Bên cạnh chuyên môn, SV ngành Bảo hiểm cần vững kiến thức pháp luật, tài chính

Trước sự phát triển mạnh mẽ của thị trường bảo hiểm và yêu cầu ngày càng cao từ doanh nghiệp, nhân lực trong ngành này cần đáp ứng đầy đủ cả về kiến thức chuyên môn lẫn kỹ năng thực tiễn. Do đó, cơ sở giáo dục đại học đang tích cực đổi mới chương trình, đồng hành cùng doanh nghiệp để nâng cao chất lượng đào tạo và tăng khả năng cạnh tranh cho sinh viên sau tốt nghiệp.

Đào tạo ngành Bảo hiểm rất cần sự đồng hành của doanh nghiệp

Chia sẻ với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, Tiến sĩ Trần Phương Thảo – Phó trưởng khoa, Khoa Tài chính Ngân hàng, Trường Đại học Mở Hà Nội cho biết, chương trình đào tạo ngành Bảo hiểm của nhà trường được thiết kế đồng bộ, đảm bảo tính logic và tích hợp giữa các học phần. Nội dung đào tạo giúp sinh viên tiếp cận kiến thức theo lộ trình từ cơ bản đến chuyên sâu, từ lý thuyết đến ứng dụng thực tiễn.

Phương pháp giảng dạy của nhà trường lấy người học làm trung tâm, bám sát triết lý giáo dục 5 chữ “mở”: mở cơ hội – mở trí tuệ – mở trái tim – mở tầm nhìn – mở tương lai. Bên cạnh đó, đội ngũ giảng viên nhà trường nói chung và ngành Bảo hiểm nói riêng có chuyên môn vững, ngoại ngữ tốt, đáp ứng yêu cầu đào tạo và nghiên cứu.

Khoa cũng chú trọng đánh giá kết quả học tập theo quy trình rõ ràng, công khai; xây dựng kế hoạch tuyển dụng và bồi dưỡng nhân sự hỗ trợ bài bản. Công tác hỗ trợ người học được xem là nhiệm vụ trọng tâm, góp phần tạo nên môi trường học tập tích cực, thân thiện, thúc đẩy sáng tạo.

Tiến sĩ Trần Phương Thảo (ngoài cùng bên phải) - Phó trưởng khoa, Khoa Tài chính Ngân hàng, Trường Đại học Mở Hà Nội trao khen thưởng cho sinh viên. Ảnh: NTCC

Tiến sĩ Trần Phương Thảo cho hay: “Sinh viên theo học ngành Bảo hiểm được trang bị hệ thống kiến thức và kỹ năng toàn diện, giúp hiểu rõ bản chất bảo hiểm, vai trò của ngành trong nền kinh tế, đồng thời có khả năng làm việc hiệu quả trong tổ chức tài chính, bảo hiểm.

Về kiến thức, sinh viên được học kiến thức nền tảng về kinh tế, tài chính chuyên sâu về bảo hiểm và hệ thống pháp luật liên quan. Về kỹ năng, chương trình đào tạo chú trọng phát triển kỹ năng chuyên môn (quản trị rủi ro, thiết kế sản phẩm, tư vấn bảo hiểm...), kỹ năng mềm (giao tiếp, làm việc nhóm, tư duy phản biện...) và kỹ năng ứng dụng công nghệ trong phân tích dữ liệu, quản lý hợp đồng…

Ngoài ra, sinh viên còn được rèn luyện tinh thần trách nhiệm, đạo đức nghề nghiệp, tư duy phục vụ khách hàng, đề cao lợi ích cộng đồng và ý thức phát triển bền vững.

Trước sự bùng nổ của công nghệ, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo (AI) trong lĩnh vực bảo hiểm, nhà trường đã chủ động cập nhật chương trình đào tạo để bắt kịp yêu cầu mới của thị trường lao động. Các học phần liên quan đến công nghệ số, AI được tích hợp vào chương trình giảng dạy, giúp sinh viên nắm bắt xu hướng hiện đại.

Đồng thời, nhà trường khuyến khích sinh viên học tiếng Anh chuyên ngành và nâng cao năng lực số, nhằm tăng sức cạnh tranh và khả năng thích ứng với sự thay đổi nhanh chóng của ngành Bảo hiểm trong thời đại số”.

