Bổ sung vitamin B – Bí quyết tăng cường năng lượng cho não bộ

Não bộ là cơ quan tiêu hao năng lượng rất lớn và nhóm vitamin B chính là "nguồn nhiên liệu" quan trọng để duy trì hoạt động này. Từ B1 (thiamine), B6 (pyridoxine), B9 (folate) cho đến B12 (cobalamin)... mỗi loại đều tham gia vào quá trình chuyển hóa năng lượng, sản xuất chất dẫn truyền thần kinh và bảo vệ tế bào thần kinh khỏi tổn thương.

Thiếu hụt bất kỳ loại vitamin B nào cũng có thể ảnh hưởng đến trí nhớ, khả năng tập trung và thậm chí làm tăng nguy cơ suy giảm nhận thức. Vì vậy, để não bộ duy trì sự minh mẫn và khỏe mạnh theo thời gian, việc bổ sung đầy đủ cả nhóm vitamin B là điều không thể bỏ qua.

1. Các vitamin nhóm B

Vitamin nhóm B bao gồm:

Vitamin B1 (thiamine)
Vitamin B2 (riboflavin)
Vitamin B3 (niacin)
Vitamin B5 (pantothenic acid)
Vitamin B6 (pyridoxine)
Vitamin B7 (biotin)
Vitamin B9 (folate)
Vitamin B12 (cobalamin)

Vitamin B là tên gọi chung cho nhóm 8 vitamin tan trong nước, đóng vai trò quan trọng trong quá trình trao đổi chất để chuyển hóa thức ăn thành năng lượng và hỗ trợ hoạt động của hệ thần kinh…

Mỗi loại vitamin đảm nhận một chức năng riêng, nhưng cùng phối hợp để não hoạt động trơn tru. Tạp chí Nutrition Source của Harvard nhấn mạnh rằng, vitamin B12 là chìa khóa cho sự phát triển tế bào thần kinh, hình thành hồng cầu và bảo vệ chức năng nhận thức. Nhưng không chỉ B12, các vitamin nhóm B khác cũng tham gia vào quá trình tạo năng lượng cho tế bào não, tổng hợp chất dẫn truyền thần kinh, sửa chữa DNA và giảm nồng độ homocysteine – hợp chất liên quan đến nguy cơ bệnh lý thần kinh.

Các chuyên gia thần kinh học chỉ ra rằng, não là cơ quan tiêu hao năng lượng nhiều nhất trong cơ thể và vitamin B chính là "nhiên liệu" để não hoạt động hiệu quả. Nhờ chúng, glucose được chuyển hóa thành năng lượng phục vụ cho các tế bào thần kinh. Một số vitamin B còn có tác dụng chống oxy hóa, giúp bảo vệ tế bào não, trong khi những vitamin khác duy trì sự ổn định của hệ thần kinh.

2. Bằng chứng khoa học về vitamin B và chức năng não bộ

Nhiều nghiên cứu đã cho thấy mối liên hệ chặt chẽ giữa lượng vitamin B đầy đủ và khả năng nhận thức tốt hơn. Một báo cáo được CDC Hoa Kỳ trích dẫn cho thấy, phần lớn các nghiên cứu cắt ngang và nghiên cứu triển vọng đều ghi nhận rằng folate, B6 và B12 có vai trò giảm nguy cơ mất trí nhớ cũng như cải thiện nhận thức khi bổ sung đầy đủ. Không chỉ vậy, nhiều phân tích tổng hợp cũng khẳng định việc bổ sung vitamin nhóm B có thể làm chậm suy giảm nhận thức do tuổi tác, đặc biệt là khi bắt đầu sớm trước khi chứng mất trí nhớ xuất hiện.

Ngược lại, thiếu hụt vitamin B có thể gây ra nhiều rối loạn thần kinh nghiêm trọng, từ trầm cảm, hoang tưởng cho tới mất trí nhớ... Theo Harvard, tình trạng thiếu vitamin B12 thường diễn ra âm thầm nhưng rất nguy hiểm, có thể dẫn tới trầm cảm nặng và suy giảm trí tuệ nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.

Vì thế, không nên chỉ tập trung vào B12 hoặc B6, mà cần bổ sung đủ toàn bộ nhóm vitamin B để duy trì sức khỏe não bộ toàn diện.

3. Nguồn bổ sung vitamin B tự nhiên

Một chế độ ăn giàu vitamin B chính là giải pháp đơn giản và hiệu quả nhất để chăm sóc não bộ.

Một chế độ ăn giàu vitamin B chính là giải pháp đơn giản và hiệu quả nhất để chăm sóc não bộ. Các nguồn thực phẩm tự nhiên giàu vitamin B bao gồm:

Thịt, cá, trứng và sữa.
Rau lá xanh đậm như rau bina, cải xoăn.
Các loại đậu và ngũ cốc nguyên hạt.
Ngũ cốc tăng cường dinh dưỡng.

Đối với những người ăn chay trường hoặc người cao tuổi có khó khăn trong việc hấp thụ, việc bổ sung vitamin B12 qua thực phẩm chức năng là rất quan trọng. Các nghiên cứu cũng cho thấy bổ sung B12 kết hợp cùng những vitamin B khác sẽ mang lại hiệu quả tốt nhất.

Trên thực tế, một số thử nghiệm đối chứng ngẫu nhiên quy mô lớn do Harvard thực hiện cho thấy việc dùng vitamin tổng hợp hàng ngày – thường bao gồm nhóm vitamin B – giúp giảm nguy cơ suy giảm nhận thức, nhất là ở những người có bệnh tim mạch, vốn là yếu tố nguy cơ chính của rối loạn não bộ.

4. Không nên ‘thần thánh hóa’ vitamin B, nhưng bổ sung đầy đủ là cần thiết

Harvard cũng lưu ý rằng không nên quá đề cao bất kỳ loại "thuốc bổ não" đơn lẻ nào, bởi bằng chứng khoa học về nhiều sản phẩm vẫn chưa đủ chắc chắn. Tuy nhiên, với vitamin nhóm B, cơ sở khoa học đã vững vàng hơn. Nhóm vitamin này hỗ trợ các quá trình sống còn của não như:

Chuyển hóa thức ăn thành năng lượng.
Sản xuất và điều hòa chất dẫn truyền thần kinh.
Sửa chữa DNA và duy trì cấu trúc tế bào thần kinh.
Bảo vệ tế bào não khỏi tổn thương oxy hóa.

Chính vì thế, nhiều chuyên gia xem vitamin nhóm B như một "đội ngũ đa nhiệm" làm việc thầm lặng để giữ cho bộ não khỏe mạnh, minh mẫn và trẻ lâu.

DS. Thu Hoài