Bộ Nội vụ đề xuất cơ quan nhà nước được 'thuê' người làm lãnh đạo
Bộ Nội vụ đề xuất thuê chuyên gia, hợp đồng lao động để thực hiện một số nhiệm vụ của công chức, giúp giảm áp lực biên chế và tạo sự linh hoạt trong vận hành bộ máy.
Bộ Tư pháp đang thẩm định tờ trình do Bộ Nội vụ trình về việc ban hành Nghị định hợp đồng thực hiện nhiệm vụ của công chức.
Giảm áp lực, tạo linh hoạt trong vận hành bộ máy
Bộ Nội vụ cho biết hiện nay, nhiều nước trên thế giới áp dụng mô hình sử dụng linh hoạt nguồn nhân lực trong khu vực công, trong đó có cơ chế hợp đồng ngoài công vụ đối với một số vị trí việc làm chuyên môn, nghiệp vụ.
Tại Việt Nam, trong thực tế, nhiều cơ quan nhà nước phát sinh nhu cầu tuyển dụng người để thực hiện một số công việc có tính chất thời vụ, chuyên môn đặc thù hoặc không thường xuyên, như dịch vụ công nghệ thông tin, chuyển đổi số, làm các công việc tại Bộ phận Một cửa....
“Việc ký hợp đồng lao động ngắn hạn đối với những công việc này giúp giảm áp lực biên chế và tạo sự linh hoạt trong vận hành bộ máy (có thể chấm dứt hợp đồng ngay khi thực hiện xong nhiệm vụ)” – cơ quan soạn thảo nhấn mạnh và nhìn nhận việc thuê chuyên gia, hợp đồng lao động ngoài công chức sẽ giúp nâng cao chất lượng và hiệu quả công việc.
Vì vậy, để thực hiện chủ trương của Đảng về thu hút, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực tham gia các nhiệm vụ quản trị đất nước thì việc xây dựng nghị định hợp đồng thực hiện nhiệm vụ của công chức hiện nay là cần thiết.

Bộ Nội vụ đang đề xuất thuê chuyên gia, hợp đồng lao động để thực hiện một số nhiệm vụ của công chức. Ảnh minh họa: THUẬN VĂN
Dự thảo nghị định đưa ra hai nhóm được đề xuất ký hợp đồng lao động thực hiện nhiệm vụ của vị trí việc làm lãnh đạo, quản lý gồm (1) nhà quản lý, nhà quản trị doanh nghiệp, doanh nhân tiêu biểu, xuất sắc trong các lĩnh vực; (2) luật gia, luật sư, chuyên gia, nhà khoa học đầu ngành, lĩnh vực phù hợp với nhiệm vụ quy định.
Đối với hợp đồng lao động thực hiện nhiệm vụ của vị trí việc làm chuyên môn, nghiệp vụ của công chức, ngoài hai nhóm nêu trên, Bộ Nội vụ đề xuất thêm người có kinh nghiệm, am hiểu về chuyên môn, nghiệp vụ và đã từng triển khai trực tiếp các nhiệm vụ cụ thể có tính chất tương tự. Ngoài ra còn có những người có đủ tiêu chuẩn, điều kiện, có kinh nghiệm đáp ứng theo yêu cầu của vị trí việc làm chuyên môn, nghiệp vụ.
Bộ Nội vụ cũng nêu rõ bốn nhóm công việc được xây dựng để ký kết hợp đồng lao động của vị trí việc làm lãnh đạo, quản lý. Cụ thể, lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng văn bản quy phạm pháp luật, chương trình, đề tài, đề án về kinh tế, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo.
Lãnh đạo, chỉ đạo chuyển đổi số, phát triển công nghệ trí tuệ nhân tạo, cải cách thủ tục hành chính; xây dựng quy trình, thủ tục nội bộ; lãnh đạo, chỉ đạo chương trình, kế hoạch, đề tài, đề án được giao hoặc để thực hiện nhiệm vụ cụ thể trong một thời hạn nhất định.
Một nhóm nữa là lãnh đạo, chỉ đạo các nhiệm vụ khác theo quyết định của người đứng đầu cơ quan quản lý cán bộ, công chức.
Về điều kiện, tiêu chuẩn, Nhà quản quản lý, nhà quản trị doanh nghiệp, doanh nhân tiêu biểu, xuất sắc nếu muốn được ký hợp đồng phải có khả năng đáp ứng yêu cầu của vị trí việc làm, thể hiện bằng kết quả hoạt động của doanh nghiệp trong giai đoạn 5 năm gần nhất, có uy tín trong thị trường, là doanh nghiệp hàng đầu trong lĩnh vực hoạt động.
