Bộ Tài chính đề xuất bổ sung 9.700 tỷ đồng dự phòng ngân sách Trung ương để ứng phó thiên tai
Theo Bộ Tài chính, Luật Ngân sách nhà nước (sửa đổi năm 2025) quy định, từ năm 2026, nguồn tăng thu ngân sách Nhà nước được sử dụng để tăng dự phòng ngân sách Nhà nước đến. Tuy nhiên, nhu cầu bổ sung dự phòng ngân sách Trung ương năm 2025 cần thực hiện ngay để xử lý các nhu cầu phòng chống, khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh...

Quang cảnh buổi họp
Sáng ngày 6/10/2025, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tú chủ trì cuộc họp Hội đồng thẩm định Nghị quyết của Chính phủ để tháo gỡ, xử lý vướng mắc trong việc sử dụng nguồn tăng thu ngân sách trung ương.
Phát biểu tại cuộc họp, ông Dương Tiến Dũng, Phó Vụ trưởng Vụ Ngân sách Nhà nước (Bộ Tài chính) cho biết theo quy định tại khoản 5 Điều 20 Luật Ngân sách nhà nước năm 2015, Ủy ban thường vụ Quốc hội có thẩm quyền quyết định phân bổ, sử dụng số tăng thu ngân sách trung ương, báo cáo Quốc hội tại kỳ họp gần nhất.
Đồng thời khoản 2 Điều 59 Luật này cũng quy định các nội dung liên quan đến sử dụng từ nguồn tăng thu ngân sách trung ương cho các nhiệm vụ. Trong đó, không quy định tăng thu ngân sách trung ương được sử dụng để bổ sung dự phòng ngân sách Trung ương.
Tuy nhiên, theo Bộ Tài chính đánh giá, trên thực tế, trong quá trình phát sinh nhiều nhiệm vụ chi cấp bách cho hoạt động phòng chống, khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh, quốc phòng, an ninh và thực hiện các Nghị quyết của Đảng về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số thì cần bổ sung từ nguồn dự phòng ngân sách nhà nước để thực hiện.
Để đảm bảo nguồn lực dự phòng, giúp các cấp ngân sách chủ động ứng phó với các tình huống phát sinh, Chính phủ đã trình Quốc hội thông qua Luật Ngân sách nhà nước (sửa đổi) tại Kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XV (Luật số 89/2025/QH15 ngày 25/6/2025). Tuy nhiên chính sách này bất đầu có hiệu lực từ năm 2026.
Trong khi đó, nhu cầu bổ sung dự phòng ngân sách trung ương năm 2025 cần phải thực hiện ngay để chủ động nguồn lực xử lý các nhu cầu chỉ cấp bách, quan trọng phát sinh trong những tháng cuối năm 2025. Chính vì vậy, Bộ Tài chính cho rằng cần sớm ban hành Nghị quyết để triển khai, thực hiện.
"Dự toán dự phòng ngân sách Nhà nước năm 2025 Quốc hội quyết định đầu năm 2025 là 38.500 tỉ đồng, đến nay đã quyết định sử dụng 25.896 tỉ đồng. Đồng thời, Thủ tướng Chính phủ đang xem xét quyết định sử dụng là 9.650 tỉ đồng. Như vậy, nguồn dự phòng Ngân sách trung ương còn lại 2.950 tỉ đồng là rất mỏng".
(Tờ trình dự thảo về việc ban hành Nghị quyết tháo gỡ, xử lý vướng mắc trong việc sử dụng nguồn tăng thu ngân sách trung ương)
Để sớm bổ sung dự toán dự phòng ngân sách Trung ương năm 2025 số tiền 9.700 tỷ đồng từ nguồn tăng thu ngân sách Trung ương năm 2024, tại văn bản số 3965 ngày 4/9/2025, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Tài chính thừa ủy quyền Thủ tướng Chính phủ báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội trước ngày 6/9/2025 về việc bổ sung 9.700 tỷ đồng từ nguồn tăng thu ngân sách Trung ương năm 2024 vào dự phòng ngân sách Trung ương năm 2025 nhằm chủ động nguồn thực hiện các nhiệm vụ phòng, chống khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh, các nhiệm vụ quan trọng về quốc phòng, an ninh và các nhiệm vụ cần thiết phát sinh từ nay đến cuối năm.
Tại buổi thẩm định, các thành viên Hội đồng nhất trí với sự cần thiết ban hành Nghị quyết để chủ động nguồn lực xử lý các nhu cầu cấp bách, quan trọng về phòng chống, khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh phát sinh trong những tháng cuối năm 2025. Tuy nhiên, các thành viên Hội đồng cho rằng cần rà soát ngôn ngữ, kỹ thuật lập pháp để hoàn thiện dự thảo Nghị quyết.
Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tú đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo giải trình nội dung quy định về phạm vi điều chỉnh. Đồng thời, cần cân nhắc quy định cụ thể về mức bố trí dự phòng từ 2% - 4% tổng chi ngân sách mỗi cấp thay vì quy định viện dẫn đến các điều khoản của Luật Ngân sách nhà nước năm 2015 và hoàn thiện hồ sơ bảo đảm đúng theo Nghị quyết số 206/2025/QH15 của Quốc hội về cơ chế đặc biệt xử lý khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật.
Cụ thể, trong hồ sơ dự thảo Nghị quyết, cơ quan soạn thảo quy định về tháo gỡ, xử lý vướng mắc trong việc sử dụng nguồn tăng thu ngân sách trung ương bổ sung dự phòng ngân sách trung ương để bảo đảm thời gian, tính kịp thời trong việc bố trí nguồn xử lý các nhiệm vụ đột xuất phát sinh và các nhiệm vụ triển khai thực hiện các nghị quyết của Đảng.
Tuy nhiên, với chủ trương sử dụng nguồn tăng thu ngân sách trung ương năm 2024 bổ sung dự toán dự phòng ngân sách trung ương năm 2025, cần quy định bảo đảm sự thống nhất, Thứ trưởng Bộ Tư pháp nhấn mạnh.