'Bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa' được nâng lên một tầm tư duy mới
'Bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa; giữ nước từ khi nước chưa nguy' là quan điểm mang tính chiến lược được Đảng xác định trên cơ sở kế thừa bài học kinh nghiệm 'lo giữ nước từ khi nước chưa nguy' của ông cha ta.
Thể hiện tầm nhìn chiến lược
Quan điểm này cũng là sự vận dụng sáng tạo lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh về bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa; phù hợp với tình hình thực tiễn thế giới, khu vực và trong nước hiện nay. Qua đó thể hiện tầm nhìn chiến lược, tính chủ động, sáng tạo của Đảng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, với quyết tâm không để Tổ quốc bị động, bất ngờ, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, phát triển đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Đây cũng là một trong những chủ trương, định hướng chiến lược được xác định trong Nghị quyết Đại hội Đại biểu Đảng bộ quân đội lần thứ 12.
Bảo vệ Tổ quốc từ “sớm” là sớm về tư duy, nhận thức, sớm có quan điểm chỉ đạo, phương châm hành động, sớm trong nhận diện nguy cơ uy hiếp, sớm có phương án, lực lượng, phương tiện bảo vệ. Quá trình xây dựng, củng cố, phát triển cũng là quá trình triển khai các biện pháp phòng ngừa, bảo vệ, tự bảo vệ từ trước.
Bảo vệ Tổ quốc từ “xa” là bao hàm về không gian và thời gian, chủ động, cảnh giác, sớm phát hiện, sớm triệt tiêu các nhân tố bất lợi từ xa về không gian địa lý, từ ngay trong lòng địch; phát hiện, triệt tiêu ngay từ nguyên nhân, điều kiện hình thành nguy cơ đe dọa, uy hiếp. Chủ động phân tích, dự báo, đấu tranh, làm thất bại từ bên ngoài, từ bên trong mọi âm mưu, hành động xâm phạm độc lập, chủ quyền và lợi ích quốc gia - dân tộc.

Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân tiễn các sỹ quan lên đường làm nhiệm vụ gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc.
Theo Thượng tướng Võ Tiến Trung, nguyên Giám đốc Học viện Quốc phòng, việc Việt Nam tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình bình của Liên Hợp Quốc cũng là một trong những biện pháp để chúng ta bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa.
Bởi, chúng ta khẳng định cho thế giới thấy rằng, Việt Nam rất yêu chuộng hòa bình, không lý do gì Việt Nam gây chiến với ai. Từ hành động của quân nhân Việt Nam ở nước ngoài, bạn bè thế giới thấy rằng, con người Việt Nam hiếu khách, hữu nghị, tình cảm và rất có trách nhiệm với quốc tế.
Giả sử có nước nào phát động chiến tranh xâm lược nước ta, những nước yêu chuộng hòa bình sẽ đứng về chúng ta, vì chúng ta có chính nghĩa. Họ không chỉ bênh vực mà còn có thể giúp đỡ chúng ta về vật chất. Cho nên, việc quảng bá hình ảnh Việt Nam, quảng bá hình ảnh Quân đội nhân dân Việt Nam để thế giới thấy rằng: Quân đội nhân dân Việt Nam có kỷ luật, đạo đức và trách nhiệm, đó là đội quân bách chiến bách thắng. Do vậy cũng góp phần ngăn chặn, dập tắt những ý đồ muốn xâm lược nước ta.
Ngăn ngừa các nguy cơ chiến tranh, xung đột
Kế sách bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa, giữ nước từ khi nước chưa nguy đã được các cấp, các ngành, các địa phương, đặc biệt là Quân đội nhân dân Việt Nam quán triệt và vận dụng linh hoạt, sáng tạo, có hiệu quả. Quân đội đã làm tốt vai trò nòng cốt trong tham mưu, triển khai xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân ở từng khu vực và trên phạm vi cả nước.
Quân đội đã thực hiện tốt chủ trương kết hợp chặt chẽ kinh tế, văn hóa, xã hội với quốc phòng, an ninh và đối ngoại trong từng chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội. Qua đó, xây dựng được thế trận quốc phòng vững chắc, giúp Đảng, Nhà nước lãnh đạo, quản lý, tập hợp và phát huy sức mạnh tổng hợp cho sự nghiệp quốc phòng của đất nước.
