Bỏ đề xuất tính thuế 20% trên lãi chuyển nhượng bất động sản

So với bản công bố lấy ý kiến trước đó, dự thảo lần này của Bộ Tài chính đã bỏ nhiều nội dung nhận được sự quan tâm của dư luận thời gian qua, trong đó có phương án áp thuế 20% trên lãi từng lần chuyển nhượng bất động sản (giá bán trừ giá mua và các chi phí liên quan).

Theo đó, thuế thu nhập cá nhân với người cư trú khi có thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản được xác định bằng giá chuyển nhượng nhân thuế suất 2%. Thời điểm xác định thu nhập là khi hợp đồng chuyển nhượng có hiệu lực hoặc đăng ký quyền sử dụng, sở hữu bất động sản. Đây cũng là cách tính thuế được áp dụng hiện hành.

Bỏ đề xuất tính thuế 20% trên lãi chuyển nhượng bất động sản (Ảnh minh họa: KT)

Như vậy, Bộ Tài chính đã bỏ phương án đề xuất thu thuế theo mức 20% trên thu nhập (chênh lệch giá mua - bán) như bản thảo đưa ra hồi tháng 7. Bộ này cũng rút đề xuất tính thuế thu nhập cá nhân theo thời gian nắm giữ.

Bộ Tài chính lý giải, việc duy trì phương pháp này nhằm đảm bảo tính khả thi trong giai đoạn hiện nay. Tuy nhiên, cơ quan soạn thảo cũng cho biết sẽ tiếp tục nghiên cứu, phối hợp với các bộ ngành để từng bước áp dụng cách tính thuế trên phần thu nhập khi hệ thống dữ liệu đất đai và dân cư được số hóa, đồng bộ.

"Bộ tiếp tục nghiên cứu để báo cáo các cấp có thẩm quyền việc điều tiết thuế với chuyển nhượng bất động sản trên thu nhập, thời gian nắm giữ khi hệ thống dữ liệu quản lý dân cư, đất đai... được số hóa, đồng bộ", cơ quan soạn thảo cho biết.

Một điểm mới khác là dự thảo bổ sung quy định về thời điểm xác định thu nhập tính thuế từ chuyển nhượng bất động sản. Thay vì chỉ tính từ khi hợp đồng có hiệu lực như hiện nay, Bộ Tài chính đề xuất có thể xác định nghĩa vụ thuế tại thời điểm đăng ký quyền sở hữu, quyền sử dụng bất động sản, nhằm khắc phục vướng mắc trong các trường hợp bên mua nộp thuế thay.

Trước đó, Bộ Tài chính đề xuất áp thuế suất 20% đối với phần lãi từ chuyển nhượng bất động sản, tính trên thu nhập từng lần giao dịch. Phương án này áp dụng trong trường hợp người bán xác định được giá đầu vào cùng các chi phí liên quan đến bất động sản đó.

Còn trong trường hợp không xác định được giá mua và chi phí, thuế được tính trực tiếp trên giá bán theo thời gian nắm giữ. Theo đó, dưới 2 năm áp thuế suất 10%, từ 2 đến 5 năm là 6%, từ 5 đến 10 năm là 4%, trên 10 năm hoặc bất động sản có nguồn gốc từ thừa kế là 2%. Cá nhân nhận thừa kế nhưng có hoạt động đầu cơ sẽ bị tính thuế như kinh doanh bất động sản.

Theo Bộ Tài chính, việc áp dụng thuế thu nhập cá nhân đối với hoạt động chuyển nhượng bất động sản dựa trên thu nhập thực tế (giá bán trừ giá mua và các chi phí hợp lệ) phản ánh đúng bản chất kinh tế của giao dịch.

"Điều này tương đương với cách tính thuế thu nhập doanh nghiệp hiện nay, với mức thuế suất 20%", hồ sơ dự thảo luật nêu rõ.

Bộ Tài chính cho rằng, cần có hệ thống dữ liệu đầy đủ về lịch sử giao dịch bất động sản nhằm xác định chính xác giá vốn, kèm theo các điều kiện về hóa đơn, chứng từ chứng minh chi phí được khấu trừ.

Cơ quan soạn thảo cũng nhấn mạnh việc thực hiện phải đồng bộ với chính sách liên quan đến đất đai, nhà ở và dựa trên nền tảng công nghệ thông tin đủ mạnh trong việc quản lý đăng ký và chuyển nhượng bất động sản. Điều này sẽ giúp cơ quan thuế có đủ thông tin, căn cứ pháp lý để xác định thời gian nắm giữ cũng như yếu tố cần thiết khác phục vụ tính thuế.

Theo Bộ Tài chính, thời gian qua đã xảy ra tình trạng kê khai giá chuyển nhượng thấp hơn thực tế, nhằm giảm thuế, gây thất thu ngân sách. Có ý kiến cho rằng, cần nghiên cứu quy định thu thuế thu nhập cá nhân 20% trên thu nhập đối với hoạt động chuyển nhượng bất động sản.

Bên cạnh đó, cần nghiên cứu để điều tiết thuế cao hơn khi chuyển nhượng đối với các trường hợp đầu cơ sở hữu 3, 4, bất động sản trong thời gian ngắn, gây bất ổn cho thị trường bất động sản.

Cơ quan soạn thảo cũng đưa ra thông tin, một số nước cũng sử dụng chính sách thuế, nhằm hạn chế tình trạng đầu cơ bất động sản. Cụ thể, ở Đức có hai sắc thuế chính, thuế chuyển nhượng bất động sản và thuế thu nhập. Thuế thu nhập từ bất động sản áp dụng mức thuế suất từ 14% đến 42%.

Cá nhân mua bán bất động sản sẽ được miễn thuế thu nhập khi bất động sản được sở hữu trên 10 năm hoặc bất động sản không được xem là tài sản với mục đích kinh doanh (nếu cá nhân sở hữu bất động sản này có hoạt động giao dịch 3 lần trong 5 năm thì tài sản được cá nhân này sở hữu là bất động sản kinh doanh).

Còn tại Mỹ, chính sách chống đầu cơ bất động sản tùy thuộc vào luật pháp riêng tại từng tiểu bang. Quy định tại TP San Francisco (bang California), nếu một cá nhân bán bất động sản trong vòng 5 năm kể từ khi mua, sẽ bị áp thuế chuyển nhượng lũy tiến theo thời gian nắm giữ. Cụ thể, mức thuế là 24% nếu bán trong năm đầu tiên; 22% nếu bán trong 1 - 2 năm; 20% trong 2 - 3 năm; 18% trong 3 - 4 năm và 14% nếu chuyển nhượng sau 4 - 5 năm.

Đối với Singapore, nếu bất động sản được mua và bán lại trong năm đầu tiên, phần chênh lệch giá bị đánh thuế 100%. Sau 2 năm, thuế suất giảm còn 50% và sau 3 năm là 25%.

Diệp Diệp/VOV.VN