Sinh viên Trường Đại học Mở Hà Nội. Ảnh: NTCC

Cũng theo Tiến sĩ Trần Phương Thảo, ngành Bảo hiểm tại trường có đội ngũ giảng viên được đảm bảo theo đúng quy định, cụ thể: có 1 phó giáo sư ngành phù hợp là giảng viên cơ hữu có kinh nghiệm giảng dạy đại học hơn 30 năm; và có 7 tiến sĩ là giảng viên cơ hữu có chuyên môn phù hợp để chủ trì giảng dạy chương trình, trong đó mỗi thành phần của chương trình đào tạo có giảng viên với chuyên môn phù hợp chủ trì giảng dạy.

Về điều kiện cơ sở vật chất, Khoa Tài chính Ngân hàng được trang bị đầy đủ hệ thống phòng học với quy mô đa dạng (dưới 50 đến trên 200 chỗ), phòng học đa phương tiện, phòng làm việc cho giảng viên, thư viện và phòng đọc đáp ứng nhu cầu học tập và nghiên cứu.

Ngoài ra, để đảm bảo việc thực hiện các học phần kiến tập, thực tập của sinh viên ngành Bảo hiểm, khoa đã thỏa thuận phối hợp với nhiều đơn vị doanh nghiệp, ngân hàng để thực hiện hoạt động học tập, nghiên cứu thông qua những chương trình thực hành, thực tập, tham quan, tọa đàm và tư vấn nghề nghiệp.

Tuy nhiên, một trong những thách thức lớn hiện nay đối với ngành Bảo hiểm là sự cạnh tranh ngày càng gay gắt giữa các cơ sở đào tạo. Theo các chuyên gia kinh tế, Việt Nam đang là một trong những thị trường bảo hiểm phát triển nhanh nhất châu Á. Điều này kéo theo nhu cầu nhân lực tăng cao, khiến nhiều trường đại học đẩy mạnh mở ngành, gia tăng đào tạo, do đó sự cạnh tranh giữa cơ sở đào tạo trong khu vực là tất yếu.

Trong thời gian tới, chương trình đào tạo ngành Bảo hiểm của trường sẽ được cập nhật theo hướng hiện đại, gắn với thực tiễn và hội nhập quốc tế, chú trọng các nội dung về bảo hiểm số, insurtech, quản trị rủi ro. Nhà trường cũng tăng cường kỹ năng mềm, tiếng Anh và công nghệ thông tin cho sinh viên.

Dưới góc độ của doanh nghiệp, đại diện Tổng Công ty Cổ phần bảo hiểm Sài Gòn - Hà Nội nhận định: “Doanh nghiệp trong ngành Bảo hiểm đã và luôn sẵn sàng tham gia, hỗ trợ các trường đại học trong quá trình đào tạo và phát triển chương trình học ngành Bảo hiểm. Sự hợp tác này có thể được thể hiện qua nhiều hình thức như: góp ý xây dựng chương trình đào tạo sát với thực tiễn, tổ chức hội thảo, tọa đàm chia sẻ kinh nghiệm nghề nghiệp, tiếp nhận sinh viên thực tập, cũng như tham gia giảng dạy với vai trò chuyên gia khách mời.

Thông qua việc đồng hành cùng cơ sở đào tạo, doanh nghiệp không chỉ góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực tương lai mà còn giúp sinh viên tiếp cận sớm với môi trường làm việc thực tế, từ đó tăng khả năng đáp ứng yêu cầu tuyển dụng ngay sau khi tốt nghiệp.

Hiện nay, chúng tôi đã phối hợp cùng một số cơ sở giáo dục, trong đó có Trường Đại học Mở Hà Nội để phát triển chương trình đào tạo ngành Bảo hiểm, cũng như hỗ trợ sinh viên trong việc thực hành, thực tập và tuyển dụng sau ra trường”.

Vị này cho hay, doanh nghiệp trong ngành Bảo hiểm đang có nhu cầu tuyển dụng nhân sự ở nhiều vị trí đa dạng, bao gồm cả chuyên môn nghiệp vụ lẫn vị trí hỗ trợ chuyên ngành.