Trung tướng Nguyễn Đức Hải, nguyên Viện trưởng Viện Chiến lược Quốc phòng cho biết, Đại hội Đại biểu Đảng bộ Quân đội lần thứ XII xác định: Cần có biện pháp ngăn chặn, đẩy lùi từ sớm, từ xa các yếu tố gây mất ổn định và nguy cơ chiến tranh, xung đột. Đây chính là việc hiện thực hóa quan điểm của Đảng về bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa, đồng thời là sự kế thừa tư tưởng giữ nước từ khi nước chưa nguy của cha ông ta trong lịch sử.
Trong bối cảnh thế giới đầy biến động, việc phòng ngừa nguy cơ chiến tranh xung đột, bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa càng có ý nghĩa quan trọng. Đó là quan điểm của Đảng về kế sách giữ nước trong điều kiện như nước ta đang nằm trong sự cạnh tranh chiến lược của các nước lớn.
"Trong giai đoạn hiện nay, những vấn đề chúng ta cần tập trung đó là, chủ động dự báo đánh giá sớm tình hình, xây dựng các kế hoạch bảo vệ Tổ quốc, các giải pháp loại trừ nguy cơ chiến tranh, xây dựng lòng tin chiến lược với các đối tác, bạn bè truyền thống, các nước láng giềng, tăng cường sự lãnh đạo toàn diện của Đảng với sự nghiệp quốc phòng. Đây là những vấn đề quan trọng thể hiện tư duy chiến lược của Đảng về đối sách bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa, để loại trừ nguy cơ chiến tranh, thể hiện tư tưởng lo giữ nước từ lúc nước chưa nguy”, Trung tướng Nguyễn Đức Hải phân tích.
Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị Quân chính toàn quân 6 tháng đầu năm 2025, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu Bộ Quốc phòng tiếp tục phối hợp triển khai đồng bộ, hiệu quả Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Chủ động nghiên cứu, phát triển tư duy lý luận, nghệ thuật quân sự, chiến tranh nhân dân, sẵn sàng ứng phó thắng lợi các loại hình chiến tranh trong điều kiện mới.

Kế sách bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa, giữ nước từ khi nước chưa nguy đã được các cấp, các ngành, các địa phương, đặc biệt là Quân đội nhân dân Việt Nam quán triệt và vận dụng linh hoạt, sáng tạo, có hiệu quả.
Tổng Bí thư Tô Lâm, Bí thư Quân ủy Trung ương phát biểu chỉ đạo tại Đại hội Đại biểu Đảng bộ Quân đội lần thứ XII cũng nhấn mạnh bối cảnh mới của tình hình thế giới và khu vực đặt ra những yêu cầu mới cao hơn đối với nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, đòi hỏi chúng ta phải có những quyết sách chiến lược, thích ứng với tình hình mới. Do vậy, toàn quân cần nghiên cứu thực hiện tốt “2 kiên định, 2 đẩy mạnh và 2 ngăn ngừa”. Trong đó cần có kế sách ngăn ngừa các nguy cơ chiến tranh, xung đột.
Đây là yêu cầu quan trọng, xuyên suốt, mang tính cấp thiết trong giai đoạn hiện nay; đòi hỏi Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng và toàn quân phải thường xuyên nắm chắc, nghiên cứu, đánh giá rõ xu thế phát triển của tình hình, kịp thời tham mưu với Đảng, Nhà nước các đối sách chiến lược xử lý thắng lợi các tình huống về quân sự, quốc phòng; các đối sách giữ cho “trong ấm, ngoài êm”, “nội yên, ngoại tĩnh”, gắn với xây dựng Quân đội nhân dân và nền quốc phòng toàn dân vững mạnh để gìn giữ hòa bình, ngăn ngừa mọi âm mưu xâm phạm độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, đẩy lùi mọi nguy cơ chiến tranh, xung đột.
Như vậy, bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa, từ khi nước chưa nguy đã được nâng lên một tầm tư duy mới, để chúng ta có kế sách, chuẩn bị tốt các điều kiện bảo vệ đất nước ngay trong thời bình, khi chưa xảy ra chiến tranh; chủ động các phương án, lực lượng để bảo vệ Tổ quốc, ngăn ngừa các nguy cơ chiến tranh, xung đột; chủ động, ứng phó kịp thời, hiệu quả, đảm bảo giành thắng lợi trong trong mọi tình huống. Đồng thời đảm bảo ổn định chính trị, phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, đối ngoại, giữ vững quốc phòng, an ninh để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.