Bước chuyển chiến lược trong liên minh Mỹ - Hàn
Cuộc gặp thượng đỉnh ngày 25/8 tại Nhà Trắng giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae Myung được đánh giá là cột mốc quan trọng, mở ra giai đoạn mới trong quan hệ đồng minh Mỹ-Hàn.
Tại cuộc gặp, hai nhà lãnh đạo Mỹ và Hàn Quốc không chỉ tái khẳng định cam kết an ninh-trụ cột truyền thống của liên minh mà còn nhất trí mở rộng hợp tác sang các lĩnh vực kinh tế, công nghệ, công nghiệp quốc phòng.

Tổng thống Mỹ Donald Trump chào đón Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae Myung tới Nhà Trắng.
Đây là bước chuyển chiến lược thể hiện sự điều chỉnh mang tính toàn diện nhằm thích ứng với bối cảnh an ninh-địa chính trị nhiều biến động ở khu vực Đông Bắc Á và Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.
Tổng thống Lee Jae Myung cho biết tại cuộc hội đàm với Tổng thống D.Trump, hai bên đã nhất trí hiện đại hóa liên minh, phù hợp với môi trường an ninh đang thay đổi và mở ra một chương mới, tập trung vào việc thúc đẩy lợi ích quốc gia của cả hai bên. Theo ông, cam kết quốc phòng của Mỹ đối với Hàn Quốc và lập trường phòng thủ chung vẫn vững chắc và kiên định.
Hàn Quốc sẽ đóng vai trò chủ đạo hơn trong việc duy trì an ninh trên bán đảo Triều Tiên. Vị thế quốc phòng và đóng góp của Hàn Quốc vào sự ổn định khu vực sẽ ngày càng mạnh mẽ hơn thông qua việc đầu tư nhiều hơn, tăng chi tiêu quốc phòng để trở thành một đối tác chủ động hơn trong liên minh với Mỹ.
Trong lĩnh vực thương mại, hai bên cũng thảo luận về việc hiện đại hóa quan hệ kinh tế, tiếp nối thỏa thuận đạt được hồi tháng 7. Có tổng cộng 11 bản ghi nhớ hợp tác trị giá hàng trăm tỷ USD trong các ngành then chốt như đóng tàu, năng lượng hạt nhân, hàng không, khí thiên nhiên hóa lỏng LNG và khoáng sản quan trọng được ký kết, phản ánh lợi ích đan xen ngày càng sâu rộng giữa hai đồng minh.
Đáng chú ý, Hàn Quốc cam kết đầu tư hàng trăm tỷ USD vào Mỹ, đổi lại mức thuế ưu đãi 15% cho hàng hóa xuất khẩu, thấp hơn đáng kể so với mức 25% mà Tổng thống D.Trump cảnh báo trước đó. Đây là sự điều chỉnh cân bằng lợi ích, đồng thời giúp chính quyền Mỹ củng cố vị thế trước cử tri trong nước. Với Hàn Quốc, điều này cũng là cơ hội mở rộng không gian phát triển công nghiệp công nghệ cao, giảm phụ thuộc thị trường truyền thống.
Dù mở rộng hợp tác kinh tế, vấn đề an ninh vẫn là cốt lõi trong đối thoại Mỹ-Hàn. Hai bên tái khẳng định cam kết duy trì răn đe trước các mối đe dọa hạt nhân từ Triều Tiên, đồng thời thể hiện mong muốn tái khởi động đối thoại với Bình Nhưỡng. Trong khi Tổng thống Lee Jae Myung kêu gọi Washington phát huy vai trò “kiến tạo hòa bình”, Tổng thống D.Trump bày tỏ mong muốn tái khởi động đối thoại với Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong Un và không loại trừ khả năng tổ chức một cuộc gặp cấp cao “ngay trong năm nay”.
Tổng thống Lee Jae Myung cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phối hợp 3 bên với Nhật Bản trong việc ứng phó với những bất ổn trên bán đảo Triều Tiên cũng như bảo đảm sự ổn định ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương. Theo ông, quan hệ liên minh Hàn-Mỹ đang phát triển mạnh mẽ và Nhật Bản là một đối tác không thể thiếu trong hành trình đó.
Cuộc gặp giữa Tổng thống D.Trump và Tổng thống Lee Jae Myung diễn ra trong bối cảnh Hàn Quốc vừa trải qua giai đoạn căng thẳng chính trị kéo dài từ cuối năm ngoái. Trong khi đó, quan hệ với Mỹ cũng có không ít sóng gió liên quan tới việc chính quyền Tổng thống D.Trump gây sức ép buộc Seoul phải tăng chi tiêu quốc phòng và chia sẻ nhiều hơn gánh nặng cho 28.500 binh sĩ Mỹ đang đồn trú tại Hàn Quốc. Việc cải thiện mối quan hệ đồng minh với Washington nhằm bảo đảm an ninh trước những thách thức ngày càng gia tăng ở khu vực cũng như trên bán đảo Triều Tiên, là cơ hội ghi điểm của Tổng thống Lee Jae Myung mới lên cầm quyền.
Với kết quả cụ thể, thực chất đạt được trong cuộc gặp thượng đỉnh, Seoul không chỉ củng cố mối quan hệ đồng minh với Mỹ mà còn chứng tỏ sự tự chủ chiến lược ngày càng lớn trước Washington. Cuộc hội đàm Mỹ-Hàn đã diễn ra thành công cho dù trước đó vẫn có không ít ý kiến nghi ngờ nguy cơ đổ vỡ sau những tuyên bố gây tranh cãi của Tổng thống D.Trump trên mạng xã hội về quan hệ hai nước ngay trước cuộc gặp.
Tuy nhiên, những thách thức cho mối quan hệ đồng minh Mỹ-Hàn vẫn còn đó do những khác biệt lợi ích. Phát biểu của Tổng thống D.Trump về việc muốn Mỹ sở hữu phần đất các căn cứ quân sự hiện tại cho thấy Washington tiếp tục gia tăng sức ép buộc Seoul chia sẻ gánh nặng tài chính nhiều hơn. Trong khi đó, Tổng thống Lee Jae Myung đã khẳng định “khó có thể chấp nhận” việc mở rộng phạm vi hoạt động của lực lượng Mỹ tại Hàn Quốc.
Đây là dấu hiệu cho thấy nếu hai bên không xử lý khéo léo những bất đồng thì sẽ khó tránh khỏi những va chạm trong quá trình điều chỉnh chính sách đồng minh. Rõ ràng, mức độ bền chặt, hiệu quả của mối quan hệ này đến đâu còn phụ thuộc vào khả năng hai bên dung hòa lợi ích, đồng thời duy trì cam kết đối thoại hòa bình với Triều Tiên.