Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND các cấp:Lựa chọn người đủ đức, đủ tài cho đất nước

Sự kiện mang ý nghĩa tiếp nối mạch nguồn dân chủ của đất nước, khẳng định sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc trong việc lựa chọn những người đủ đức, đủ tài gánh vác trọng trách đại diện cho ý chí, nguyện vọng của nhân dân trong kỷ nguyên mới.

Các đại biểu dự Hội nghị toàn quốc quán triệt Chỉ thị của Bộ Chính trị, triển khai công tác bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026-2031. Ảnh: Viết Thành

1. Trong Chỉ thị số 46-CT/TƯ (ngày 16-5-2025) về lãnh đạo cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026-2031, Bộ Chính trị xác định: Cùng với đại hội Đảng các cấp, cuộc bầu cử là dịp quan trọng để tiếp tục xây dựng, củng cố và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân. Nhiệm vụ trọng tâm hàng đầu được Chỉ thị đặt ra là lựa chọn, bầu ra những đại biểu thực sự tiêu biểu, đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân dân.

Xác định đây là khâu “then chốt của then chốt”, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Tổ chức Trung ương Hoàng Đăng Quang cho biết, công tác nhân sự sẽ quyết định thành công của cuộc bầu cử. Vì vậy, trong Hướng dẫn số 36-HD/BTCTƯ, ngày 9-9-2025 của Ban Tổ chức Trung ương về công tác nhân sự đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026-2031, đã siết chặt tiêu chuẩn đại biểu.

Yêu cầu hàng đầu về tư tưởng chính trị là tuyệt đối trung thành với lợi ích của Đảng, Nhà nước và của nhân dân; kiên quyết đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng và Hiến pháp, pháp luật của Nhà nước. Về phẩm chất đạo đức và lối sống, người ứng cử phải gương mẫu, trong sáng, nghiêm túc kê khai tài sản, thu nhập, kiên quyết không cơ hội, không tham vọng quyền lực, không cục bộ, bè phái, tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, “lợi ích nhóm”.

Đặc biệt, nhiệm kỳ 2026-2031 là giai đoạn then chốt, bản lề để đất nước bắt đầu hiện thực hóa hai mục tiêu chiến lược 100 năm xây dựng đất nước giàu mạnh, thịnh vượng, với yêu cầu rất cao. Do đó, cử tri và nhân dân cần lựa chọn những người có năng lực hành động và tinh thần đổi mới, sáng tạo. Người ứng cử phải có khả năng cụ thể hóa và tổ chức thực hiện hiệu quả chủ trương, đường lối của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước; có tư duy đổi mới, tầm nhìn, phương pháp làm việc khoa học; dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đương đầu với khó khăn, thách thức, dám hy sinh vì lợi ích chung, vì nước, vì dân. Nói cách khác, người đại diện quyền và lợi ích của nhân dân phải có tầm nhìn và năng lực tham gia hoạch định chính sách kiến tạo cho phát triển địa phương và đất nước trong giai đoạn mới. Kết quả công tác phải thể hiện bằng sản phẩm cụ thể tại địa bàn, lĩnh vực được giao.

Yêu cầu cao nhất của Đảng ta là kiên quyết không để lọt những người không xứng đáng ứng cử vào Quốc hội, HĐND các cấp. Trong quá trình thực hiện các quy trình bầu cử, các cơ quan có thẩm quyền sẽ sàng lọc kỹ lưỡng, loại bỏ ngay từ đầu những người có biểu hiện cơ hội chính trị, tham vọng quyền lực, bảo thủ, bè phái, cục bộ, địa phương. Việc lựa chọn nhân sự đủ đức, đủ tài phục vụ đất nước cũng nhằm bảo đảm không để lọt những cá nhân có uy tín thấp, đạo đức kém, thiếu trung thực hoặc đang có dấu hiệu vi phạm, bị các cơ quan chức năng thanh tra, kiểm tra.

Trên hết, việc Quốc hội và HĐND các cấp lựa chọn được người đủ đức, đủ tài, thực sự tiêu biểu là yêu cầu đặc biệt quan trọng nhằm giữ nghiêm kỷ cương, kỷ luật và sự trong sạch của đội ngũ cán bộ; qua đó xây dựng được cơ quan dân cử nhiệm kỳ tới thực sự gồm những đại biểu ưu tú, liêm chính, đặt lợi ích quốc gia, dân tộc và nhân dân lên trên hết, trước hết.

2. Cùng với Đại hội XIV của Đảng, cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026-2031 là sự kiện chính trị trọng đại của đất nước diễn ra ngay đầu năm 2026, chính thức khai mở kỷ nguyên mới.

Hai sự kiện chính trị định hình tương lai phát triển đất nước chắc chắn sẽ lựa chọn được đội ngũ cán bộ cốt cán, tiêu biểu về phẩm chất, năng lực, trình độ. Đây là điều kiện nền tảng để quản trị quốc gia hiện đại, thúc đẩy tăng trưởng nhanh, bền vững, bảo đảm tốt hơn đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân.

