Bình Dương: Người mua nhà đất ngay tình bị kiện đòi đất sau 35 năm sử dụng

UBND tỉnh khẳng định việc cấp Sổ đỏ là phù hợp quy định

Theo hồ sơ vụ việc Báo Công lý tiếp nhận, năm 1990, vợ chồng bà Tống Thị Mỹ Liên (SN 1962, trú tại 245 đường Thích Quảng Đức, phường Chánh Nghĩa, TP. Thủ Dầu Một) nhận chuyển căn nhà 85m2 tọa lạc trên thửa đất thổ cư diện tích 272 m2 tại số 42 (nay là số 245) Thích Quảng Đức từ vợ chồng ông Trần Văn Trước, bà Lý Thị Mộng Thu. Hợp đồng chuyển nhượng được lập và công chứng tại Phòng Công chứng Nhà nước thị xã Thủ Dầu Một.

Thời điểm hai bên giao kết hợp đồng, nhà đất trên không có tranh chấp. Trước đó, năm 1987, bà Mộng Thu đã được Sở Xây dựng cấp Giấy chứng nhận sở hữu nhà. Sau khi nhận chuyển nhượng, vào năm 1991, bà Liên cũng đã được UBND thị xã Thủ Dầu Một cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) với diện tích 452,5 m2 (trong đó có 300 m2 đất thổ cư)

Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất được cấp cho bà Liên năm 2011.

Tuy nhiên, đến năm 1993, khi Nhà nước triển khai dự án mở rộng đường Thích Quảng Đức và tiến hành đền bù, thu hồi đất thì ông Trần Đình Thấu (trụ trì Chùa Tây Tạng) đã gửi đơn khiếu nại đòi đất, đề nghị được nhận tiền bồi thường và hủy Giấy CNQSDĐ đứng tên bà Liên.

Giải quyết vụ việc, năm 1998, UBND tỉnh Bình Dương có Quyết định "bác" đơn khiếu nại đòi đất của ông Trần Đình Thấu (trụ trì Chùa Tây Tạng) vì cho rằng ông Thấu không đủ tư cách pháp lý để đứng tên khiếu nại.

Ngoài ra, UBND tỉnh Bình Dương cũng cho rằng, căn nhà bà Liên nhận sang nhượng năm 1990 đã được xây dựng từ năm 1968. Sau khi nhận sang nhượng, bà Liên đã được Sở Xây dựng cấp Giấy chứng nhận sở hữu nhà, Theo Luật đất đai 1988 thì việc UBND thị xã Thủ Dầu Một cấp GCNQSDĐ cho bà Liên là phù hợp pháp luật.

Sau đó, ông Trần Đình Thấu (trụ trì Chùa Tây Tạng) đã khởi kiện vợ chồng bà Liên ra Tòa để đòi đất. Nhưng vào năm 2005, TAND tỉnh Bình Dương đã đình chỉ vụ án, trả lại đơn khởi kiện cho nguyên đơn do cho rằng vụ việc thuộc thẩm quyền giải quyết của UBND tỉnh Bình Dương.

Đến năm 2011, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bình Dương đã cấp đổi GCNQSDĐ cho bà Liên theo đúng diện tích đo đạc thực tế là 378,7m² (trong đó đất thổ cư 300m²).

Văn bản của UBND TP. Thủ Dầu Một cho thấy không có hồ sơ kê khai quyền sử dụng đất của Chùa Tây Tạng. Khu đất được cấp quyền sử dụng cho bà Liên hoàn toàn hợp pháp.

Nhưng 8 năm sau, TANDTC đã có Quyết định tái thẩm, hủy bản án phúc thẩm của TAND tỉnh Bình Dương do cho rằng thẩm quyền giải quyết vụ tranh chấp "đòi quyền sử dụng đất" nêu trên là của Tòa án. Vì vậy, hồ sơ vụ án được TAND tỉnh Bình Dương thụ lý giải quyết.

Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Bình Dương không khuyến khích việc đòi đất

Gửi đơn đến cơ quan chức năng, bà Liên khẳng định, chùa Tây Tạng chưa từng quản lý, kê khai hay nộp thuế liên quan đến phần đất tranh chấp. Từ trước năm 1975 đến nay, không có bất kỳ giấy tờ, tài liệu nào chứng minh phần đất này thuộc quyền quản lý của chùa.

Điều này cũng đã được chính quyền các cấp nêu rõ. Đơncử như ngày 16/3/2022, UBND thị xã Thủ Dầu Một có Công văn số 436/UBND – VP cho biết, qua rà soát hồ sơ không có lưu trữ hồ sơ đăng ký kê khai quyền sử dụng đất của chùa Tây Tạng tại diện tích đất tranh chấp. Việc năm 2011, UBND thị xã Thủ Dầu Một (nay là Thành phố Thủ Dầu Một) cấp GCNQSDĐ cho bà Liên là phù hợp trình tự, thủ tục tại thời điểm cấp.

Tai Quyết định số 177 ngày 17/7/2000, UBND thị xã Thủ Dầu Một cũng nêu, qua quá trình thẩm tra xác minh cho thấy: Không có giấy tờ chứng minh khu đất 452,5 m2 tại đường Thích Quảng Đức, phường Chánh Nghĩa do bà Liên đang sử dụng đã được UBND thị xã cấp Giấy chứng nhận là thuộc quyền quản lý hợp pháp của ông Thấu hoặc chùa Tây Tạng kể từ trước năm 1975 đến nay. Ông Thấu và cả chùa Tây Tạng không quản lý sử dụng đất, không kê khai và thực hiện nghĩa vụ thuế đối với nhà nước, do vậy xét thấy ông Trần Đình Thấu (trụ trì chùa Tây Tạng) không đủ điều kiện pháp lý để đòi lại đất”

Về phía Giáo hội phật giáo Việt Nam (GHPGVN) tỉnh Bình Dương cũng có đã có một số văn bản thể hiện quan điểm về vụ việc, trong đó đề cao tính nhân văn của Phật giáo và không khuyến khích việc kiện đòi đất của dân. Cụ thể, tại văn bản năm 2003 gửi TAND thị xã Thủ Dầu Một, Ban Trị sự GHPGVN cho biết: ủng hộ chủ trương của Đảng và Nhà nước về "định canh, định cư của mọi người dân". Chỉ mong người sử dụng đất của chùa có sự trao đổi, bàn bạc để hiến cúng phần tài chánh, công đức cho chùa để chùa sử dụng đem lại sự đoàn kết gắn bó nghĩa tình và cũng là lòng từ bi của nhà phật luôn hy sinh vì sự cứu khổ, ban vui cho nhân loại...

Văn bản năm 1995 Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Bình Dương trả lời bà Liên.

Trong văn bản trả lời và Liên năm 1995, GHPGVN tỉnh Bình Dương cũng nêu quan điểm, "Luật đất đai không chấp nhận mọi hình thức đòi lại đất khi mà người dân sử dụng đã lâu để không gây xáo trộn trong đời sống nhân dân. Ban trị sự Tỉnh hội Phật giáo cùng hoan hỷ động viên các tự viên ủng hộ chủ trương này của Nhà nước vì đòi lại đất sẽ gây đau khổ cho người đang sinh sống trên đất này khi mà họ đã ở lâu, đã có nhiều công sức bỏ ra để ổn định nơi họ ở..."

Bà Liên sau đó tưởng như sẽ "an tâm" sử dụng đất theo quan điểm của GHPGVN tỉnh Bình Dương. Nhưng không ngờ 30 năm sau, bà vẫn phải theo đuổi việc bị kiện đòi lại phần đất mà mình đã mua ngay tình. Hiện, bà đang chờ đợi phán quyết của Tòa án với hy vọng, quyền lợi của mình sẽ được bảo vệ với tư cách là một người mua đất ngay tình.

Tuệ Anh