Bình đẳng giới - nâng cao vị thế phụ nữ và bảo vệ trẻ em gái

Thay đổi nhận thức trong cộng đồng

Trong nhiều năm qua, nhiều gia đình, cộng đồng vẫn tồn tại những định kiến lạc hậu như coi trọng con trai hơn con gái, đầu tư cho con trai nhiều hơn. Hậu quả là không ít trẻ em gái bị thiệt thòi về cơ hội học tập, phát triển, thậm chí phải đối mặt với bạo lực, xâm hại mà không được bảo vệ đúng mức.

Nhận thức được điều này, Hội Liên hiệp phụ nữ thành phố Hà Nội đã chủ động đẩy mạnh công tác tuyên truyền, đưa kiến thức, chính sách đến tận từng gia đình, cộng đồng nhằm thay đổi nhận thức về giá trị và quyền của trẻ em gái. Điển hình là mô hình triển khai tại phường Long Biên. Chi hội Phụ nữ các tổ dân phố thường xuyên đến từng hộ gia đình để tuyên truyền về bình đẳng giới, bảo vệ quyền lợi trẻ em, nhấn mạnh rằng con trai hay con gái đều là con, đều cần được yêu thương và đầu tư như nhau.

Các Chi hội phụ nữ phường Long Biên thường xuyên tuyên truyền nâng cao nhận thức về bình đẳng giới cho các gia đình. Ảnh: PV

Chủ tịch Hội Liên hiệp phụ nữ phường Long Biên Trần Thị Hiên cho biết, công tác tuyên truyền của các chi hội được triển khai mạnh mẽ thông qua nhiều kênh, như: Sinh hoạt chuyên đề, học tập trực tiếp, nhóm Zalo, trang Facebook. Các chi hội rà soát các gia đình trong độ tuổi sinh sản và đến từng nhà để vận động, tuyên truyền không chỉ với người trong độ tuổi sinh đẻ mà với cả gia đình, người thân, nhằm bảo đảm cân bằng giới tính khi sinh và tăng cường an toàn cho phụ nữ, trẻ em.

Công tác tuyên truyền không dừng lại ở những buổi nói chuyện. Năm 2025, Hội Liên hiệp phụ nữ phường Long Biên phối hợp các ngành tổ chức 6 hội nghị truyền thông về chính sách dân số, bình đẳng giới và giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh, thu hút hơn 650 người tham gia từ nhiều thành phần.

Kết quả của công tác tuyên truyền đã thể hiện rõ qua nhận thức và hành động của người dân. Chị Đinh Thị Thu Huyền (khu đô thị Việt Hưng) chia sẻ: "Lúc các cháu còn nhỏ, tôi cũng có tư tưởng muốn đẻ thêm con trai. Nhưng giờ nhìn hai con gái học đi làm, thành đạt, tôi thấy mình may mắn lắm. Con gái không thua kém con trai chút nào, mà còn hiếu thảo, chu đáo hơn nữa".

Tuy nhiên, không phải gia đình nào cũng thay đổi. Chị Huyền kể về trường hợp một gia đình sinh đến 4 con gái mới được con trai, dẫn đến nghèo khổ, các con gái phải bỏ học sớm để đi làm phụ gia đình, một hậu quả đáng tiếc của định kiến giới.

Những hoạt động tuyên truyền của Hội phụ nữ đã góp phần nâng cao nhận thức, thay đổi nếp nghĩ, xóa bỏ định kiến, khuôn mẫu giới, tạo môi trường để trẻ em gái được đối xử bình đẳng và được bảo vệ ngay từ trong gia đình.

Hướng tới một xã hội bình đẳng và công bằng

Bên cạnh công tác tuyên truyền, thay đổi nhận thức, Hội Liên hiệp phụ nữ thành phố Hà Nội đã chủ động triển khai nhiều mô hình, dự án cụ thể nhằm hỗ trợ phụ nữ và bảo vệ toàn diện cho trẻ em gái.

Trong giai đoạn 2021-2025, Hội đã tập trung triển khai hiệu quả Chiến lược quốc gia về bình đẳng giới, tổ chức nhiều sự kiện truyền thông quy mô lớn hưởng ứng Tháng hành động vì bình đẳng giới và phòng ngừa, ứng phó với bạo lực trên cơ sở giới. Đặc biệt, Hội đã chủ động khai thác nguồn lực, phối hợp triển khai 8 dự án quốc tế nhằm thúc đẩy bình đẳng giới và bảo vệ quyền trẻ em gái.

Để mọi trẻ em luôn được sống trong tình yêu thương, được chăm sóc, bảo vệ, bình đẳng, cần sự chung tay thúc đẩy bình đẳng giới. Ảnh: Bảo Lâm

Các dự án triển khai đa dạng, từ "Nâng cao năng lực của Hội Liên hiệp phụ nữ trong giải quyết vấn đề bình đẳng giới trong chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi", "Phụ nữ ứng dụng công nghệ số - Cơ hội tạo thu nhập và tăng cường bảo trợ xã hội cho lao động nhập cư trong khu vực phi chính thức sau Covid-19", đến dự án "Thành phố an toàn, thân thiện với trẻ em gái".

