Bảo tàng 'đánh thức' tiềm năng kinh tế đêm

Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam mở cửa đón du khách tham quan về đêm

“Đêm Bảo tàng” cũng là một hướng đi hiệu quả để các di tích, bảo tàng tự làm mới mình và đến gần hơn với công chúng. Không còn đóng đinh hoạt động trong giờ hành chính, khi thành phố lên đèn cũng là lúc các bảo tàng kiêu sa, lộng lẫy đón chào du khách.

Nghe bảo tàng kể chuyện về đêm

“Đêm Bảo tàng” được tổ chức theo mô hình hợp tác công - tư, hướng đến khai thác hiệu quả nguồn lực xã hội hóa để phát triển công nghiệp văn hóa Hà Nội. Đây cũng là lần đầu tiên Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam mở cửa sau 17h, giới hạn số lượng khách nhằm đảm bảo chất lượng và duy trì không gian thưởng lãm nghệ thuật đúng nghĩa.

Chúng ta đã chứng kiến nhiều sản phẩm du lịch đêm tại các di tích, bảo tàng gặt hái thành công, như di tích Nhà tù Hỏa Lò, Hoàng thành Thăng Long, Văn Miếu - Quốc Tử Giám, đền Ngọc Sơn… “Đêm Bảo tàng” có thể coi là một đột phá của Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, thay đổi thói quen cũ, tạo động lực và cảm hứng cho việc hình thành các sản phẩm du lịch ban đêm, tạo thêm sản phẩm trải nghiệm mới, hấp dẫn hơn.

(PGS TS BÙI HOÀI SƠN)

Ông Nguyễn Anh Minh, Giám đốc Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam cho biết, “Đêm Bảo tàng” là ý tưởng đã được ấp ủ từ lâu, với định hướng tạo một sản phẩm du lịch đêm mới mẻ, khai thác tối đa tiềm năng của bảo tàng. Sự tò mò, yêu thích những điều mới mẻ là động lực thúc đẩy du khách đến với bảo tàng về đêm để khám phá những ẩn số, qua đó giúp thúc đẩy nền công nghiệp văn hóa sáng tạo. Đã từng đến bảo tàng nhiều lần vào ban ngày, nhưng với nhiều du khách mê trải nghiệm, khám phá thì bảo tàng đêm chính là một cánh cửa thú vị, khi từng hiện vật, cách thức bài trí cùng các hoạt động triển lãm, vẽ tranh, nghe nhạc… cùng hòa quyện để kể câu chuyện đầy sức hút của mình. Sự thu hút của “Đêm Bảo tàng” là chỉ với một điểm đến, người dân và du khách được tùy chọn tham gia các trải nghiệm văn hóa nghệ thuật đan xen, xuyên suốt theo chủ đề nhất định. Chủ đề và nội dung của các hoạt động được thay đổi qua mỗi tháng cũng góp phần mang lại trải nghiệm mới mẻ, phù hợp với chuyển động bốn mùa và nhịp sống năng động Thủ đô.

“Dưới ánh đèn lung linh, những tác phẩm mỹ thuật của nhiều danh họa nổi tiếng càng trở nên cuốn hút người xem. Tâm lý yêu thích sự mới mẻ chính là nhân tố mang tính chất kích thích, khiến công chúng yêu hội họa không thể bỏ lỡ cơ hội thưởng lãm, trải nghiệm này”, một trong những vị khách đầu tiên của “Đêm Bảo tàng” chia sẻ.

Giám đốc Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam Nguyễn Anh Minh cho biết, khám phá nghệ thuật vào ban đêm sẽ mang đến cho du khách thấy những điều khác biệt. Không chỉ có cơ hội ngắm các tác phẩm hội họa đặc sắc, mà còn được lắng nghe câu chuyện đằng sau từng tác phẩm, hòa mình vào không gian âm nhạc cổ điển. “Đêm Bảo tàng” đem lại trải nghiệm khó quên, đầy sâu lắng và tĩnh tại cho du khách giữa nhịp sống sôi động, náo nhiệt bên ngoài.

Du khách tham quan Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam trong “Đêm Bảo tàng”

Khẳng định các sản phẩm văn hóa, du lịch khai thác thời gian ban đêm là bước đi mới mẻ mà nhiều bảo tàng đang theo đuổi, PGS.TS Bùi Hoài Sơn, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội cho rằng, lâu nay nhắc đến các bảo tàng, người dân và du khách vẫn mặc định với suy nghĩ đây là những địa chỉ thường đến trong giờ hành chính. Nhưng trên thực tế, ngoài giờ làm việc, du khách ngày nay có xu hướng dành nhiều thời gian buổi tối để tham quan, giải trí, trong đó có việc đến Bảo tàng để khám phá, trải nghiệm.

“Chúng ta đã chứng kiến nhiều sản phẩm du lịch đêm tại các di tích, bảo tàng gặt hái thành công, như di tích Nhà tù Hỏa Lò, Hoàng thành Thăng Long, Văn Miếu - Quốc Tử Giám, đền Ngọc Sơn… “Đêm Bảo tàng” có thể coi là một đột phá của Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, thay đổi thói quen cũ, tạo động lực và cảm hứng cho việc hình thành các sản phẩm du lịch ban đêm, tạo thêm sản phẩm trải nghiệm mới, hấp dẫn hơn”, PGS. TS Bùi Hoài Sơn nhận định.

