận giảm tới 13%, xuống còn 54 tỷ đồng do chi phí giá vốn tăng cao. Hay Traphaco (mã: TRA) cũng giảm gần 10% lợi nhuận, ghi nhận năm giảm lãi thứ 2 liên tiếp sau khi đạt đỉnh năm 2022.

Tại Dược Hậu Giang (mã: DHG), lãi giảm 26% so với kỷ lục 1.051 tỷ đồng năm trước, xuống còn gần 780 tỷ. Lý giải về sự sụt giảm của mình, công ty cho biết do người dân thắt chặt chi tiêu trong bối cảnh kinh tế chung khó khăn, ảnh hưởng trực tiếp đến nhu cầu tiêu dùng. Cùng đó, lợi nhuận từ hoạt động tài chính giảm tới 65 tỷ do lãi suất tiền gửi giảm. Đặc biệt, DHG đã trích lập gần 21 tỷ đồng dự phòng cho các nghĩa vụ thuế.

Dư địa lớn cho ngành

Vượt qua những khó khăn trong 2024, các doanh nghiệp thể hiện sự lạc quan hơn về triển vọng ngành trong năm 2025. Kết quả khảo sát của Vietnam Report cho thấy, 66,6% số doanh nghiệp dược đặt niềm tin vào sự phát triển của thị trường, chỉ 13,4% dự đoán sẽ đối mặt với nhiều thách thức hơn, trong khi 20% giữ quan điểm rằng thị trường sẽ duy trì trạng thái ổn định, không có nhiều biến động so với năm 2024.

Kênh phân phối thuốc ở các bệnh viện (ETC) vốn chiếm ưu thế trong doanh thu của ngành, được kỳ vọng sẽ tiếp tục duy trì và chứng kiến sự tăng trưởng nhờ chính sách bảo hiểm y tế toàn dân và các quy chế đấu thầu thuốc trong bệnh viện được nới lỏng và thông thoáng hơn, cùng với đó là sự gia tăng nhu cầu về các sản phẩm dược phẩm chuyên biệt, đặc biệt là những loại thuốc hiếm, thuốc sinh học và thuốc điều trị các bệnh hiểm nghèo. Trong khi đó, kênh phân phối qua nhà thuốc (OTC) dù tăng trưởng doanh thu không quá ấn tượng trong 10 tháng cuối năm 2024, cũng được đa số doanh nghiệp kỳ vọng có nhiều chuyển biến tích cực hơn trong năm 2025.

Nguồn: VNR.

Về dài hạn, thị trường dược phẩm và thiết bị y tế, chăm sóc sức khỏe được đánh giá có tiềm năng tăng trưởng cao và dư địa phát triển lớn. Việt Nam đang thuộc nhóm quốc gia có tốc độ tăng trưởng ngành dược nhanh nhất thế giới, với tốc độ tăng trưởng kép (CAGR) dự kiến đạt 6-8% trong giai đoạn 2023-2028 (theo IQVIA). Bên cạnh đó, theo dự báo của Statista, doanh thu thị trường thiết bị y tế Việt Nam cũng ghi nhận sự tăng trưởng ổn định qua các năm, từ mức 922 triệu USD năm 2016 lên 1,6 tỷ USD vào năm 2024 và dự kiến đạt 2,5 tỷ USD vào năm 2029.

Nguồn: VNR, Statista, tháng 8/2024.

Tổng quan, ngành Dược & Thiết bị y tế, Chăm sóc sức khỏe của Việt Nam được đánh giá có sức bật mạnh mẽ, mặc dù vẫn tồn tại các yếu tố rủi ro tiềm tàng trên thị trường. Bởi lẽ, những chính sách hỗ trợ của Chính phủ và những điều chỉnh, bổ sung trong Luật Dược sẽ tạo ra môi trường pháp lý rõ ràng, hỗ trợ sự phát triển bền vững của ngành và định hướng cho giai đoạn tăng trưởng tiếp theo của doanh nghiệp.

Đồng thời, nhu cầu dược phẩm và chăm sóc sức khỏe gia tăng bởi vì Việt Nam đang trong quá trình già hóa dân số, với tỷ lệ người từ 60 tuổi trở lên tăng từ 11,9% (năm 2019) lên 13,9% (năm 2023), cùng với đó, tỷ lệ mắc bệnh không lây nhiễm như tim mạch, alzheimer, ung thư phổi và tiểu đường… ngày càng phổ biến. Thêm vào đó, người tiêu dùng Việt Nam ngày càng ý thức về sức khỏe và chủ động phòng ngừa bệnh tật, trong khi đó, thu nhập khả dụng tăng, kéo theo sự cải thiện mức chi tiêu cho dược phẩm và các thiết bị chăm sóc sức khỏe.

Theo Fitch Solutions, chi tiêu bình quân đầu người cho dược phẩm dự báo sẽ tăng từ 1,46 triệu đồng (2021) lên 2,12 triệu đồng (2026), với CAGR 7,8%, tương đương 5% thu nhập bình quân hàng năm. Cuối cùng, toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế tạo cơ hội mở rộng mạng lưới phân phối, tăng cường độ phủ thương hiệu, thúc đẩy hợp tác, nhờ đó, tạo điều kiện để doanh nghiệp tiếp cận sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Các công ty chứng khoán cũng cho thấy những cái nhìn đầy tích cực về triển vọng ngành dược trong năm nay. Theo Chứng khoán An Bình (ABS), quy mô thị trường năm nay dự kiến tiếp tục tăng trưởng, với 4 động lực chính: GDP đầu người tăng dự kiến từ 4.300 lên 4.900 USD, làm tăng khả năng chi tiêu cho sức khỏe của người dân; Nhận thức của người dân về các vấn đề sức khỏe tăng; Xu hướng già hóa dân số và các chính sách hỗ trợ của Chính phủ,...

Chung quan điểm này, Chứng khoán SSI cũng cho rằng, triển vọng năm 2025 cho ngành dược sẽ tươi sáng hơn, với kỳ vọng các kênh chính đều tăng trưởng. Kênh bệnh viện/thuốc kê đơn (ETC) dự kiến sẽ duy trì đà tăng nhờ các chính sách thuận lợi, trong khi kênh bán lẻ (OTC) dự kiến đã chạm đáy, sẽ phục hồi một phần nhờ kinh tế tăng trưởng.

Các chuyên gia dự báo tăng trưởng doanh thu của các công ty dự kiến đạt 12%, vượt mức trung bình của ngành trong 2 năm qua. Tăng trưởng lợi nhuận dự kiến đạt 22%, phục hồi sau năm 2024 đầy thách thức.

Tuy nhiên, rủi ro về tỷ giá có thể làm tăng giá nhập khẩu nguyên liệu trong năm 2025. Ngoài ra, tác động của các khoản đầu tư theo xu hướng của Chính sách có thể mất từ 1-2 năm để giúp tăng doanh thu và lợi nhuận của các công ty.

Dù vậy, trong ngắn hạn, Thông tư 07 vẫn là động lực chính đối với tăng trưởng doanh thu của các doanh nghiệp như IMP hay DBD, do các công ty thuốc nhập khẩu sẽ bị bất lợi so với các công ty sản xuất thuốc trong nước. Vì vậy, SSI cho rằng, mảng bệnh viện tư nhân sẽ tiếp tục phát triển, đặc biệt là các bệnh viện đa khoa tư nhân nhiều hơn 50 giường tại các tỉnh trên cả nước.

Trang Mai