Bầu cử Tổng thống Hàn Quốc: Cuộc bỏ phiếu có ý nghĩa then chốt

Người dân Hàn Quốc đang đi bỏ phiếu vào ngày 3/6 để bầu ra Tổng thống tiếp theo cho đất nước, thay thế ông Yoon Suk-yeol, người đã bị luận tội và cách chức vì nỗ lực thiết quân luật ngắn ngủi hồi cuối năm ngoái.

Cuộc bỏ phiếu này có ý nghĩa then chốt đối với không chỉ các vấn đề đối nội mà còn ảnh hưởng lớn đến định hướng đối ngoại của đất nước trong bối cảnh địa chính trị đầy biến động.

Người chiến thắng sẽ phải đối mặt với nhiệm vụ giải quyết hậu quả từ sắc lệnh thiết quân luật của ông Yoon, chỉ kéo dài 6 tiếng đồng hồ nhưng đã trở thành "một thảm họa diễn biến chậm", theo cách nói của chuyên gia Jeremy Chan tại Eurasia Group, lan truyền khắp nền kinh tế, chính sách đối ngoại và ảnh hưởng đến hình ảnh của một nền dân chủ ổn định.

Cử tri đi bỏ phiếu sớm tại một điểm bỏ phiếu ở Seoul, Hàn Quốc, ngày 29/5/2025. Ảnh: Xinhua

Tổng thống Hàn Quốc tiếp theo – sẽ phục vụ một nhiệm kỳ duy nhất kéo dài 5 năm – cũng sẽ phải giải quyết tình trạng suy thoái kinh tế đang sâu sắc hơn và đưa đất nước vượt qua các cuộc đàm phán thuế quan khó khăn với Mỹ trong bối cảnh Tổng thống Donald Trump đã áp đặt mức thuế 25% đối với các mặt hàng xuất khẩu chính của "xứ sở kimchi" như thép, nhôm và ô tô.

Có 6 ứng cử viên trên lá phiếu, nhưng cuộc bầu cử được định hình rộng rãi là cuộc đua giữa hai ứng cử viên chính, bao gồm ông Lee Jae-myung của Đảng Dân chủ (DP) đối lập và ông Kim Moon-soo của Đảng Quyền lực Nhân dân (PPP) bảo thủ cầm quyền.

Ông Lee, 61 tuổi, một luật sư nhân quyền chuyển sang làm chính trị gia, là ứng cử viên dẫn đầu rõ ràng.

Một cuộc thăm dò của Gallup Korea vào ngày 28/5 cho thấy 49% số người được hỏi ủng hộ ứng cử viên của đảng đối lập, trong khi 36% cho biết họ sẽ bỏ phiếu cho ông Kim, 73 tuổi, người từng là Bộ trưởng Lao động trong chính phủ của cựu Tổng thống Yoon.

Nỗ lực thiết quân luật ngắn ngủi của ông Yoon đã phủ bóng đen lên cuộc bầu cử Tổng thống trước thời hạn ở Hàn Quốc.

Hai ứng cử viên chính trong cuộc bầu cử Tổng thống Hàn Quốc, bao gồm ông Lee Jae-myung (trái) và ông Kim Moon-soo. Ảnh: Getty Images

Trong khi điều này đưa ông Lee, người đã thua ông Yoon trong cuộc bầu cử gần đây nhất vào năm 2022, trở lại đường đua giành chức Tổng thống, nó khiến Đảng PPP cầm quyền rơi vào khủng hoảng và hỗn loạn.

Cuộc đấu đá nội bộ đã gây khó khăn cho đảng cầm quyền khi họ cố gắng chọn người kế nhiệm ông Yoon. Mặc dù ông Kim đã giành chiến thắng trong cuộc bỏ phiếu sơ bộ của Đảng PPP, các nhà lãnh đạo của đảng đã cố gắng thay thế ông bằng cựu Thủ tướng Han Duck-soo.

Vào đêm trước khi đảng này ra mắt chiến dịch tranh cử Tổng thống, họ đã hủy bỏ tư cách ứng cử viên của ông Kim, nhưng sau đó đã nhanh chóng đảo ngược quyết định khi các thành viên trong đảng phản đối động thái trên.

"Cuộc bầu cử này sẽ không diễn ra nếu không có tuyên bố thiết quân luật của ông Yoon Suk-yeol và việc luận tội nhà lãnh đạo này", ông Youngshik Bong, nghiên cứu viên tại Đại học Yonsei ở Seoul, cho biết. "Vấn đề này như một cơn lốc, đã hút tất cả những vấn đề khác vào vòng xoáy của mình. Mọi thứ khác đều không đáng kể".

Theo sau ở vị trí thứ 3 với 9% là ông Lee Jun-seok, 40 tuổi, của Đảng Cải cách Mới bảo thủ.

Tuy nhiên, theo luật bầu cử hiện hành ở Hàn Quốc, cuộc bầu cử Tổng thống chỉ diễn ra với một vòng bỏ phiếu duy nhất, và ứng cử viên nhận được nhiều phiếu bầu nhất sẽ được coi là người chiến thắng, ngay cả khi họ không giành được hơn 50% số phiếu bầu.

Theo Ủy ban Bầu cử Quốc gia Hàn Quốc, khoảng 44,4 triệu người ở quốc gia Đông Bắc Á với 52 triệu dân này đủ điều kiện để bỏ phiếu.

Vào ngày bầu cử – ngày 3/6, được coi là ngày lễ, các điểm bỏ phiếu sẽ mở cửa lúc 6h sáng và đóng cửa lúc 8h tối (giờ địa phương).

Việc kiểm phiếu sẽ bắt đầu ngay lập tức sau khi các điểm bỏ phiếu đóng cửa, và người chiến thắng sẽ có thể được biết vào buổi tối ngày bầu cử hoặc vào sáng sớm ngày hôm sau.

Người Hàn Quốc ở nước ngoài đã bỏ phiếu, và cuộc bỏ phiếu sớm đã diễn ra hôm 29-30/5. Một số lượng lớn người Hàn Quốc cả trong và ngoài nước đã tham gia bỏ phiếu sớm, bao gồm cả hai ứng cử viên hàng đầu.

Minh Đức (Theo Aljazeera, GZero Media)