Nhiều ý kiến cho rằng, phát triển các sản phẩm văn hóa, nghệ thuật về đêm không chỉ tạo ra sức hấp dẫn mới mà còn hình thành một thói quen thưởng thức văn hóa mới cho công chúng. Điều này gia tăng thêm sức thu hút và góp phần thúc đẩy phát triển công nghiệp văn hóa. Không gian đặc biệt này về đêm cũng chính là cảm hứng đặc biệt cho du khách, nhất là giới trẻ. Về lâu dài, sản phẩm mở ra hướng đi mới để các bảo tàng khác có thể học hỏi, tổ chức những đêm di sản gắn với nghệ thuật và văn hóa trong tương lai.

Tour Hoàng thành Thăng Long về đêm

Đánh thức những tiềm năng

Mang một diện mạo hoàn toàn khác, khám phá bảo tàng ban đêm có nét đặc trưng và sức hấp dẫn riêng. Trong không gian của ánh sáng, sự tĩnh lặng và những cảm xúc đặc biệt vào buổi tối, trải nghiệm cùng hàng ngàn hiện vật mỹ thuật giá trị càng trở nên có chiều sâu hơn. Nhiều bạn trẻ đến với “Đêm Bảo tàng” không chỉ bởi tò mò mà với mong muốn có khám phá, trải nghiệm mới.

Với những cán bộ bảo tàng, trăn trở để đáp ứng nhu cầu khám phá của du khách cũng là một bài toán khó. Làm thế nào để hàng ngàn hiện vật vốn tĩnh tại bao năm qua sẽ mang đến những góc nhìn mới, trải nghiệm mới cho người xem? Các chủ đề cần khai thác ra sao để có thể luôn mới mẻ, tránh lặp lại nhàm chán? Với chủ đề tháng 10 mang tên “Thu quyến rũ”, “Đêm Bảo tàng” mang đến cơ hội khám phá không gian nghệ thuật mới mẻ, tham quan các phòng trưng bày, thưởng lãm những bộ sưu tập hiện vật và tác phẩm quý. Bên cạnh đó là trải nghiệm cùng các nghệ sĩ vẽ tranh chân dung, tranh sơn dầu, sơn mài mỹ nghệ, tranh lụa hay trải nghiệm ứng dụng thuyết minh tự động iMuseum VFA, thực hành thủ

công truyền thống, trải nghiệm in tranh Đông Hồ… Đặc biệt, trong hành trình khám phá nghệ thuật tạo hình, du khách còn được thưởng thức những giai điệu của những bản nhạc lãng mạn, thưởng thức các tiết mục hòa tấu do nghệ sĩ Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam biểu diễn, giao lưu cùng nghệ sĩ khách mời trong không gian nghệ thuật giàu cảm xúc.

Sau chủ đề tháng 10 mang tên “Thu quyến rũ”, “Đêm Bảo tàng” sẽ tiếp tục được tổ chức định kỳ vào thứ Sáu cuối cùng mỗi tháng, với “Chuyện phố mùa Đông” (28.11) và “Thương nhớ Mười Hai” (26.12). Trước Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, cách đây vài năm, di tích Nhà tù Hỏa Lò từng tạo ấn tượng với các tour khám phá di tích ban đêm, sau đó là Hoàng thành Thăng Long, đền Ngọc Sơn và di tích Văn Miếu - Quốc Tử Giám. Ông Lê Xuân Kiêu, Giám đốc Trung tâm Hoạt động Văn hóa Khoa học Văn Miếu - Quốc Tử Giám cho biết, tour đêm là một phép thử mang đến hiệu quả và sức thu hút mới với du khách, khi đây là những đối tượng không giới hạn thời gian cho sự khám phá, trải nghiệm. Liên tiếp hai năm liền, Văn Miếu - Quốc Tử Giám cho ra mắt các sản phẩm tour đêm hấp dẫn, với điểm nhấn là các bộ phim 3D mapping “Sử đá lưu danh”, “Tinh hoa đạo học”, mang đến cảm xúc khi chiêm ngưỡng vẻ lộng lẫy, cuốn hút về đêm tại không gian cổ kính, linh thiêng này.

Khai thác chuỗi hoạt động phát triển sản phẩm du lịch đêm tại Thủ đô với tiêu chí đa dạng, đặc sắc, bền vững, chất lượng cũng là hướng đi mà ngành du lịch Thủ đô xác định trong nhiều năm qua. Nhận định của một số doanh nghiệp và chuyên gia du lịch cho biết, Hà Nội đã có nhiều hoạt động, dịch vụ vào buổi tối phục vụ du khách, tuy nhiên chưa nhiều sản phẩm thực sự hấp dẫn và mang tính đặc trưng. Trong đó, các công ty du lịch đẩy mạnh phối hợp với di tích, bảo tàng nhằm tạo ra trải nghiệm khác biệt cho du khách là một hướng đi hứa hẹn nhiều tiềm năng. Ở chiều ngược lại, cũng đòi hỏi các Bảo tàng, di tích nỗ lực làm mới, thường xuyên xây dựng những sản phẩm hấp dẫn, bao gồm các tour, sản phẩm du lịch đêm.

Các chuyên gia du lịch, văn hóa cũng lưu ý, việc phát triển du lịch đêm sẽ giúp “đánh thức” một số bảo tàng, di tích đang “ngủ yên” trên địa bàn Thủ đô. Sau các sản phẩm của di tích Nhà tù Hỏa Lò, Hoàng thành Thăng Long, Văn Miếu - Quốc Tử Giám hay Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam…, Hà Nội vẫn cần thêm tour du lịch đêm mang bản sắc riêng để tiếp tục thu hút du khách, đặc biệt là khách nước ngoài.

DIÊN VỸ