Bước ngoặt trong quản lý đo lường, chất lượng hàng hóa ở cấp địa phương

Việc kiểm tra đo lường và chất lượng sản phẩm là yếu tố then chốt để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và đảm bảo sự minh bạch của thị trường.

Với việc ban hành Nghị định số 132/2025/NĐ-CP vào ngày 12.6.2025, Chính phủ đã có một bước tiến quan trọng trong việc phân cấp trách nhiệm giữa các cấp chính quyền địa phương. Lần đầu tiên, cấp xã được trao quyền trực tiếp thực hiện các nhiệm vụ quan trọng trong lĩnh vực này.

Theo điều 4 của Nghị định 132/2025/NĐ-CP, UBND cấp xã sẽ trực tiếp kiểm tra nhà nước về đo lường trong phạm vi địa bàn quản lý. Nội dung kiểm tra bao gồm các phép đo, phương tiện đo và lượng hàng đóng gói sẵn, được quy định cụ thể tại khoản 3 điều 46 Luật Đo lường, và khoản 4 điều 13 Nghị định số 86/2012/NĐ-CP.

Kiểm tra đo lường và chất lượng sản phẩm nhằm bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng - Ảnh: Internet

Không chỉ dừng lại ở đó, điều 5 của Nghị định 132/2025/NĐ-CP còn giao UBND cấp xã thực hiện chức năng quản lý nhà nước về chất lượng sản phẩm, hàng hóa trên địa bàn.

Đặc biệt, đây là lần đầu tiên cấp xã được giao các nhiệm vụ, như thành lập đoàn kiểm tra về đo lường, theo dõi tình hình chất lượng hàng hóa và xử lý khiếu nại - tố cáo liên quan đến chất lượng sản phẩm, hàng hóa ngay tại cơ sở.

Theo Bộ KH-CN, việc phân quyền kiểm tra đo lường và chất lượng hàng hóa về cấp xã mang lại nhiều lợi ích thiết thực; không những giúp nhanh chóng phát hiện và xử lý các hành vi gian lận ngay từ khi chúng phát sinh mà còn nâng cao khả năng phản ứng kịp thời với các vấn đề phát sinh ngay tại địa phương.

Việc kiểm tra thường xuyên và đột xuất giúp ngăn chặn tình trạng gian lận trong đo lường và bảo vệ tốt hơn quyền lợi người tiêu dùng.

Thực tế cho thấy phần lớn hàng hóa tiêu dùng như thực phẩm, nông sản đến hàng đóng gói sẵn đều được sản xuất, phân phối và tiêu thụ tại địa phương. Do đó, việc kiểm tra ngay tại cấp xã không chỉ thuận tiện mà còn hiệu quả trong việc ngăn chặn các hành vi gian lận thương mại từ sớm.

Nghị định số 132/2025/NĐ-CP mở ra cơ hội thiết lập cơ chế kiểm tra, giám sát sản phẩm ngay tại gốc, nơi sản phẩm bắt đầu lưu thông và đến tay người tiêu dùng.

Bộ KH-CN cho biết phân quyền kiểm tra đo lường và chất lượng sản phẩm, hàng hóa về cấp xã là một hướng đi phù hợp với xu thế quản trị hiện đại và nhu cầu bảo vệ người tiêu dùng từ cấp cơ sở.

Nhật Anh