Bên lề Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV: Không khoan nhượng trong xử lý hàng giả, hàng kém chất lượng

Đại biểu Quốc hội dự phiên họp. Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN

Bên lề Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, nhiều đại biểu tiếp tục lên tiếng, đề nghị Chính phủ có biện pháp mạnh tay, tăng chế tài xử phạt, xác định rõ trách nhiệm và xử lý dứt điểm tình trạng hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng.

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (đoàn Hải Dương): Kiểm tra cần được thực hiện liên tục

Vấn đề hàng giả, hàng kém chất lượng vừa qua là một vấn đề vô cùng nóng, nhận được sự quan tâm rất lớn của đông đảo cử tri và người dân. Thời gian qua, đối với những vụ án đã được các cơ quan chức năng đưa ra ánh sáng, những con số công bố khiến cho tất cả người dân đều rất bàng hoàng. Bởi, hàng giả có mặt ở khắp mọi nơi, ở khắp mọi lĩnh vực; trong đó, có những loại hàng giả tác động rất xấu tới sức khỏe và tính mạng của người tiêu dùng; như: nhóm hàng thuộc về thực phẩm chức năng, mỹ phẩm hay những nhóm hàng thực phẩm như sữa thì hậu quả mang lại cho người tiêu dùng vô cùng lớn.

Đại biểu Quốc hội tỉnh Hải Dương Nguyễn Thị Việt Nga đặt câu hỏi chất vấn. Ảnh: Phương Hoa/ TTXVN

Để giảm thiểu và đẩy lùi được vấn nạn, tôi cho rằng, đây là một bài toán khá nan giải, đòi hỏi phải có nhiều giải pháp khác nhau và có sự phối hợp rất chặt chẽ của nhiều cơ quan chức năng. Đối với Chính phủ và Quốc hội, trong kỳ họp này Quốc hội cũng đã xem xét, cho ý kiến và thông qua nhiều luật có liên quan đến chất lượng hàng hóa.

Ví dụ như: Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật hình sự cũng đã tăng chế tài xử lý đối với việc sản xuất hàng giả, hàng kém chất lượng và mức phạt tiền cũng tăng lên rất nhiều. Tiếp đến nữa là Luật xử lý vi phạm hành chính; Luật quy chuẩn, tiêu chuẩn chất lượng hàng hóa và một loạt các luật khác.

Theo tôi, giải pháp trước mắt là cần phải rà soát lại toàn bộ chế tài để xem còn có kẽ hở nào để cho các đối tượng lợi dụng vi phạm sản xuất hàng giả và vi phạm những quy định về đảm bảo chất lượng hàng hóa. Tiếp đến nữa là chế tài xử lý đã đủ sức răn đe hay chưa; đồng thời, cần phải có sự phối hợp chặt chẽ và mạnh mẽ hơn nữa đối với các cơ quan chức năng có thẩm quyền để xử lý vấn đề này.

Nếu như, không phối hợp chặt chẽ, thì có một bộ phận rất nhỏ nhưng gây hậu quả là rất lớn. Đó là những người có trách nhiệm xử lý, có trách nhiệm để rà soát cũng như kiểm tra việc sản xuất, buôn bán hàng hóa thì lại chính những người đó vi phạm và tiếp tay cho các đối tượng để vi phạm. Đó là điều khiến người dân mất niềm tin.

Tôi cho rằng, việc truy quét hàng giả, hàng kém chất lượng, không chỉ dừng lại một tháng cao điểm mà cần đẩy mạnh thường xuyên, liên tục để các đối tượng không có cơ hội tiếp tục tái diễn. Còn nếu như chúng ta chỉ có những đợt cao điểm nhất định sau đó lại buông lỏng hoặc dừng lại thì các đối tượng lại lợi dụng để tiếp tục vi phạm. Chúng ta cần phải coi đây là một nhiệm vụ trọng tâm hàng năm để đẩy mạnh thực hiện.

