Brazil thúc đẩy đạt thỏa thuận sớm tại COP30 dù còn nhiều bất đồng

Quang cảnh Hội nghị lần thứ 30 Các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP30) tại Belem, Brazil. Ảnh: THX/TTXVN

Hội nghị COP30 kéo dài hai tuần tại thành phố Belem, quy tụ đại diện các chính phủ trên toàn cầu nhằm củng cố bộ khung pháp lý phức tạp của Liên hợp quốc về ứng phó biến đổi khí hậu. Mục tiêu là cắt giảm phát thải khí nhà kính và tăng khả năng thích ứng trước tác động từ nhiệt độ toàn cầu gia tăng.

Nước chủ nhà Brazil muốn tiến trình đàm phán chia thành hai giai đoạn. Giai đoạn đầu tiên dự kiến hoàn tất vào ngày 19/11, tập trung vào các chủ đề như giảm sử dụng nhiên liệu hóa thạch và thực hiện cam kết tài chính khí hậu, vốn trước đó còn gặp tranh cãi đến mức không được đưa vào chương trình nghị sự chính thức. Giai đoạn thứ hai sẽ xử lý những vấn đề còn tồn đọng trước khi kết thúc hội nghị vào 22/11.

Chủ tịch COP30, ông Andre Correa do Lago, kỳ vọng các thỏa thuận đầu tiên sẽ được thông qua trong ngày 19/11, qua đó đảo ngược xu hướng các kỳ COP gần đây thường phải kéo dài thời gian đàm phán vượt kế hoạch. Để thúc đẩy động lực chính trị ở giai đoạn nước rút, Tổng thống Brazil Luiz Inácio Lula da Silva sẽ có mặt tại Belem trong ngày 19/11 để hội đàm với Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres, nhằm củng cố quản trị khí hậu và chủ nghĩa đa phương.

Trước đó, chủ tịch COP30 đã công bố bản dự thảo đầu tiên mang tên “Chiến dịch Toàn cầu Mutirão: đoàn kết nhân loại trong một cuộc huy động toàn cầu chống biến đổi khí hậu" (Global Mutirão: uniting humanity in a global mobilization against climate change), lấy cảm hứng từ khái niệm “mutirão” trong tiếng Bồ Đào Nha thể hiện tinh thần hành động tập thể vì mục tiêu chung. Sau vòng tham vấn từng quốc gia trong ngày 18/11, một bản cập nhật sẽ được soạn thảo và trình bày vào ngày hôm sau để tiếp tục lấy ý kiến.

Những chủ đề khó nhất liên quan đến cách thức các nước giàu hỗ trợ tài chính cho các quốc gia đang phát triển chuyển đổi năng lượng, cũng như giải quyết khoảng cách giữa cam kết cắt giảm phát thải và mức cắt giảm cần thiết để hạn chế đà tăng nhiệt độ toàn cầu.

Một số nước, trong đó có Brazil, muốn xây dựng lộ trình triển khai thỏa thuận chuyển dịch khỏi nhiên liệu hóa thạch đạt được tại COP28 năm 2023. Tuy nhiên, dự thảo hiện hành chỉ đưa nội dung này vào dạng tùy chọn. Đại diện của phái đoàn Quần đảo Marshall, bà Tina Stege, phát biểu rằng phần đề cập tới nhiên liệu hóa thạch trong dự thảo còn yếu và cần được củng cố, đồng thời nhấn mạnh nhiều quốc gia ủng hộ việc đưa yêu cầu này vào văn bản cuối cùng.

Tuy nhiên, không phải tất cả đều đồng thuận. Ông Correa do Lago cho biết một trong các lựa chọn trong dự thảo đó là yêu cầu các nước nộp kế hoạch giảm tiêu thụ nhiên liệu hóa thạch, đã bị một số quốc gia bác bỏ vì cho rằng quá nặng nề. Ông cho biết vấn đề này đang tạo ra sự chia rẽ rõ rệt, khi một nhóm nước xem đây là ưu tiên hàng đầu, trong khi nhóm khác coi đó là giới hạn không thể vượt qua.

Hải Trần/Báo Tin tức và Dân tộc