Bông hồng thép giữa đại ngàn Tây Nguyên

Thiếu tá Y Yến luôn sâu sát cơ sở, để lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của người dân. Ảnh: Nguyễn Ngọc

Với bà con nơi đại ngàn, chị Y Yến không chỉ là cán bộ công an hết lòng vì nhiệm vụ, mà còn là người con của núi rừng, nói tiếng bản làng, sống cùng đồng bào, sẻ chia từng nhọc nhằn gian khó…

Gửi tuổi trẻ giữa đại ngàn

Sinh ra ở xã Đăk Ui (huyện Đăk Hà, tỉnh Kon Tum cũ), tuổi thơ Y Yến gắn với những câu chuyện bi hùng mà ông ngoại - Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân A Tranh kể lại. Hình ảnh người chiến sĩ quả cảm, sẵn sàng hy sinh để giữ rừng, giữ bản, dám dấn thân vì dân, vì nước đã gieo mầm vào tâm trí của cô bé gái Xơ Đăng, để rồi lớn lên thành lý tưởng, thành con đường lựa chọn.

Tốt nghiệp THPT, Y Yến thi đỗ vào Trường Trung cấp An ninh nhân dân II. Năm 2010, ra trường, chị trở thành nữ cán bộ công an, nhận nhiệm vụ tại Đội Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội (Công an huyện Đăk Hà cũ). Công việc tuy vất vả, nhưng khát vọng được gần dân, được sống trong đời sống của đồng bào thôi thúc chị dấn bước.

Năm 2018, khi Bộ Công an triển khai chủ trương đưa công an chính quy về cơ sở, Y Yến tình nguyện viết đơn. Quyết định ấy khiến không ít đồng nghiệp ngạc nhiên. “Có người bảo tôi liều, phụ nữ mà về cơ sở thì vất vả trăm bề. Nhưng tôi tin, chỉ khi trực tiếp sống cùng dân, mình mới hiểu họ cần gì để chia sẻ, giúp đỡ thật sự”, chị bộc bạch.

Về cơ sở, Y Yến giữ chức vụ Phó trưởng Công an xã Đăk Mar (huyện Đăk Hà cũ). Đến năm 2020, Y Yến nhận nhiệm vụ về công tác tại xã Đăk Pxi, đây là một địa bàn vùng sâu với hơn 95% dân số là người Xơ Đăng, đời sống còn bộn bề khó khăn. Con đường vào làng khi ấy chỉ là lối mòn men theo sườn núi, ngày mưa lầy lội, ngày nắng bụi mù. Một bộ phận đồng bào, thậm chí những người sinh trong thập niên 1970, vẫn chưa nói thạo tiếng Kinh.

Đến năm 2023, chị Y Yến được giao phụ trách Công an xã Đăk Pxi (sau sáp nhập, chị làm Phó trưởng công an xã Đăk Hà, tỉnh Quảng Ngãi).

Nhớ lại những năm công tác ở Đăk Pxi, cùng đồng đội đi về các bản làng mỗi tuần, mỗi tháng không biết bao nhiêu bận. Những năm dịch COVID-19, Y Yến cùng đồng đội trở thành “chiến sĩ an ninh y tế”, vừa tự bảo vệ mình trước nguy cơ lây nhiễm, vừa giúp giữ an toàn cho đồng bào Xơ Đăng.

Đến thời điểm triển khai căn cước công dân, định danh điện tử, cũng là một khoảng thời gian nhọc nhằn. Cả xã chỉ hơn 75% hộ có điện thoại, nhiều nhà chỉ một người có máy, trong khi định danh là việc cá nhân. Y Yến kiên nhẫn vận động, tham mưu chính quyền kêu gọi doanh nghiệp, nhà hảo tâm hỗ trợ điện thoại cho bà con. Với những trường hợp đặc biệt, chị và đồng đội dùng chính điện thoại cá nhân để làm thủ tục.

Có những đêm, cả tổ công tác lội bộ vào tận rẫy tìm người hoặc thức trắng đêm làm thủ tục cho kịp. Họ vẫn gọi vui đó là “những hôm đi làm… về sớm”, tức là khoảng 2, 3 giờ sáng mới về đến nhà. Đổi lại, họ nhận về tình cảm ấm áp của bà con đồng bào như bát cháo gà nóng hổi giữa đêm, gói mì tôm, hay ly nước chè xanh còn bốc khói. “Chính những điều giản dị ấy khiến tôi thấy ấm lòng, thấy việc mình làm thật đáng”, chị Y Yến xúc động.

