Bổ sung quy định để tránh bỏ lọt tội phạm công nghệ cao mới nổi

Sáng 16/10, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật Chuyển đổi số. Thứ trưởng Thường trực Bộ Khoa học và Công nghệ Vũ Hải Quân cho biết, việc xây dựng luật nhằm hoàn thiện hệ thống pháp luật về chuyển đổi số quốc gia, tạo hệ thống pháp lý liên ngành về chuyển đổi số trong ngành, lĩnh vực.

Dự án luật cũng điều chỉnh mối quan hệ giữa các chủ thể tham gia các hoạt động trong môi trường số, thúc đẩy quá trình chuyển đổi số toàn diện.

Thứ trưởng Thường trực Bộ Khoa học và Công nghệ Vũ Hải Quân.

Thẩm tra, Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường đề nghị cơ quan soạn thảo tiếp tục rà soát, đối chiếu dự án luật với các luật có liên quan trong các lĩnh vực như đầu tư, đấu thầu, ngân sách Nhà nước...;

Cơ quan thẩm tra cũng lưu ý cần phối hợp chặt chẽ với cơ quan soạn thảo các dự án luật đang được trình Quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ 10 (Luật Thương mại điện tử, Luật Công nghệ cao (sửa đổi), Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ, Luật An ninh mạng...) để bảo đảm tính thống nhất.

Tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải đánh giá, dự thảo luật đã bám theo nội dung rất mới, rất mở là chuyển đổi số - vấn đề này đang diễn ra rất mạnh mẽ ở các bộ, ngành Trung ương và địa phương.

Về nội dung cụ thể, dự thảo quy định về hạ tầng, Chính phủ số, xã hội số, các hành vi bị cấm, như cấm lợi dụng chuyển đổi số để xâm phạm an ninh quốc gia... Tuy nhiên, bà Hải đề nghị rà soát với một số luật vừa ra đời để khi đi vào vận hành, triển khai không gặp bất cập, chồng chéo, như: Bộ luật Hình sự, Bộ luật Tố tụng hình sự, Luật An ninh mạng, Luật Viễn thông…

Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải.

Với một số khái nghiệm như "thiệt hại nghiêm trọng", "dữ liệu nhạy cảm"... đại biểu cho rằng, cần quy định rõ hơn để khi thực thi không xảy ra tranh chấp pháp lý. Đồng thời, dự thảo luật chưa bao quát đầy đủ các hành vi phạm tội công nghệ cao mới nổi, chẳng hạn như chưa quy định cụ thể về tội phạm sử dụng AI tạo nội dung giả mạo, khai thác lỗ hổng blockchain, hoặc phát triển công cụ tấn công mạng...

Do đó, Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu lưu ý rà soát, bổ sung để tránh dẫn đến bỏ lọt tội phạm, làm giảm hiệu quả phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao.

Nêu ý kiến, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế - Tài chính Phan Văn Mãi băn khoăn về tính pháp lý của các tư vấn số. "Tính pháp lý của các sản phẩm tư vấn của AI ngày càng nhiều, từ trong các cơ quan, các đồng chí lãnh đạo, nhân lực tham mưu... Do đó, cần nghiên cứu để hoạch định thêm", ông bày tỏ.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế - Tài chính cũng đề nghị rà soát các điều khác về việc cấm các tổ chức, cá nhân lợi dụng môi trường số xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân khác.

Luân Dũng