Bừng sáng Ché Lầu

Người dân bản Ché Lầu đổ bê tông tuyến đường nội thôn.

Trước đây, Ché Lầu, xã Na Mèo (Quan Sơn) - nơi đồng bào Mông sinh sống, là bản gần như biệt lập với bên ngoài vì không điện, không sóng điện thoại, loa truyền thanh. Vào mùa mưa, để đến được trung tâm xã phải mất hàng giờ đồng hồ do đường sá lầy lội, sạt lở; bà con cả tháng trời không thể xuống chợ... Vài năm gần đây, thông qua các chính sách ưu đãi về phát triển kinh tế - xã hội của Nhà nước, điển hình trong các năm 2022 - 2023, bản có 40 hộ tham gia dự án nuôi lợn đen bản địa, 13 hộ tham gia dự án trồng đào, mận với tổng số vốn gần 290 triệu đồng... cuộc sống người dân đã thay đổi. Ngoài ra, việc triển khai mô hình trồng khoai mán lòng vàng tập trung mở ra hướng thoát nghèo cho bà con. Bên cạnh đó, các công trình hạ tầng điện, đường, trường, trạm đã và đang được đầu tư đồng bộ, góp phần thay đổi diện mạo của bản vùng cao.

Theo trưởng bản Thao Văn Lâu: Năm 2020, huyện Quan Sơn đã đầu tư làm đường giao thông từ bản Son đi Ché Lầu với chiều dài 5,1km. Hiện các đường tuyến giao thông nội bản đều đã hoàn thành, thông suốt, đi lại thuận tiện hơn trước. Hằng năm, chính quyền địa phương thường xuyên vận động bà con mạnh dạn chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, áp dụng tiến bộ khoa học - kỹ thuật vào sản xuất, tập trung chăn nuôi lợn nái sinh sản, trâu, bò, gia cầm, mở rộng thêm diện tích trồng lúa nước 2 vụ với gần 15ha cùng hàng chục hecta khoai mán, sắn... để đảm bảo nguồn lương thực tại chỗ. Nhiều năm qua, một số thanh niên đã mạnh dạn bước qua những con dốc hun hút tham gia làm việc tại các nhà máy, khu công nghiệp ở các tỉnh, thành phố lớn như: Bắc Ninh, Hải Dương, Bình Dương, TP Hồ Chí Minh... Có tiền từ nguồn lao động đi làm ăn xa gửi về, một số gia đình trả được nợ, sửa sang, kiên cố, làm đẹp nhà cửa...

Một gia đình ở bản được hỗ trợ dựng lại nhà bị hư hỏng do lốc xoáy, mưa đá.

Đến Ché Lầu, hỏi thăm mô hình, điển hình làm kinh tế giỏi, bà con ai cũng nhắc đến anh Hơ Văn Dia. Nhận thấy tiềm năng phát triển kinh tế từ chăn nuôi nhờ tận dụng nguồn thức ăn tại chỗ, năm 2020, anh Hơ Văn Dia (sinh năm 1982) quyết định vay vốn của Ngân hàng Chính sách xã hội huyện để nuôi lợn đen thương phẩm. Đến nay gia đình anh đã phát triển đàn lợn trên 10 con. Ngoài ra, anh còn nuôi thêm 4 con bò cái sinh sản, trồng hơn 2,7ha vầu. Trừ chi phí, mỗi năm gia đình anh thu về gần 100 triệu đồng, nhờ vậy cuộc sống đỡ vất vả hơn, có điều kiện nuôi con cái ăn học đầy đủ. Không chỉ tiên phong trong phát triển kinh tế, anh Dia còn được dân bản yêu quý vì sự cần cù, chịu khó, ham học hỏi, năng nổ, gương mẫu trong việc chấp hành các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước.

Bà con ở Ché Lầu giờ đã biết tiếp cận, ứng dụng các tiến bộ khoa học công nghệ vào sản xuất để nâng cao năng suất, sản lượng cây trồng, vật nuôi. Một số gia đình có điều kiện kinh tế mua sắm thêm các vật dụng sản xuất, đồ dùng sinh hoạt thiết yếu phục vụ cuộc sống. Được tuyên truyền, vận động, bà con đã từng bước nâng cao ý thức về giữ gìn vệ sinh môi trường, thường xuyên dọn dẹp đường sá, xây chuồng trại chăn nuôi cách xa nơi ở để phòng bệnh, bảo vệ nguồn nước; thực hiện tốt hương ước, quy ước trong cộng đồng dân cư, tích cực hưởng ứng, tham gia các phong trào, cuộc vận động do địa phương phát động... Các hủ tục như tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống giảm dần, 100% trẻ em được đến trường đúng độ tuổi, có 3 cháu hiện đang theo học ở các trường đại học. Năm 2019, Ché Lầu trở thành bản người Mông đầu tiên của huyện Quan Sơn được công nhận là “bản văn hóa”. Từ đó đến nay, Ché Lầu đã nỗ lực giảm dần tỉ lệ hộ nghèo theo từng năm, thu nhập bình quân đầu người năm 2024 đạt 28 triệu đồng. Tình hình an ninh trật tự đảm bảo. Đời sống vật chất, tinh thần của bà con ngày càng được chăm lo.

Trẻ em bản Ché Lầu vui chơi tại nhà văn hóa được xây dựng khang trang.

Ông Lương Văn Huân, Chủ tịch UBND xã Na Mèo, cho biết: Sự đổi thay ở Ché Lầu hôm nay không chỉ đến từ con đường bê tông hay ánh sáng đèn điện, mà đó còn là sự chuyển biến trong tư duy, nhận thức của người dân. Họ không còn ỷ lại, trông chờ vào trợ cấp mà đã tự chủ động trong sinh kế. Tuy vậy, bản Ché Lầu vẫn còn nhiều khó khăn do địa hình đồi núi phức tạp, dân trí còn thấp, canh tác còn manh mún, nhỏ lẻ... Bởi vậy, dân bản rất mong muốn được sự quan tâm, hỗ trợ của Đảng và Nhà nước, đầu tư các chương trình, dự án mang tính “kích cầu”, nhất là các nguồn lực để thúc đẩy phát triển sản xuất, hướng đến mục tiêu cuối năm 2025 Ché Lầu trở thành bản NTM.

Bài và ảnh: Trung Lê