Bộ trưởng: Không cấm dạy thêm nhưng cần toàn tâm toàn ý dạy chính

Sáng 20/6, Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn và các thành viên Chính phủ liên quan tiếp tục trả lời chất vấn đối với nhóm vấn đề về giáo dục.

Đặt câu hỏi tại phiên chất vấn chiều qua, đại biểu Trần Thị Thu Hằng - Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông nêu vấn đề, theo báo cáo của Bộ, tình trạng dạy thêm trá hình dưới nhiều hình thức vẫn khá phổ biến, cho thấy vẫn còn khoảng cách giữa chính sách và thực tiễn.

Cha mẹ học sinh xem việc học trên lớp là chưa đủ để đáp ứng yêu cầu thi cử, cần tìm đến học thêm như một giải pháp tất yếu để cải thiện kết quả học tập.

"Theo tôi, hai tồn tại nêu trên có thể xem là mối quan hệ cung cầu. Tuy nhiên, trong các giải pháp của Bộ đưa ra chỉ thiên về hoàn thiện thể chế và quản lý hành chính, nhưng vấn đề mấu chốt để khắc phục triệt để mối quan hệ cung cầu này là nâng cao chất lượng dạy và học giờ chính khóa.

Nhưng trong báo cáo chưa đưa ra được giải pháp cụ thể. Xin Bộ trưởng cho biết giải pháp nào để nâng cao chất lượng dạy và học trong giờ chính khóa," đại biểu chất vấn.

Đại biểu Trần Thị Thu Hằng - Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông. Ảnh: Media Quốc hội

Trả lời vấn đề này, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn khẳng định đây là một vấn đề có ý nghĩa quan trọng, là lời giải cho bài toán dạy thêm, học thêm đang gây nhiều bức xúc.

Theo Bộ trưởng, để giải quyết gốc rễ vấn đề dạy thêm, học thêm tràn lan, giải pháp cốt lõi là phải nâng cao chất lượng của giờ dạy chính khóa trên lớp. Trong đó, Bộ trưởng đã chỉ ra hai nhân tố mang tính quyết định.

"Nhân tố quan trọng đầu tiên không gì khác, đó là đội ngũ giáo viên. Giáo viên phải đủ về số lượng và toàn tâm, toàn ý cho giờ dạy chính, không phân tâm, không phân tán, không phải lo quá nhiều việc khác," Bộ trưởng nói.

Để dạy được một giờ dạy chất lượng chính khóa trên lớp, giáo viên cần rất nhiều giờ chuẩn bị, soạn bài, chấm bài, sinh hoạt chuyên môn và hỗ trợ học sinh. Nếu thời gian và tâm sức bị phân tán cho các hoạt động khác (bao gồm cả dạy thêm), chất lượng giờ học chính khóa khó có thể được đảm bảo.

Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn. Ảnh: Media Quốc hội

Bộ trưởng khẳng định, Thông tư 29 bản chất không cấm giáo viên dạy thêm mà chỉ quản lý, điều tiết. Ngoài giờ trên lớp, giáo viên có thể được quyền tham gia hoạt động dạy thêm theo quy định. Tuy nhiên, nếu số buổi dạy thêm chiếm quá nhiều thì sẽ không còn thời gian tập trung chăm chút cho giờ dạy chính khóa.

Trong khi đó chương trình giáo dục phổ thông 2018 đòi hỏi giáo viên phải hoạt động nhiều hơn, sáng tạo hơn, không còn phụ thuộc nhiều vào sách giáo khoa. Do đó, việc giáo viên tập trung toàn bộ tâm huyết cho giờ dạy chính càng trở nên quan trọng.

Nhân tố thứ hai, cần đảm bảo cơ sở vật chất và sĩ số lớp hợp lý. Nếu như các lớp học mà số học sinh 60-70 học sinh thì chất lượng cũng sẽ rất khó có thể tốt được. Với sĩ số này, giáo viên không thể đổi mới phương pháp, không thể quan tâm, chăm sóc đến từng học sinh.

Vì vậy, việc đầu tư để đảm bảo cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học đầy đủ, phòng học khang trang và sĩ số lớp hợp lý là điều kiện tiên quyết để thực hiện tốt chương trình giáo dục.

Bên cạnh đó, các giải pháp đồng bộ khác bao gồm rà soát chương trình, ứng dụng công nghệ thông tin, tăng cường cơ sở dữ liệu và thư viện để học sinh tự học, đổi mới kiểm tra đánh giá.

Buổi học thứ 2 hoàn toàn miễn phí

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Lâm Thành - Đoàn tỉnh Thái Nguyên chất vấn về việc tổ chức buổi học thứ 2 tại trường học và định hướng của ngành trong triển khai nhiệm vụ này thời gian tới. Đặc biệt cơ sở vật chất, việc sắp xếp bộ máy của cơ sở giáo dục sẽ được triển khai ra sao?

Trả lời đại biểu, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết, ở cấp tiểu học hiện có 99% trường đủ điều kiện dạy 2 buổi/ngày, còn bậc THCS và THPT còn nhiều khó khăn, nhất là ở khu đô thị nhiều trường có diện tích chật, cơ sở vật chất yếu nên còn khó khăn.

Thực hiện chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm về việc tiếp tục đổi mới giáo dục và đào tạo, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành chỉ thị về chuẩn bị buổi học thứ 2 cho học sinh. Trong đó nhấn mạnh, từ tháng 9/2025 các tỉnh, thành, trường học tập trung tối đa để tổ chức buổi học thứ 2 cho học sinh theo quan điểm tùy điều kiện từng nơi, nhưng cố gắng tối đa và không thu tiền dưới bất kỳ hình thức nào. Buổi học thứ 2 sẽ phát triển toàn diện cho học sinh, giáo dục thể chất, thể thao, âm nhạc, mỹ thuật, ngoại ngữ, kỹ năng sống, kỹ năng bổ trợ...

Mặc dù còn nhiều khó khăn nhưng đây là việc cần làm, nên làm. Bộ sẽ chuẩn bị chương trình, hướng dẫn, các địa phương tích cực chủ động, sẽ làm từng bước, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết.

Kiều Chinh