Còn với đối tượng là luật gia, luật sư, chuyên gia, nhà khoa học đầu ngành, người có kinh nghiệm, am hiểu về chuyên môn, nghiệp vụ và đã từng triển khai trực tiếp các nhiệm vụ cụ thể có tính chất tương tự thì họ phải có uy tín trong ngành, lĩnh vực hoạt động; có trình độ chuyên môn cao; có sản phẩm, kết quả cụ thể được ứng dụng thành công trong thực tiễn.
Kinh phí do nhà nước đảm bảo chi trả
Cơ quan soạn thảo nhấn mạnh cơ quan ký hợp đồng phải xây dựng kế hoạch, đề án ký kết hợp đồng, trong đó xác định rõ ngành, lĩnh vực, đối tượng, nguồn kinh phí, thời gian thực hiện và các nội dung cần thiết khác.
Các cơ quan này được quyền sở hữu, khai thác, thụ hưởng các kết quả, sản phẩm theo hợp đồng ký kết và phải thường xuyên theo dõi, đánh giá về chuyên môn, nghiệp vụ, nhiệm vụ của người ký hợp đồng lao động.
Cơ quan ký hợp đồng cũng thực hiện chi trả lương, thực hiện chế độ, chính sách khác cho người lao động theo thỏa thuận; thực hiện quyền, nghĩa vụ quy định tại Nghị định này và các quy định khác được ghi trong hợp đồng. Cạnh đó, được đơn phương chấm dứt hợp đồng theo quy định hoặc theo thỏa thuận tại hợp đồng.
Với cá nhân ký kết hợp đồng, họ được hưởng chế độ, chính sách theo thỏa thuận trong hợp đồng (chế độ thù lao, thuê khoản tương xứng theo kết quả, sản phẩm của từng nhiệm vụ, hoạt động...). Đáng chú ý, thời gian làm việc theo hợp đồng lao động đối với trường hợp ký hợp đồng lao động làm một số nhiệm vụ chuyên môn, nghiệp vụ quy định tại nghị định này được tính làm căn cứ xếp lương theo vị trí việc làm nếu được tuyển dụng, tiếp nhận vào làm công chức, viên chức.
Việc ký hợp đồng lao động đối với nhà quản quản lý, nhà quản trị doanh nghiệp, doanh nhân tiêu biểu, xuất sắc, luật gia, luật sư, chuyên gia, nhà khoa học đầu ngành thực hiện nhiệm vụ của vị trí việc làm công chức lãnh đạo, quản lý do người đứng đầu cơ quan quản lý hoặc người đứng đầu cơ quan được phân cấp thẩm quyền bổ nhiệm quyết định.
Việc ký hợp đồng lao động đối với người làm vị trí việc làm công chức chuyên môn nghiệp vụ này do người đứng đầu cơ quan quản lý hoặc người đứng đầu cơ quan được phân cấp thẩm quyền tuyển dụng quyết định.
“Kinh phí thực hiện thực hiện ký kết hợp đồng do ngân sách nhà nước bảo đảm, nằm ngoài quỹ lương và ngoài kinh phí khoán chỉ hành chính của cơ quan, tổ chức, đơn vị” – Bộ Nội vụ nhấn mạnh và cho biết cơ quan, tổ chức, đơn vị có thể huy động kinh phí để thực hiện chính sách đối với đối tượng này từ nguồn thu hợp pháp khác (nếu có).
Không ký hợp đồng dài hạn
Về thời hạn ký kết hợp đồng, Bộ Nội vụ cho biết việc này được xác định trong hợp đồng, tuy nhiên không quá 24 tháng đối với trường hợp ký kết với đối tượng ký hợp đồng thực hiện nhiệm vụ ở vị trí việc làm công chức lãnh đạo, quản lý và vị trí việc làm chuyên môn, nghiệp vụ.
Riêng với trường hợp ký kết hợp đồng dịch vụ thực hiện một số nhiệm vụ của vị trí việc làm chuyên môn, nghiệp vụ thực hiện theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền quản lý thì không quá 36 tháng.
“Không ký kết hợp đồng dài hạn đối với các trường hợp nêu trên” – theo cơ quan soạn thảo.