Thiếu tá Y Yến gần gũi với đồng bào Xơ Ðăng. Ảnh: Nguyễn Ngọc

Học tiếng bản địa để “chạm” vào trái tim dân làng

Chị Y Yến tâm sự, tuy chị sinh ra ở xã Đăk Ui và cũng là người Xơ Đăng nhưng chị xa làng đi học từ lớp 3, vốn từ bản địa ít ỏi. Trong khi đó, đồng bào ở Đăk Pxi sử dụng tiếng Xơ Đăng gốc với âm sắc nặng và nhiều khác biệt. Để thật sự gần dân, Y Yến quyết tâm học lại tiếng bản địa gốc từ đầu.

Chị xuống làng, ở cùng dân, ngày ngày trò chuyện với các bậc cao niên, học từ cách phát âm đến những câu thành ngữ, tục ngữ. Chỉ hơn một năm sau, chị nói sõi tiếng bản địa. Mỗi lần xuống làng, khoảng cách không còn, câu chuyện trở nên gần gũi, cởi mở hơn. Bà con tin tưởng chia sẻ tâm tư, giúp công việc của người công an thuận lợi gấp bội.

Không chỉ giữ gìn an ninh, việc nói tiếng bản địa còn giúp Y Yến dễ dàng vận động bà con giao nộp vũ khí, vật liệu nổ, công cụ nguy hiểm. Đồng thời tuyên truyền để mọi người thực hiện nếp sống văn hóa ở khu dân cư. Với người dân, chị không còn là “cán bộ công an”, mà là người con gái của buôn làng.

Thiếu tá Y Yến hiện đang công tác tại Công an xã Ðăk Hà (tỉnh Quảng Ngãi). Ảnh: Nguyễn Ngọc

Trưởng thôn Kon Pao Kơ La A Sáo nhận xét, Thiếu tá Y Yến vóc dáng nhỏ nhắn nhưng bản lĩnh và tinh thần cống hiến thì không ai sánh kịp. Trong công việc, chị luôn khéo léo, mềm mỏng, nhưng khi cần lại rất kiên quyết, dứt khoát. Có cán bộ Y Yến, dân làng chúng tôi yên tâm lắm. Việc gì khó, chuyện gì rắc rối, chỉ cần cán bộ có mặt là ai cũng thấy an lòng.

Trong vai trò chỉ huy, Thiếu tá Y Yến luôn nhắc đồng đội: “Đi với dân phải lễ phép, ôn hòa, để dân thương, dân tin”. Có lần mưa lớn, nước sông Đăk Pxi dâng cao, cả đội công an xã ngâm mình trong dòng bùn lạnh để giúp bà con di dời tài sản. Có khi nhận những lời phàn nàn, trách móc, nhưng chị chỉ cười, nhẹ giọng bảo: “Dân tin, dân thương, thế là mình có phần thưởng lớn nhất rồi”.

Không dừng ở những việc thường ngày, Y Yến còn nghĩ cách gắn kết cộng đồng. Mô hình “Giáo xứ bình yên” do chị khởi xướng được Bộ Công an công nhận, nhân rộng toàn quốc. Các phong trào “Trường học an toàn về an ninh trật tự”, “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc” được chị kiên trì duy trì, kéo ngày càng nhiều người dân tham gia. Từ đó, bộ mặt an ninh trật tự ở Đăk Pxi có bước chuyển rõ rệt, tội phạm giảm, vi phạm được phát hiện và xử lý kịp thời.

Hơn một thập kỷ trong ngành, gần 7 năm gắn bó với cơ sở, Y Yến đã trải qua biết bao gian nan, thử thách. Nhưng với chị, đó cũng là hành trình của hạnh phúc, bởi mỗi ngày trôi qua, chị thêm gắn bó với đồng bào, thêm yêu màu áo mình chọn. Và ở nơi đại ngàn xanh thẳm núi rừng Tây Nguyên, người dân Xơ Đăng tin tưởng gọi tên chị như gọi một niềm an yên.

Nguyễn Ngọc