Đại biểu Nguyễn Thị Thu Nguyệt (đoàn Đắk Lắk): Có chế tài mạnh hơn với trường hợp cố tình vi phạm

Theo tôi, trách nhiệm thuộc về các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong quá trình thực hiện các hoạt động kiểm tra, giám sát liên quan tới chất lượng sản phẩm, hàng hóa. Quy định rõ là các bộ, ngành là Bộ Khoa học Công nghệ, Bộ chủ quản phối hợp đồng bộ với các bộ như: Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, đặc biệt là trách nhiệm của Ủy ban nhân dân các cấp. Hiện nay, luật cũng đã nêu rõ được những vấn đề liên quan đến trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân phải thực hiện các quy định, quy trình trong công bố hợp quy, hợp chuẩn, tiêu chuẩn và chất lượng sản phẩm và có trách nhiệm khi đưa sản phẩm ra thị trường.

Đại biểu Nguyễn Thị Thu Nguyệt (Đắk Lắk) trả lời phỏng vấn. Ảnh: Hải Ngọc/ TTXVN

Cùng với đó, Luật cũng đã quy định rõ các cơ quan, tổ chức phải có trách nhiệm bảo vệ người tiêu dùng để thực hiện nhận diện được các sản phẩm không đảm bảo chất lượng qua các việc như: khuyến cáo, cảnh báo... Như vậy, đã tạo ra những cơ sở pháp lý, góp phần vào việc kìm giảm vấn nạn này.

Một trong những điểm đáng chú ý trong luật sửa đổi lần này là tăng trách nhiệm của nhà sản xuất, phân phối và siết chặt khâu quản lý, hậu kiểm. Có thể nói rằng, những vấn đề liên quan tới cơ sở pháp lý vững chắc nhưng khi đi vào thực tiễn thì cần sự đồng bộ trách nhiệm của tất cả các cơ quan, các tổ chức, cá nhân trong xã hội.

Theo đó, trước tiên là các cơ quan chức năng cần phải có một sự phối hợp đồng bộ, kiểm tra từ khâu sản xuất đến khi đưa sản phẩm ra thị trường. Để làm được điều này, các tổ chức, cá nhân phải tự nâng cao trách nhiệm; trước tiên là chấp hành theo quy định pháp luật; đồng thời, phải thấy rằng tự mình phải có trách nhiệm với với người dân, với xã hội khi đưa các sản phẩm lưu thông trên thị trường.

Bên cạnh đó, trong quá trình thực hiện kiểm tra, ngoài sự phối hợp đồng bộ cũng cần phải rõ các trách nhiệm cụ thể của từng bộ, ngành, từng đơn vị, địa phương quy định tại các thể chế, các văn bản cho rõ ràng trách nhiệm.

Thực tế, hiện nay, có những văn bản còn chồng chéo, bất cập. Quy định không rõ trách nhiệm, chức năng của từng bộ, từng ngành, từng địa phương trong quá trình thực hiện. Như vậy, thể chế là do chúng ta đề ra, vậy, vướng mắc, bất cập thì phải sửa. Có như vậy, mới làm rõ trách nhiệm từ bộ, ngành. Cùng với đó, cần có chế tài mạnh hơn đối với những trường hợp hành vi, những tội phạm vì lợi ích vật chất mà vẫn cố tình sai phạm để làm tăng thêm vấn đề, vấn nạn hiện nay, ảnh hưởng đến sức khỏe, tinh thần, vật chất và đời sống của người dân hiện nay.

Ông Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp): Tăng mức xử phạt, bổ sung chế tài hình sự

Đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Tháp Phạm Văn Hòa phát biểu. Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN

Nhiều vụ việc chỉ được các cơ quan chức năng vào cuộc mạnh mẽ khi có sự vào cuộc của báo chí và phản ứng gay gắt từ dư luận, nhưng sau đó mọi việc lại trở về như cũ. Chuyện này không mới, lần nào họp Quốc hội cũng đặt vấn đề, nhưng hàng giả vẫn xảy ra liên tục. Đây là sự bất cập trong công tác quản lý Nhà nước của các ngành chức năng, đặc biệt là Bộ Công Thương và Bộ Y tế.

Tôi đề xuất, cần sửa đổi, bổ sung các quy định pháp luật theo hướng tăng mức xử phạt, bổ sung chế tài hình sự nghiêm khắc đối với hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả, nhất là những mặt hàng ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người dân như thuốc và thực phẩm.

Thúy Hiền – Thùy Dương (Thực hiện) (TTXVN)