Bộ Nội vụ đề xuất quy định mới về vị trí việc làm, tiền lương với viên chức

Bộ Nội vụ đang lấy ý kiến dự thảo Luật Viên chức (sửa đổi), dự kiến được trình Quốc hội xem xét tại Kỳ họp thứ 10, diễn ra vào tháng 10.

Một trong những nội dung đáng chú ý là dự thảo đã đổi mới công tác tuyển dụng, sử dụng, quản lý viên chức; quyền và nghĩa vụ của viên chức trong đơn vị sự nghiệp công lập.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà. Ảnh: VGP

Mở rộng quyền của viên chức

Theo đó, Bộ Nội vụ đã đề xuất mở rộng quyền của viên chức. Gồm được ký hợp đồng vụ, việc với cơ quan, tổ chức, đơn vị khác ngoài đơn vị sự nghiệp công lập hiện đang làm việc.

Viên chức cũng được tham gia góp vốn, thành lập, quản lý, điều hành, làm việc tại doanh nghiệp do đơn vị sự nghiệp mà mình đang làm việc thành lập hoặc tham gia thành lập để thương mại hóa kết quả nghiên cứu, khai thác hiệu quả tài sản trí tuệ, các sáng chế và công nghệ số do tổ chức đó tạo ra.

Được cử sang làm việc tại các tổ chức khoa học và công nghệ, cơ sở giáo dục đại học, doanh nghiệp và các tổ chức khác trong thời gian nhất định.

Họ cũng được góp vốn, thành lập, tham gia quản lý, điều hành hoặc tham gia phát triển công nghệ tại các doanh nghiệp trong và ngoài nước theo quy định.

“Trường hợp viên chức là người đứng đầu phải được sự đồng ý của cấp có thẩm quyền quản lý trực tiếp” – dự thảo đề xuất và nêu rõ trong thời gian làm việc ở các tổ chức này, viên chức được giữ chế độ lương và các chế độ, chính sách khác hiện hưởng, được quy hoạch, bổ nhiệm, đào tạo, bồi dưỡng theo quy định.

Viên chức được xem xét loại trừ, miễn, giảm trách nhiệm trong các trường hợp phải chấp hành quyết định trái pháp luật của cấp trên nhưng đã báo cáo. Đã thực hiện theo đúng quy định về thẩm quyền, trình tự, thủ tục, không vụ lợi trong quá trình thực hiện nhiệm vụ nhưng vẫn gây ra thiệt hại vì lý do khách quan.

Việc loại trừ cũng được áp dụng khi viên chức thực hiện đề xuất về đổi mới, sáng tạo được cơ quan, tổ chức, đơn vị có thẩm quyền cho phép và được cấp có thẩm quyền xác định đã thực hiện đúng chủ trương, có động cơ trong sáng, vì lợi ích chung; do bất khả kháng…

Bố trí viên chức dựa vào vị trí việc làm

Theo tờ trình của Bộ Nội vụ, dự thảo Luật Viên chức (sửa đổi) tập trung hoàn thiện cơ chế quản lý nguồn nhân lực theo hướng lấy người lao động làm trung tâm, tạo sự linh hoạt trong sử dụng nguồn nhân lực công - tư, tạo cơ chế trong thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao, cắt giảm thủ tục hành chính. Đồng thời, khắc phục những hạn chế, bất cập của pháp luật hiện hành, đáp ứng yêu cầu đổi mới quản trị quốc gia, xây dựng đội ngũ viên chức chuyên nghiệp, trách nhiệm, năng động và phục vụ nhân dân.

Dự thảo cũng quy định rõ việc tuyển dụng, quản lý, đánh giá, bố trí, sử dụng viên chức phải căn cứ vào yêu cầu của vị trí việc làm và năng lực, kết quả, hiệu quả thực hiện nhiệm vụ của viên chức, hướng tới bỏ quy định xếp lương gắn với việc xét thăng hạng chức danh nghề nghiệp viên chức.