Cụ thể, vị trí chuyên về bảo hiểm như: chuyên viên giám định bồi thường (thuộc các mảng bảo hiểm tài sản kỹ thuật, hàng hải, con người, xe cơ giới), chuyên viên tái bảo hiểm, bồi thường viên, giám định viên…

Bên cạnh đó, vị trí hỗ trợ như chuyên viên marketing (truyền thông, thương hiệu, phát triển thị trường), chuyên viên công nghệ thông tin (phát triển phần mềm, quản trị dữ liệu, hỗ trợ chuyển đổi số) ngày càng được chú trọng để đồng hành cùng xu hướng hiện đại hóa lĩnh vực bảo hiểm.

Mức lương của cử nhân ngành Bảo hiểm có thể dao động tùy theo từng doanh nghiệp và năng lực cụ thể của ứng viên. Thông thường, mỗi doanh nghiệp sẽ đưa ra mức lương phù hợp với vị trí tuyển dụng và mặt bằng chung của thị trường.

Tuy nhiên, mức lương này có thể chênh lệch giữa các ứng viên do một số yếu tố như: kinh nghiệm thực tập trước đó, kỹ năng chuyên môn, thế mạnh nổi bật, tiềm năng phát triển, mức độ phù hợp thể hiện qua quá trình phỏng vấn. Những ứng viên có sự chuẩn bị tốt và thể hiện được năng lực vượt trội thường sẽ có cơ hội nhận được mức đãi ngộ cao hơn ngay từ giai đoạn khởi điểm.

Cán bộ, nhân viên Tổng công ty cổ phần bảo hiểm Sài Gòn - Hà Nội trong một buổi hội nghị. Ảnh: doanh nghiệp cung cấp

Bên cạnh việc học tốt lý thuyết, sinh viên nên chủ động rèn luyện kỹ năng nghề nghiệp

Đại diện Tổng công ty cổ phần bảo hiểm Sài Gòn - Hà Nội cho biết, mỗi doanh nghiệp trong ngành Bảo hiểm đều đặt ra những yêu cầu khác nhau tùy theo vị trí cụ thể. Tuy nhiên, có một số kỹ năng cơ bản được xem là bắt buộc đối với hầu hết ứng viên. Trước hết là khả năng sử dụng ngoại ngữ, đặc biệt là tiếng Anh, để đọc hiểu tài liệu chuyên ngành và làm việc trong môi trường quốc tế.

Tiếp đó là kỹ năng về tin học văn phòng (Word, Excel, PowerPoint...) để xử lý công việc hiệu quả; kỹ năng giao tiếp, thuyết trình và thuyết phục, nhằm tạo dựng niềm tin với khách hàng và phối hợp hiệu quả với đồng nghiệp.

Bên cạnh đó, các bạn cần có kỹ năng làm việc nhóm và làm việc độc lập, giúp người lao động linh hoạt trong nhiều tình huống công việc khác nhau. Ngoài ra, kỹ năng quan sát, thu thập, tổng hợp, phân tích và đánh giá số liệu, rất cần thiết trong việc xử lý hồ sơ, giám định, bồi thường và ra quyết định chính xác.

Việc sở hữu đầy đủ những kỹ năng này không chỉ giúp ứng viên đáp ứng được yêu cầu tuyển dụng mà còn là nền tảng vững chắc để phát triển sự nghiệp lâu dài trong lĩnh vực bảo hiểm.

Cũng theo đại diện Tổng công ty cổ phần bảo hiểm Sài Gòn - Hà Nội, chất lượng sinh viên tốt nghiệp ngành Bảo hiểm hiện nay nhìn chung đang có xu hướng cải thiện tích cực, đặc biệt có nhiều sinh viên chủ động học hỏi, tích lũy kinh nghiệm thực tiễn qua thực tập, hoạt động ngoại khóa hoặc xác định rõ định hướng nghề nghiệp từ sớm.

