'Bệnh thành tích' che mờ tinh thần Fair-play

Có thể tóm tắt sự việc như sau: Trước các trận đấu gặp Nepal (tháng 3) và Việt Nam (tháng 6), FAM đã gởi đơn lên FIFA nhằm xác nhận cho 7 cầu thủ Gabriel Palmero, Jon Irazabal (gốc Tây Ban Nha), Facundo Garces, Rodrigo Holgado, Imanol Machuca (gốc Argentina), Joao Figueireido (gốc Brazil) và Hector Hevel (gốc Hà Lan) được thi đấu trong màu áo đội tuyển Malaysia.

Các cầu thủ nhập tịch của đội tuyển Malaysia tham dự vòng loại Asian Cup 2027. Ảnh: P.MINH

Giấy tờ chứng minh những cầu thủ trên có huyết thống là bà hoặc ông của họ được sinh ra ở Malaysia và có xác nhận từ Cục Đăng ký quốc gia Malaysia (NRD). Dựa trên những gì cung cấp, FIFA cũng xác nhận các cầu thủ trẻ “có vẻ đã đáp ứng”, và đó là lý do mà Malaysia tung 7 cầu thủ trên vào trận đấu với Việt Nam, trong đó có 2 người ghi bàn góp công vào chiến thắng 4-0. Tuy nhiên, sau trận đấu, đã có đơn khiếu nại về tư cách các cầu thủ này, buộc FIFA điều tra và họ thu thập được giấy tờ gốc bà/ông của các cầu thủ ấy tại quốc gia mà họ sinh sống. Tất cả đều thể hiện họ không sinh ra tại Malaysia.

FIFA tin rằng, những tài liệu không trùng khớp với nhau cho thấy, FAM đã không “cẩn trọng” với một vấn đề “rất quan trọng”. FAM lại cho rằng, họ sử dụng tài liệu từ cơ quan có thẩm quyền là NRD nên nếu có sai, cũng không phải do cố ý. Tuy nhiên, NRD cho biết, họ xác nhận dựa trên hồ sơ là bản sao của các bên như FAM hay cầu thủ cung cấp, không phải là tài liệu gốc. FAM có quyền kháng cáo lên FIFA và sau đó là Tòa án Thể thao quốc tế (CAS).

Sự việc vì thế cũng chưa đến hồi kết thúc, tuy nhiên hậu quả đã thấy rõ. Trước mắt, 7 cầu thủ nói trên vẫn phải chấp nhận hình phạt, không thể ra sân thi đấu ít nhất 12 tháng. Sức mạnh của Malaysia bị suy giảm nghiêm trọng, trong khi bóng đá Việt Nam hiện vẫn chịu trận thua 0-4 ở lượt đi khiến cơ hội dự Asian Cup 2027 ngày càng xa tầm tay. Chúng ta vẫn phải đang chờ quá trình kiện cáo kết thúc để Liên đoàn Bóng đá châu Á (AFC) đưa ra quyết định cuối cùng.

Dù vậy, có thể nói, “nạn nhân” lớn nhất của vụ lùm xùm này là tinh thần Fair-play. Việc nhanh chóng cung cấp giấy khai sinh được làm mới đầu năm 2025 để hợp pháp hóa tư cách thi đấu của 7 cầu thủ nói trên cho các trận vòng loại Asian Cup của FAM là dấu hiệu của “bệnh thành tích”. Malaysia là quốc gia Đông Nam Á có số lượng cầu thủ nhập tịch nhiều nhất, bắt đầu từ những năm 2004 đến nay.

Dù không có 7 cầu thủ nói trên, tại đợt triệu tập đội tuyển cho trận đấu với Lào trong tháng 10 này, Malaysia vẫn có đến 17 cầu thủ nhập tịch, gồm 5 cầu thủ gốc nước ngoài. Việc họ vô tình hay cố ý trong việc sai lệch hồ sơ cũng cho thấy “bệnh thành tích” đã che mờ tinh thần Fair-play trong bóng đá, nơi mà chuyện thắng - thua không quan trọng bằng thái độ trung thực, sự cống hiến tận tâm và những yếu tố phát triển bóng đá bền vững.

Hãy thử tưởng tượng, chỉ một mối quan hệ huyết thống mờ nhạt, với gốc gác từ đời ông/bà, những cầu thủ không sinh ra, không chơi bóng, không nói được tiếng bản địa, không sống một ngày nào trên quê hương của mình lại chiếm toàn bộ suất thi đấu trên tuyển, đó hẳn là sự bất công quá lớn cho cả một nền bóng đá nội địa. Đó là chưa nói, sự thiếu công bằng ấy còn diễn ra với đối thủ của họ, những đội bóng đang miệt mài, kiên trì đào tạo nhân tài, xây dựng tương lai cho các cầu thủ trẻ...

ĐĂNG LINH