Đồng thời, mở rộng các quy định về ký hợp đồng, tiếp nhận để tạo thuận lợi cho việc chuyển đổi từ khu vực tư sang khu vực công và ngược lại theo yêu cầu công việc và theo năng lực thực tế trong môi trường “cạnh tranh”, công khai, minh bạch, bình đẳng.

Bộ Nội vụ đề xuất ưu tiên tuyển chọn người có tài năng, người có công với nước, người dân tộc thiểu số; ứng dụng khoa học công nghệ trong quá trình tuyển dụng viên chức. Ảnh: THANH TUYỀN

Đề xuất chuyên gia, người có tài năng được ký hợp đồng làm viên chức

Dự thảo luật cũng đổi mới công tác tuyển dụng viên chức nhằm xây dựng cơ chế quản trị đội ngũ trên cơ sở phân định rõ theo lĩnh vực cung cấp dịch vụ công thiết yếu hoặc cung cấp dịch vụ công không thiết yếu.

Theo đó, Luật Viên chức (sửa đổi) đa dạng hóa phương thức tuyển dụng theo hướng ngoài phương thức thi tuyển, xét tuyển truyền thống thì bổ sung hình thức ký hợp đồng trực tiếp vào làm viên chức đối với chuyên gia, nhà khoa học, người có tài năng phù hợp với lĩnh vực hoạt động của đơn vị sự nghiệp công lập.

Việc này, theo Bộ Nội vụ sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho đơn vị sự nghiệp chủ động trong công tác tuyển dụng viên chức, hướng tới mô hình quản trị chuyên nghiệp, hiện đại.

Luật Viên chức (sửa đổi) quy định các phương thức tuyển dụng đối với đơn vị cung cấp dịch vụ công thiết yếu; đối với đơn vị sự nghiệp không cung cấp dịch vụ công thiết yếu sẽ hướng tới thực hiện việc tuyển dụng theo hướng ký hợp đồng.

Ngoài ra, Luật Viên chức (sửa đổi) quy định điều kiện đăng ký dự tuyển cụ thể trường hợp người có quốc tịch Việt Nam đang sinh sống tại nước ngoài hoặc có quốc tịch nước ngoài đang sinh sống tại Việt Nam thực hiện theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền.

Cạnh đó là quy định ưu tiên tuyển chọn người có tài năng, người có công với nước, người dân tộc thiểu số; ứng dụng khoa học công nghệ trong quá trình tuyển dụng; tích hợp với dữ liệu quản lý đội ngũ viên chức thống nhất trong từng ngành, lĩnh vực.

Đồng thời, thay đổi về chế độ tập sự (người trúng tuyển viên chức phải thực hiện chế độ tập sự, trừ trường hợp đã có thời gian từ đủ 12 tháng trở lên thực hiện chuyên môn, nghiệp vụ phù hợp với yêu cầu của vị trí việc làm được tuyển dụng).

Ứng dụng công nghệ vào đánh giá viên chức

Vẫn theo cơ quan soạn thảo, việc đánh giá viên chức phải đảm đảm dân chủ, công khai, minh bạch, khách quan, xuyên suốt, liên tục, đa chiều.

Nội dung đánh giá phải được định lượng trên cơ sở các tiêu chí gắn với kết quả, sản phẩm của từng vị trí việc làm; khả năng đổi mới, thích ứng với yêu cầu thực tiễn nhằm mục tiêu đóng góp vào mục tiêu chung của đơn vị.

“Ứng dụng khoa học, công nghệ, chuyển đổi số trong theo dõi, đánh giá, xếp loại chất lượng viên chức” – Bộ Nội vụ đề xuất và nhấn mạnh việc này phải gắn với chế độ tiền lương, thưởng và chế độ, chính sách khác.

Người đứng đầu cơ quan, đơn vị sử dụng viên chức có trách nhiệm đánh giá hoặc phân cấp thẩm quyền đánh giá; được giao quyền xem xét, quyết định việc sàng lọc đối với viên chức không đáp ứng yêu cầu của vị trí việc làm…

N.THẢO - Đ.MINH