Tuy nhiên, khi tiếp nhận sinh viên mới ra trường, doanh nghiệp vẫn phải đào tạo lại ở một mức độ nhất định để các bạn nắm bắt được quy trình công việc, văn hóa doanh nghiệp và kỹ năng ứng dụng thực tế. Một số kỹ năng còn hạn chế phổ biến ở sinh viên như kỹ năng thực hành nghề nghiệp (xử lý hồ sơ, giám định, đánh giá rủi ro), kỹ năng giao tiếp và xử lý tình huống với khách hàng, tư duy phân tích và tổng hợp số liệu, tinh thần trách nhiệm và tác phong chuyên nghiệp, kỹ năng mềm như làm việc nhóm, viết báo cáo và thuyết trình.

Vì vậy, bên cạnh việc học tốt lý thuyết, sinh viên nên chủ động rèn luyện kỹ năng nghề nghiệp, tham gia thực tập từ sớm và nâng cao tinh thần cầu thị để dễ dàng hòa nhập và bắt nhịp nhanh với môi trường làm việc sau khi tốt nghiệp.

Sinh viên cần nắm vững các nội dung cốt lõi như loại hình bảo hiểm (phi nhân thọ, nhân thọ, tái bảo hiểm...), nguyên tắc hoạt động, định phí, giám định - bồi thường, cùng kiến thức pháp luật, tài chính liên quan. Bên cạnh đó, việc cập nhật xu hướng mới như bảo hiểm số, Insurtech… cũng rất quan trọng.

Ngoài việc học tốt trên giảng đường, sinh viên nên tích cực tìm kiếm cơ hội thực tập, tham gia hoạt động ngoại khóa hoặc làm thêm liên quan đến chuyên ngành để tích lũy kinh nghiệm thực tế, phát triển tư duy nghề nghiệp và nâng cao lợi thế cạnh tranh khi bước vào thị trường lao động.

Trong khi đó, anh Nguyễn Hoàng Bảo Duy, cựu sinh viên ngành Bảo hiểm tại Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh, hiện đang làm chuyên viên tái bảo hiểm tại Công ty trách nhiệm hữu hạn Bảo hiểm Fubon Việt Nam chia sẻ, thị trường bảo hiểm tại nước ta đang có nhiều tiềm năng phát triển, kéo theo nhu cầu lớn về nguồn nhân lực chất lượng cao.

Mức độ cạnh tranh trong ngành Bảo hiểm không quá khốc liệt như một số lĩnh vực “hot”, nhưng vẫn đòi hỏi ứng viên có sự chuẩn bị kỹ lưỡng về kiến thức chuyên môn, kỹ năng thực tiễn và thái độ làm việc chuyên nghiệp để nắm bắt cơ hội.

Theo anh Duy, kiến thức ngành Bảo hiểm được dạy ở nhà trường chủ yếu là lý thuyết, như nhiều ngành học khác. Những kiến thức này rất cần thiết để sinh viên nắm được nền tảng căn bản của ngành Bảo hiểm, như các khái niệm, thị trường và cơ sở pháp lý của bảo hiểm.

Bên cạnh việc đi thực tập theo chương trình của nhà trường, sinh viên nên chủ động tiếp xúc với thị trường bảo hiểm càng sớm càng tốt thông qua việc kết nối và học hỏi từ cựu sinh viên làm trong công ty bảo hiểm hoặc tham gia hội thảo chuyên ngành, tìm hiểu qua kênh thông tin uy tín.

Ngoài ra, ngành Bảo hiểm liên quan chặt chẽ đến các quy định pháp luật của nhà nước nên việc tự cập nhật kiến thức mới là điều rất quan trọng.

Cũng theo anh Duy, sinh viên ngành Bảo hiểm cần xác định rõ mục tiêu nghề nghiệp, hiểu rõ điểm mạnh, điểm yếu của bản thân để chọn hướng đi phù hợp như bán hàng, chăm sóc khách hàng hay nghiệp vụ. Bên cạnh kiến thức chuyên môn, sinh viên cần rèn luyện kỹ năng mềm, thái độ chuyên nghiệp và khả năng ngoại ngữ.

Đặc biệt, trước khi ứng tuyển, các bạn cần tìm hiểu kỹ về công ty và môi trường làm việc. Khi có sự chuẩn bị kỹ lưỡng, hiểu rõ bản thân và thị trường lao động, cơ hội phát triển trong ngành sẽ rộng mở.

Hồng Mai