Bùng nổ mua sắm online, thương mại điện tử bán lẻ dự báo vượt mốc 25 tỉ USD

Ngày 3-12, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, Bộ Công Thương tổ chức Diễn đàn Chuyển đổi số ngành Công Thương năm 2025 với chủ đề "Chuyển đổi kép: Số hóa chuỗi cung ứng – Xanh hóa tăng trưởng".

Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân

Phát biểu khai mạc Diễn đàn, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân nhấn mạnh bối cảnh kinh tế thế giới duy trì tăng trưởng, với động lực đến từ dịch vụ, tiêu dùng số và đổi mới sáng tạo.

Đối với Việt Nam, kinh tế số đang tiếp tục cải thiện rõ rệt và trở thành trụ cột mới giúp nâng cao năng suất, mở rộng thị trường và gia tăng khả năng chống chịu của nền kinh tế. Thương mại điện tử bán lẻ được dự báo vượt mốc 25 tỉ USD và tiếp tục là trụ cột chính của nền kinh tế internet.

Thứ trưởng chỉ rõ Chính phủ xác định năm 2025 là năm tăng tốc triển khai Nghị quyết 57 về chuyển đổi số, với quan điểm nhất quán rằng chuyển đổi số là động lực quan trọng để phát triển lực lượng sản xuất và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Ngành Công Thương đã đẩy mạnh chuyển đổi số trên cả ba trụ cột: Chính phủ số; kinh tế số ngành Công Thương và hạ tầng dữ liệu. Tuy nhiên, năm 2025 đặt ra yêu cầu ngành phải đổi mới mạnh mẽ hơn, toàn diện hơn để tận dụng cơ hội từ chuyển đổi kép—chuyển đổi số và chuyển đổi xanh.

Để hiện thực hóa mục tiêu này và đưa ra đề xuất chính sách, mô hình, và giải pháp thúc đẩy thương mại điện tử và kinh tế số phát triển hiệu quả, bền vững, Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân đề nghị nhận diện xu hướng công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo, Internet vạn vật, dữ liệu lớn, điện toán đám mây và khả năng ứng dụng trong Chính phủ số, sản xuất thông minh, năng lượng thông minh và thương mại điện tử.

Hoàn thiện các giải pháp phát triển thị trường thương mại điện tử xanh – bền vững – an toàn; tăng cường quản lý thương mại điện tử xuyên biên giới; thúc đẩy liên kết vùng và hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm địa phương trên nền tảng số;… Đề xuất các mô hình và giải pháp phát triển kinh tế số ngành Công Thương tại địa phương, đặc biệt đối với doanh nghiệp nhỏ và hộ kinh doanh—những lực lượng quan trọng trong chuyển đổi số thị trường.

Báo cáo về "Định hướng chuyển đổi số ngành Công Thương năm 2026", ông Hoàng Ninh, Phó Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, Bộ Công Thương khẳng định, thời gian qua, ngành Công Thương đã đạt nhiều kết quả đáng ghi nhận.

Kinh tế số Việt Nam năm 2025 dự kiến đạt 39 tỉ USD, tiếp tục nằm trong nhóm tăng trưởng nhanh nhất khu vực; hơn 40 doanh nghiệp khởi nghiệp AI đã thu hút 123 triệu USD vốn tư nhân; 81% người dùng tương tác với AI hằng ngày và 96% bày tỏ sự tin tưởng vào các tác nhân AI.

Tuy vậy, bà Nguyễn Như Quỳnh, Đồng sáng lập và Giám đốc Vận hành Tổ chức Chống Lừa Đảo, phân tích trong bối cảnh công nghệ AI phát triển nhanh, các hình thức tấn công mới như phishing tự động, deepfake thời gian thực - từ giả giọng đến giả hình ảnh và video của lãnh đạo - khiến rủi ro trở nên nghiêm trọng hơn và trực tiếp nhắm vào con người, mắt xích dễ tổn thương nhất trong hệ thống an ninh mạng.

Để ứng phó, bà Quỳnh khuyến nghị doanh nghiệp cần xây dựng hệ thống phòng vệ chủ động, áp dụng mô hình phòng thủ đa tầng bao gồm hạ tầng, dữ liệu và con người; ứng dụng AI trong an ninh mạng để giám sát, cảnh báo sớm các bất thường.

Lê Thúy