Từ các dự án, nhiều chi, tổ phụ nữ và câu lạc bộ đã được thành lập, thu hút hàng nghìn hội viên, đặc biệt là phụ nữ di cư, lao động giúp việc gia đình, phụ nữ yếu thế, những người mẹ đang nuôi dạy con trong hoàn cảnh khó khăn. Các mô hình này không chỉ hỗ trợ người mẹ mà còn gián tiếp bảo vệ các em gái, giúp các em có cuộc sống ổn định, được chăm sóc và giáo dục tốt hơn.

65 nhóm tự lực, nhóm nòng cốt, điểm cung cấp thông tin dành cho lao động di cư tại 4 phường thuộc quận Hoàng Mai, Hoàn Kiếm, Hai Bà Trưng (trước sáp nhập) đã tạo ra mạng lưới hỗ trợ vững chắc. Mô hình "Hỗ trợ nữ lao động nhập cư nghèo tại Hà Nội" ở quận Ba Đình, Hoàng Mai thu hút 800 thành viên.

Mô hình "Hỗ trợ lao động giúp việc gia đình tiếp cận chính sách an sinh xã hội, lao động và việc làm" tại quận Thanh Xuân, Cầu Giấy, Hai Bà Trưng (trước sáp nhập) với 15 câu lạc bộ, 500 thành viên. Mô hình "Nhà trọ an toàn" tại huyện Đông Anh (trước sáp nhập) hỗ trợ nữ thanh niên và phụ nữ nhập cư tiếp cận thông tin về nơi ở và công việc an toàn.

Đây không chỉ là con số thống kê mà là những điểm tựa thực sự cho phụ nữ yếu thế, giúp họ có chỗ dựa, có thông tin, có cơ hội để vươn lên.

Phó Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc, Chủ tịch Hội Liên hiệp phụ nữ thành phố Hà Nội Lê Kim Anh cho biết, Việt Nam được quốc tế đánh giá là “điểm sáng” trong việc thực hiện các cam kết quốc tế về quyền trẻ em và bình đẳng giới. Thành ủy Hà Nội đã ban hành Kế hoạch số 232-KH/TU về thực hiện Chỉ thị số 28-CT/TƯ của Bộ Chính trị về “Tăng cường công tác chăm sóc, giáo dục và bảo vệ trẻ em đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc”.

Nghị quyết Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ XVIII cũng xác định rõ mục tiêu "thực hiện có hiệu quả chiến lược phát triển và chính sách về dân số, chăm sóc, bảo vệ người cao tuổi, trẻ em, nhất là trẻ em gái; hỗ trợ trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt".

Nhiều hoạt động thiết thực nhằm nâng cao nhận thức, trao quyền cho trẻ em gái đã được triển khai. Ảnh: Bảo Lâm

Với vai trò là tổ chức chính trị - xã hội đại diện cho giới nữ, các cấp Hội Liên hiệp phụ nữ thành phố Hà Nội đã và đang tích cực triển khai nhiều hoạt động thiết thực nhằm nâng cao nhận thức, trao quyền cho trẻ em gái, giúp các em tự tin thể hiện tiếng nói, khẳng định giá trị bản thân, góp phần thúc đẩy bình đẳng giới, xây dựng xã hội công bằng, nhân văn, thượng tôn pháp luật.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, vẫn còn tồn tại tình trạng phân biệt đối xử giữa trẻ em gái và trẻ em trai, bạo lực học đường, bạo lực, xâm hại với trẻ em. Đây là những thách thức cần được giải quyết một cách quyết liệt và bền bỉ.

Hành trình hướng tới bình đẳng giới là một quá trình dài, đòi hỏi sự kiên trì, nhất quán và sự chung tay của toàn xã hội. Để mọi trẻ em luôn được sống trong tình yêu thương, được chăm sóc, bảo vệ, bình đẳng về cơ hội học tập và giáo dục để phát triển toàn diện, rất cần gia tăng nhận thức và hành động trách nhiệm của cả hệ thống chính trị, từ cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, các ban, ngành, đoàn thể, gia đình, nhà trường và mỗi cá nhân.

Từ những buổi tuyên truyền tận nhà đến các mô hình điểm, từ các dự án quốc tế đến hoạt động cộng đồng, tất cả đang dần thay đổi nhận thức và hành động, xóa bỏ định kiến, tạo môi trường bình đẳng, nơi mỗi phụ nữ và trẻ em gái đều được yêu thương, bảo vệ và có cơ hội phát triển toàn diện.

Nguyệt Ánh