Bệnh nhân sống sót sau ung thư vú có cần gặp bác sĩ tim mạch không?

1. Phát hiện các vấn đề về tim ở những người sống sót sau ung thư vú

Định nghĩa "người sống sót sau ung thư" có thể hiểu là kể từ thời điểm được chẩn đoán mắc bệnh ung thư và kéo dài cho đến hết cuộc đời.

Hiện nay, khi tỷ lệ sống sót sau ung thư vú tiếp tục tăng thì việc theo dõi sức khỏe tim mạch đã trở thành một phần quan trọng vì một số liệu pháp điều trị ung thư vú, mặc dù có thể cứu sống bệnh nhân nhưng cũng có thể gây áp lực lên tim. Vậy có phải tất cả những người sống sót sau ung thư vú đều cần phải gặp bác sĩ tim mạch không?

Một số liệu pháp điều trị ung thư vú có thể gây áp lực lên tim.

Một bài viết mới được công bố trên tạp chí JAMA Oncology do các nhà nghiên cứu thuộc Trung tâm Ung thư Toàn diện UCLA Health Jonsson cho biết, câu trả lời phức tạp hơn nhiều người mong đợi.

Các hướng dẫn hiện hành về tim mạch và ung thư khuyến nghị chụp hình ảnh tim trong và ngay sau các liệu pháp điều trị ung thư toàn thân ở ung thư vú và các khối u ác tính khác nhưng việc theo dõi lâu dài bằng các phương pháp này vẫn chưa được đánh giá và còn thiếu các hướng dẫn dựa trên bằng chứng.

Một số liệu pháp điều trị ung thư vú, bao gồm hóa trị liệu anthracycline và thuốc nhắm mục tiêu HER2 như Herceptin (trastuzumab), được biết là có thể gây áp lực lên tim ở một số bệnh nhân.

Trong nhiều năm, các bác sĩ đã theo dõi bệnh nhân trong quá trình điều trị để phát hiện sớm các dấu hiệu rối loạn chức năng tim. Tuy nhiên, vẫn chưa rõ những người sống sót sẽ được theo dõi trong bao lâu sau khi kết thúc quá trình điều trị và liệu tất cả những người sống sót có đi khám bác sĩ tim mạch hay không.

2. Các yếu tố dự báo mạnh nhất liên quan nhiều hơn đến sức khỏe tổng thể

Để giúp xác định những người sống sót sau ung thư vú nào có nguy cơ cao nhất mắc suy tim hoặc bệnh cơ tim sau điều trị, nhóm nghiên cứu đã tạo ra một công cụ tính toán rủi ro bằng cách sử dụng dữ liệu lâm sàng thực tế từ hơn 26.000 bệnh nhân ung thư vú trong một hệ thống chăm sóc sức khỏe tích hợp ở Nam California.

Kết quả nghiên cứu cho thấy, mặc dù một số phương pháp điều trị ung thư vú (bao gồm hóa trị liệu anthracycline và thuốc nhắm mục tiêu HER2) có làm tăng nguy cơ nhưng hầu hết phụ nữ không mắc bệnh tim nghiêm trọng. Thay vào đó, các yếu tố dự báo mạnh nhất ít liên quan đến ung thư mà liên quan nhiều hơn đến sức khỏe tổng thể.

Hầu hết phụ nữ từ 65 tuổi trở lên tham gia nghiên cứu đều có nguy cơ mắc bệnh tim cao, bất kể liệu pháp điều trị ung thư. Huyết áp cao, đái tháo đường, béo phì, hút thuốc lá và tiền sử bệnh tim góp phần vào nguy cơ phát triển tim mạch lâu dài của phụ nữ nhiều hơn so với phác đồ hóa trị.

Các tác giả cũng phát hiện ra rằng, việc điều trị ung thư hiếm khi đẩy phụ nữ trẻ vào nhóm nguy cơ cao với rất ít phụ nữ dưới 40 tuổi tại thời điểm chẩn đoán có nguy cơ gia tăng.

Bệnh nhân ung thư vú đã trải qua hóa trị liệu nên đi khám bác sĩ tim mạch.

3. Những người nào nên đi khám bác sĩ tim mạch?

Theo các nhà nghiên cứu, những phụ nữ nên đi khám bác sĩ tim mạch bao gồm những người đã trải qua hóa trị liệu có nguy cơ cao hơn, phát triển các vấn đề về tim trong quá trình điều trị, lớn tuổi hoặc có nhiều yếu tố nguy cơ tim mạch hoặc báo cáo các triệu chứng như khó thở, mệt mỏi hoặc sưng tấy.

Thay vì sàng lọc tim toàn diện cho mọi người sống sót, các tác giả nhấn mạnh tầm quan trọng của những biện pháp cần thiết như: kiểm soát huyết áp, quản lý cholesterol, duy trì cân nặng khỏe mạnh và biết các dấu hiệu cảnh báo sớm của bệnh tim.

Đối với hầu hết những người sống sót, việc thăm khám thường xuyên với bác sĩ chăm sóc chính kết hợp với sự tư vấn của bác sĩ chuyên khoa ung thư có thể là đủ.

"Điều mà tất cả những người sống sót sau ung thư vú cần là được tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe ban đầu tập trung vào việc phòng ngừa hoặc kiểm soát các yếu tố nguy cơ tim mạch đã được xác định cũng như đánh giá lâm sàng thường xuyên về chức năng tim mạch. Với việc chú trọng phòng ngừa và kiểm soát tim mạch, suy tim/bệnh cơ tim sẽ ít có khả năng xảy ra hơn", các nhà nghiên cứu nhấn mạnh.

Vân Anh