Bộ Tài chính: Cần đưa đào tạo lao động thành điều kiện bắt buộc khi thu hút FDI
Tại phiên chất vấn chiều 19-6, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng đề xuất đưa yêu cầu đào tạo lao động thành điều kiện bắt buộc khi thu hút FDI, nhằm nâng cao chất lượng nhân lực và bảo vệ lao động yếu thế.

ộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng đề xuất đưa yêu cầu đào tạo lao động thành điều kiện bắt buộc khi thu hút FDI. Ảnh: Media Quốc hội
Chiều nay (19-6), Quốc hội tiếp tục chất vấn Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng.
Đại biểu Nguyễn Công Long (đoàn Đồng Nai) cho rằng, nhiều doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) chỉ chú trọng lợi nhuận, ít đầu tư đào tạo lao động trong nước, đẩy gánh nặng này cho Nhà nước và địa phương.
Ông cho biết, nhiều doanh nghiệp FDI lợi dụng các hình thức như hợp đồng thử việc rồi sa thải lao động, đặc biệt là lao động lớn tuổi, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của họ. Ông đề nghị Bộ trưởng Tài chính làm rõ hướng xử lý vấn đề này trong quá trình thu hút đầu tư nước ngoài.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng, bên cạnh những đóng góp quan trọng của khu vực FDI đối với tăng trưởng kinh tế, xuất nhập khẩu và thu ngân sách, vẫn còn tồn tại một số vấn đề liên quan đến tuyển dụng và sử dụng lao động.
Hiện khu vực này sử dụng khoảng 5,1 triệu lao động, tương đương gần 10% lực lượng lao động cả nước và chiếm 20% số lao động làm công ăn lương.
Tuy nhiên, chỉ có 57% thực hiện đào tạo cho người lao động. Ông cũng cho biết mức lương tại khu vực FDI nhìn chung cao hơn so với khu vực Nhà nước và ngoài Nhà nước.
Ông Thắng cho rằng, cần hoàn thiện cơ sở pháp lý để nâng cao chất lượng lao động trong khu vực FDI, trong đó đào tạo lao động phải trở thành điều kiện bắt buộc khi thu hút đầu tư. Việt Nam sẽ ưu tiên nhà đầu tư vào ngành công nghệ cao, tạo giá trị lớn và bảo vệ tốt hơn nhóm lao động yếu thế.
Tại phiên chất vấn, Đại biểu Hà Sỹ Đồng (Quảng Trị) đặt vấn đề về việc ưu tiên doanh nhân tham gia quản trị quốc gia và đề nghị Bộ trưởng làm rõ cơ sở thực tiễn cũng như các nhiệm vụ cụ thể nhằm đảm bảo sự tham gia này mang tính thực chất.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng, trong bối cảnh hội nhập, đội ngũ doanh nhân đã khẳng định vai trò ở nhiều lĩnh vực và có những đóng góp quan trọng cho sự phát triển của đất nước.
Đội ngũ này giữ vai trò then chốt trong chiến lược kinh tế, thu hút đầu tư và bảo đảm an sinh xã hội. Nhiều doanh nhân tiêu biểu cũng đã được tín nhiệm giữ vị trí quan trọng tại các cơ quan dân cử và tổ chức chính trị.
Chính phủ đã huy động nhiều doanh nhân trong nhiều đề án quan trọng nhưng sự tham gia của họ vào hệ thống chính trị còn hạn chế. Vì vậy, Bộ Chính trị chủ trương thu hút doanh nhân tiêu biểu tham gia quản trị đất nước.
Vì vậy, cần hoàn thiện cơ chế pháp lý để khuyến khích doanh nhân tham gia tư vấn, quản lý nhà nước hoặc ứng cử Quốc hội, hội đồng nhân dân đồng thời thúc đẩy đối thoại thường xuyên giữa Nhà nước và doanh nghiệp.
Trong chiều nay, Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc cũng trả lời chất vấn trước Quốc hội. Về thu thuế hộ kinh doanh, ông cho biết Nghị quyết 68 yêu cầu bỏ thuế khoán từ năm 2026. Tuy nhiên, ông đề nghị Bộ Tài chính nghiên cứu quy định mức thuế theo doanh thu để tạo điều kiện cho hộ nghèo, hộ kinh doanh nhỏ.
Ông dẫn chứng, với những hộ kinh doanh nhỏ có doanh thu dưới 1 tỉ đồng mỗi tháng nên tiếp tục áp dụng thuế khoán vì không có hóa đơn đầu vào và không được hoàn thuế. Theo ông, các hộ kinh doanh này đang phải nộp thuế môn bài, thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập cá nhân.
Phó thủ tướng cho rằng áp dụng thuế khoán với hộ có doanh thu nhỏ sẽ thuận lợi cho quản lý và không gây thất thu. Với hộ kinh doanh trên 1 tỉ đồng, có địa điểm cố định, cần áp dụng thu theo hóa đơn để minh bạch.