Biến đổi khí hậu đe dọa tương lai thể thao học đường
Nếu tình trạng nóng lên toàn cầu không được kiểm soát, từ năm 2060, phần lớn trẻ em Nhật Bản sẽ không thể tham gia các môn thể thao mùa hè ngoài trời do nhiệt độ tăng cao vượt ngưỡng an toàn.

Nhiệt độ mùa hè tăng cao do biến đổi khí hậu đang đe dọa khả năng tham gia thể thao ngoài trời của trẻ em Nhật Bản. Ảnh minh họa: Yuichi Yamazaki/Getty Images
Nguy cơ từ một mùa hè ngày càng khắc nghiệt
Theo báo cáo chung của Viện Nghiên cứu Môi trường Quốc gia và Đại học Waseda (Tokyo), biến đổi khí hậu đang làm thay đổi đáng kể điều kiện thời tiết mùa hè tại Nhật Bản.
Trong kịch bản không kiểm soát phát thải, nhiệt độ trong giai đoạn từ 2060 - 2080 sẽ tăng lên mức mà trẻ em tại 6 trong 8 vùng khí hậu lớn của Nhật không thể tham gia các hoạt động thể thao trường học ngoài trời.
Ngay cả trong kịch bản khả quan hơn, 5 vùng vẫn phải áp dụng hạn chế đối với các hoạt động thể chất cường độ cao, đặc biệt trong giờ trưa.
Riêng 4 khu vực được dự đoán sẽ phải tạm dừng hoàn toàn các hoạt động ngoài trời vào mùa hè, bao gồm nhiều địa phương tại phía nam và vùng đô thị, nơi thường chịu hiệu ứng đảo nhiệt mạnh hơn.
Ông Takahiro Oyama, nhà nghiên cứu tại Trung tâm Thích ứng với Biến đổi Khí hậu, cho biết: “Vào mùa hè, thể thao ngoài trời sẽ ngày càng khó duy trì. Sức nóng dữ dội sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe của học sinh, đặc biệt trong các môn có cường độ vận động cao.”
Văn hóa thể thao học đường bị ảnh hưởng
Theo thống kê của Bộ Giáo dục Nhật Bản, mỗi năm có khoảng 5.000 trường hợp say nắng liên quan đến thể thao trường học được ghi nhận tại các cấp tiểu học, trung học cơ sở và trung học phổ thông. Con số này phản ánh rõ mức độ rủi ro mà học sinh phải đối mặt trong bối cảnh nhiệt độ mùa hè ngày càng khắc nghiệt.
Tuần trước, cơ quan khí tượng Nhật Bản đã kêu gọi người dân tăng cường các biện pháp phòng ngừa để bảo vệ sức khỏe, do lo ngại tình trạng tương tự năm ngoái có thể tái diễn.
Khi đó, hơn 100.000 người trên toàn quốc đã phải nhập viện từ tháng 5 đến tháng 9 vì các triệu chứng say nắng nghiêm trọng.
Trước thực trạng này, nhiều giải thể thao học đường và chuyên nghiệp tại Nhật Bản đã chủ động điều chỉnh cách thức tổ chức để thích nghi với thời tiết.
Các trận đấu mùa hè được dời sang sáng sớm hoặc chiều muộn nhằm tránh khung giờ nắng gắt. Ban tổ chức trang bị thêm các trạm phun sương, cung cấp nước và nước điện giải miễn phí quanh sân đấu, đồng thời bố trí nhân viên y tế túc trực thường xuyên.
Một số trường học còn lắp hệ thống cảm biến nhiệt tại sân vận động để theo dõi thân nhiệt vận động viên theo thời gian thực.
Tại giải bóng chày trung học toàn quốc Koshien mùa hè, sự kiện thể thao học đường lớn nhất Nhật Bản, Ban tổ chức đã áp dụng hàng loạt biện pháp như kéo dài thời gian nghỉ giữa trận, tăng tần suất cung cấp nước và thậm chí tạm dừng thi đấu nếu phát hiện dấu hiệu say nắng.
Năm 2023, giải bóng đá trung học toàn quốc cũng được chuyển địa điểm thi đấu lên các tỉnh phía Bắc, cụ thể là Hokkaido với bảng nữ và Fukushima với bảng nam, để tránh cái nóng khắc nghiệt ở miền Trung và miền Nam.
Tuy vậy, các nhà nghiên cứu cảnh báo không nên xem nhẹ hệ quả gián tiếp của tình trạng này. “Khi trẻ em ít vận động ngoài trời, không chỉ sức khỏe thể chất mà cả sức khỏe tinh thần cũng có thể bị ảnh hưởng,” ông Takahiro Oyama nhấn mạnh.
Theo ông, nếu không xây dựng sớm các phương án thích nghi dài hạn, xã hội có thể sẽ phải trả giá bằng chính sự phát triển của thế hệ tương lai.