Với tầm quan trọng đặc biệt, Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Quốc hội, Chính phủ và các cơ quan liên quan xác định cuộc bầu cử là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của năm 2026, được tiến hành một cách kỹ lưỡng, thận trọng và bảo đảm mọi điều kiện để đây thực sự là ngày hội non sông. So với các nhiệm kỳ trước, cuộc bầu cử lần này có nhiều điểm mới quan trọng, như: Rút ngắn nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026; ấn định ngày bầu cử vào ngày 15-3-2026, sớm hơn 2 tháng so với các cuộc bầu cử trước.

Đáng chú ý, thời gian trong các bước của quy trình bầu cử được rút ngắn nhưng vẫn bảo đảm cuộc bầu cử diễn ra dân chủ, bình đẳng, đúng pháp luật, an toàn và tiết kiệm. Cụ thể, thời gian từ khi kết thúc nộp hồ sơ ứng cử đến ngày bầu cử giảm từ 70 ngày xuống 42 ngày; các mốc thời gian hiệp thương, công bố danh sách người ứng cử, giải quyết khiếu nại, tố cáo cũng được điều chỉnh tương ứng, bảo đảm tính đồng bộ và phù hợp thực tiễn.

Cùng với đó, thẩm quyền xác định khu vực bỏ phiếu và tổ chức phụ trách bầu cử được điều chỉnh theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Đồng thời, Hội đồng Bầu cử quốc gia đa dạng hóa phương thức vận động bầu cử: Bên cạnh tiếp xúc cử tri trực tiếp, cho phép tổ chức trực tuyến hoặc kết hợp trực tiếp - trực tuyến với điều kiện bảo đảm kỹ thuật, an toàn thông tin và an ninh mạng.

Cuộc bầu cử lần này là dịp khẳng định năng lực lãnh đạo của Đảng, hiệu lực quản lý của Nhà nước và hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị trong bối cảnh vừa hoàn thành sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy, sáp nhập đơn vị hành chính, tổ chức lại chính quyền địa phương theo mô hình 2 cấp. Nhiệm vụ đặt ra cho toàn Đảng, toàn dân, toàn quân là tổ chức thật tốt công tác chuẩn bị, bảo đảm cuộc bầu cử thực sự là ngày hội lớn của nhân dân cả nước.

3. Trong phát biểu chỉ đạo tại hội nghị toàn quốc quán triệt Chỉ thị của Bộ Chính trị triển khai công tác bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026-2031 (diễn ra ngày 15-11 vừa qua), Tổng Bí thư Tô Lâm yêu cầu tổ chức tốt việc hiệp thương lựa chọn, giới thiệu người ứng cử, phát huy quyền làm chủ của nhân dân trong suốt quá trình bầu cử.

Tổng Bí thư chỉ rõ: Toàn bộ quy trình hiệp thương phải được tiến hành dân chủ, khách quan, công khai, minh bạch theo đúng quy định pháp luật; tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện, kiên quyết không để xảy ra những hiện tượng tiêu cực như vận động không lành mạnh, “chạy” suất ứng cử, “chạy” phiếu bầu hoặc lợi ích nhóm làm sai lệch ý nghĩa cuộc bầu cử. Cùng với đó, phải tạo điều kiện thuận lợi nhất để mọi công dân thực hiện đầy đủ quyền ứng cử và quyền bầu cử theo đúng luật, tuyệt đối không để bất kỳ hành vi cản trở trái phép nào xâm phạm quyền làm chủ của nhân dân.

Kỳ bầu cử lần này diễn ra trong bối cảnh mới với bộ máy hệ thống chính trị tinh gọn và mô hình chính quyền 3 cấp lần đầu tiên vận hành ở nước ta. Với quyết tâm chính trị cao cùng sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư và các cấp ủy Đảng, công tác chuẩn bị bầu cử sẽ là yếu tố quan trọng bảo đảm thắng lợi.

Vấn đề đặt ra hiện nay là toàn bộ hệ thống chính trị phải đoàn kết, thống nhất, tăng cường phối hợp, tập trung dốc sức chuẩn bị các điều kiện cần thiết để bảo đảm cuộc bầu cử được tiến hành dân chủ, bình đẳng, đúng pháp luật, an toàn và tiết kiệm.

Các cấp, các ngành cần bắt tay ngay vào hành động, làm việc cụ thể, thiết thực, hiệu quả, không hình thức; phân công rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ thời gian hoàn thành. Quá trình thực hiện các quy trình bầu cử cần được thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, bảo đảm tiến độ và chất lượng công việc, chuẩn bị tốt nhất các điều kiện để tổ chức thành công cuộc bầu cử.

Cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026-2031 là đợt sinh hoạt dân chủ sâu rộng trong mọi tầng lớp nhân dân; qua đó lựa chọn, bầu ra những đại biểu ưu tú, đại diện cho cử tri và nhân dân cả nước tại Quốc hội và HĐND các cấp. Cuộc bầu cử thành công sẽ góp phần quan trọng củng cố niềm tin của nhân dân với Đảng, Nhà nước và sự nghiệp đổi mới đất nước trong kỷ nguyên mới.

Chí Kiên