Bước đi mới trong kế hoạch tổng thể phục hồi Dải Gaza

Ngày 4-11, chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump lưu hành một dự thảo nghị quyết Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc nhằm đề xuất thành lập Lực lượng ổn định quốc tế tạm thời (ISF) tại Dải Gaza. Cùng ngày, phong trào Hồi giáo Hamas cho biết có thể chấp nhận giao nộp vũ khí hạng nặng.

Đưa lực lượng quốc tế đến Dải Gaza

Theo dự thảo, ISF sẽ là một lực lượng đa quốc gia hoạt động dưới bộ chỉ huy thống nhất, phối hợp chặt chẽ với Israel và Ai Cập. Lực lượng này sẽ làm việc song song với một lực lượng cảnh sát Palestine mới được huấn luyện và thẩm tra lý lịch, nhằm bảo đảm an ninh biên giới và ổn định tình hình an ninh tại Dải Gaza.

 Người Palestine tại một trại tị nạn ở Dải Gaza chờ nhận lương thực cứu trợ. Ảnh: THX

Người Palestine tại một trại tị nạn ở Dải Gaza chờ nhận lương thực cứu trợ. Ảnh: THX

Nhiệm vụ trọng tâm của ISF bao gồm giám sát quá trình phi quân sự hóa Dải Gaza thông qua việc phá hủy cơ sở hạ tầng và quân sự của Hamas, ngăn chặn việc tái thiết và bảo đảm giải trừ vũ khí hoàn toàn các nhóm vũ trang phi nhà nước. Ngoài ra, ISF còn có nhiệm vụ bảo vệ dân thường, hỗ trợ hoạt động nhân đạo, huấn luyện và hỗ trợ cảnh sát Palestine, cũng như phối hợp với các quốc gia liên quan để bảo đảm các hành lang nhân đạo. Dự thảo cũng cho phép ISF thực hiện “những nhiệm vụ bổ sung cần thiết” nhằm hỗ trợ Kế hoạch tổng thể phục hồi Gaza. Theo đề xuất, sứ mệnh của ISF sẽ kéo dài đến hết năm 2027.

Theo báo Jerusalem Post, Mỹ sẽ chính thức đệ trình nghị quyết trong vài ngày tới và có thể đưa ra bỏ phiếu ngay trong tuần sau. Washington muốn hành động nhanh chóng để lực lượng này được triển khai trước khi kết thúc năm, nhấn mạnh rằng chính quyền Tổng thống Donald Trump coi ISF là bước đi thiết yếu để bảo đảm ổn định sau nhiều tháng xung đột. Các quan chức Israel, sau khi trao đổi với phía Mỹ, được cho là đánh giá bản dự thảo phù hợp với quan điểm của Israel.

Rào cản từ Israel

Cùng lúc với việc đẩy mạnh đề xuất ISF, Washington cũng gia tăng sức ép với Israel. Cụ thể, Mỹ đã yêu cầu Israel cho phép khoảng 200 tay súng Hamas đang ẩn náu trong mạng lưới đường hầm dưới khu vực do Lực lượng phòng vệ Israel (IDF) kiểm soát ở miền Nam Gaza được rút lui an toàn. Ý định này nằm trong nỗ lực thúc đẩy giai đoạn tiếp theo của khuôn khổ ngừng bắn 20 điểm do Mỹ đề xuất. Trong khi đó, Hamas cũng được cho là bắt đầu chấp nhận bàn giao vũ khí hạng nặng như một phần điều kiện cho việc ngừng bắn, trong khi vẫn được giữ vũ khí hạng nhẹ để “tự vệ”.

Tuy nhiên, phía Israel đã bác bỏ đề xuất trên. Theo Times of Israel, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu “không chấp nhận bất kỳ hành lang an toàn nào” cho Hamas. Bộ trưởng An ninh quốc gia Itamar Ben-Gvir thậm chí kêu gọi “nổ súng hoặc bắt giữ toàn bộ” số tay súng đang ẩn náu.

Ngoài ra, thành phần và vai trò của ISF cũng là vấn đề nan giải khi Israel phản đối Thổ Nhĩ Kỳ có mặt trong lực lượng ISF. Israel cũng không muốn ISF kiểm soát hoàn toàn Dải Gaza; ủng hộ lực lượng này chỉ đóng vai trò ổn định, giám sát và hỗ trợ nhân đạo, trong khi quyền quyết định an ninh chiến lược vẫn nằm trong tay Israel. Kịch bản lý tưởng với Tel Aviv là ISF hoạt động tạm thời, giúp khôi phục trật tự, tái thiết và huấn luyện lực lượng an ninh Palestine mới trong giai đoạn 2025-2026. Sau đó, quyền điều hành dần chuyển cho một ủy ban dân sự Palestine được quốc tế công nhận, song vẫn chịu giám sát an ninh từ Israel và Ai Cập.

Trong số các điều kiện khắt khe do Israel đưa ra có yêu cầu Hamas giải giáp hoàn toàn. Bên cạnh đó, cuộc khủng hoảng nhân đạo ở Gaza vẫn đang là một trong những điểm nóng chiến lược và bất kỳ cơ chế quốc tế nào được triển khai cũng sẽ phải đối mặt với thách thức lớn này.

KHÁNH MINH tổng hợp

Nguồn SGGP: https://sggp.org.vn/buoc-di-moi-trong-ke-hoach-tong-the-phuc-hoi-dai-gaza-post821729.html