Bộ Nông nghiệp và Môi trường: Mời gọi doanh nghiệp Nhật Bản đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp
Tại TP Cần Thơ, Bộ NN&MT Việt Nam phối hợp Bộ Nông Lâm Ngư nghiệp Nhật Bản vừa tổ chức Hội nghị trực tiếp và trực tuyến xúc tiến đầu tư FDI vào lĩnh vực nông nghiệp nông thôn với chủ đề: Xúc tiến đầu tư, hợp tác công nghệ với Nhật Bản trong phát triển vùng lúa chất lượng cao, phát thải thấp, gắn với tăng trưởng xanh vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL, thuộc đề án phát triển bền vững 1 triệu ha lúa chất lượng cao và phát thải thấp vùng ĐBSCL giai đoạn 2023 - 2030).
Tại Hội nghị, đại diện Cục Môi trường, Xuất khẩu và Hợp tác quốc tế, Bộ Nông Lâm Ngư nghiệp Nhật Bản nhấn mạnh mối quan hệ hợp tác bền chặt giữa hai nước trong lĩnh vực nông nghiệp. Từ giống lúa, kỹ thuật gieo trồng, bảo quản, đào tạo nhân sự, các dự án nông nghiệp công nghệ cao theo chuẩn JGAP và GlobalGAP, hai nước đã cùng nhau tạo dựng nền tảng để nâng tầm ngành lúa gạo.
Ông Lê Đức Thịnh, Cục trưởng Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn cho biết, việc hợp tác hướng tới xây dựng hệ sinh thái sản xuất lúa gạo hiện đại, gồm tổ chức nông dân theo mô hình hợp tác xã (HTX), liên kết chuỗi giá trị lúa gạo giảm phát thải, chuyển đổi số, tham gia thị trường tín chỉ carbon. Mục tiêu là tạo chuỗi giá trị khép kín từ giống, sản xuất, thu hoạch, chế biến đến tiêu thụ.
Sau 2 năm thực hiện đề án, thí điểm tại 11 điểm với diện tích 543,5ha và 355 hộ tham gia cho thấy năng suất tăng trung bình 5,12 tạ/ha, chi phí giảm từ 1,7 - 4,9 triệu đồng/ha. Kỹ thuật tưới ngập khô xen kẽ giúp rút nước 2 - 3 lần/vụ, đồng thời giảm 3,7 tấn CO₂e/ha/vụ.

Ông Lê Đức Thịnh, Cục trưởng Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn phát biểu tại Hội nghị. (Ảnh: Lê Sơn)
Trong đề án 1 triệu ha, đã có 354.800ha được chứng nhận sản xuất bền vững tại 6 tỉnh ĐBSCL, trong đó diện tích VietGAP 7.493ha, hữu cơ 246ha, diện tích an toàn thực phẩm 5.659ha. Một số chuỗi gạo xanh của một số DN đã bắt đầu hình thành, hoạt động hiệu quả.
Trong giai đoạn tới, ngành lúa gạo cần đẩy mạnh ứng dụng công nghệ ở tất cả các khâu: Chăm sóc đất, tưới và quản lý rơm rạ; chế biến sâu và logistics giảm thất thoát; chuyển đổi số toàn chuỗi, truy xuất nguồn gốc chuẩn quốc tế, xây dựng nền tảng số dùng chung.
Bộ NN&MT nhận thấy cần nỗ lực hơn nữa trong đầu tư về kỹ thuật giảm phát thải, tổ chức sản xuất, khoa học công nghệ; mong muốn Nhật Bản hỗ trợ thực hiện chương trình 1 triệu ha lúa từ công nghệ tiên tiến, tài chính xanh, đào tạo nhân lực cán bộ, khuyến nông viên, HTX và nông dân theo tiêu chuẩn quốc tế để cùng hướng tới mục tiêu “nông nghiệp xanh Việt Nam” cho thị trường toàn cầu.
Tại Hội nghị, ông Nguyễn Đỗ Anh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Hợp tác Quốc tế (Bộ NN&MT) mời gọi các DN Nhật Bản đầu tư tài chính xanh và công nghệ tín chỉ carbon; công nghệ cơ giới hóa chính xác, tiết kiệm tài nguyên; kinh tế tuần hoàn và công nghệ xử lý phụ phẩm.
Đại diện Vụ Hợp tác Quốc tế cho rằng mục tiêu Đề án 1 triệu ha lúa là giảm lượng nước tưới 20% và giảm phân bón hóa học 30%; là cơ hội để các DN Nhật Bản mở rộng các dây chuyền sản xuất máy móc nông nghiệp thông minh, áp dụng công nghệ tưới khô xen kẽ (AWD) và cơ giới hóa đồng bộ từ khâu gieo sạ đến thu hoạch. Việt Nam cũng mong muốn các DN Nhật Bản đầu tư vào nhà máy sản xuất than sinh học (biochar) và phân bón hữu cơ từ rơm rạ, biến chất thải nông nghiệp thành nguồn vật liệu cải tạo đất, hoàn thiện chu trình sản xuất khép kín.
Tại Hội nghị, các chuyên gia nhận định hạt gạo Việt đã trải qua 3 “cuộc cách mạng” quan trọng. Lần thứ nhất, những năm 1960 - 1970, Việt Nam bắt đầu ứng dụng công nghệ sinh học vào chọn tạo giống. Các giống lúa ngắn ngày, chống đổ ngã, chịu hạn, năng suất cao được lai tạo thay thế dần giống dài ngày truyền thống. Việc nhập khẩu, khảo nghiệm giống IRRI, sử dụng phân bón hóa học, đã đặt nền móng cho nông nghiệp hiện đại.Lần thứ hai, sau Nghị quyết 10-NQ/TW năm 1988, khi hộ nông dân được trao quyền tự chủ. Sự thay đổi về thể chế làm bùng nổ năng lực sản xuất, giúp Việt Nam chuyển mình chỉ trong vài năm, từ thiếu đói đến xuất khẩu gạo năm 1989, mở ra giai đoạn tăng trưởng nhanh và bền vững.Cuộc cách mạng lần ba của lúa gạo Việt đang diễn ra từ 2023, được xác định có tính chất xanh - số, gắn với Đề án phát triển bền vững 1 triệu ha lúa. Mục tiêu tăng năng suất, “xanh hóa” chuỗi giá trị, giảm phát thải khí nhà kính, gia tăng giá trị hạt gạo Việt.
































