Bao giờ thỏa giấc mơ an cư?

Tại Diễn đàn Bất động sản Nhà ở 2025 do Hiệp hội Bất động sản Việt Nam (VNREA) phối hợp cùng Báo Người Lao Động và Cộng đồng Review BĐS tổ chức chiều 18-9, TS Cấn Văn Lực, Chuyên gia kinh tế trưởng BIDV và Thành viên hội đồng tư vấn, nói rằng một công chức tại Việt Nam hiện cần tới gần 26 năm làm việc liên tục mới có thể mua được một căn hộ chung cư. Dẫn chứng này phản ánh giá nhà đất đang bỏ xa thu nhập của đại đa số người dân.

Ngoài tầm với

Trên thực tế, có khá nhiều người giống trường hợp mà TS Cấn Văn Lực dẫn chứng.

Anh Đình Thanh (ngụ phường Phước Long, TP HCM) cho biết sau nhiều năm tích lũy khoảng 1,5 tỉ đồng, anh định vay thêm vốn ngân hàng để mua căn hộ chung cư 1 phòng ngủ (50 m2), giá khoảng 3,2 tỉ đồng ở khu vực phường Bình Trưng (TP Thủ Đức cũ). Tuy nhiên, chỉ trong khoảng vài tháng, giá căn hộ trên tăng lên khoảng 3,6-3,8 tỉ đồng khiến kế hoạch mua nhà của anh Thanh phải gác lại.

Theo ghi nhận của phóng viên Báo Người Lao Động, giá căn hộ chung cư ở TP HCM liên tục tăng trong thời gian ngắn, đang làm giảm cơ hội tiếp cận nhà ở của người dân. Hiện tại, giá trung bình của căn hộ tại TP HCM đã chạm mốc 80-89 triệu đồng/m2; nhiều dự án vượt xa 100 triệu đồng/m2. Trong khi đó, vào năm 2024, GRDP bình quân đầu người của TP HCM khoảng 7.600 USD, tức hơn 197 triệu đồng (tương đương 16,4 triệu đồng/tháng) theo tỉ giá hiện hành, đứng thứ 2 trong các thành phố trực thuộc Trung ương, sau Hải Phòng. Với những người trẻ đạt thu nhập từ 20 triệu đồng mỗi tháng (cao hơn con số bình quân 16,4 triệu đồng kể trên), ngay cả khi dành dụm toàn bộ thì cũng mất nhiều năm mới có thể mua nhà.

Chào bán căn hộ tại một dự án ở vùng ven TP HCM. Ảnh: TẤN THẠNH

Theo báo cáo từ Batdongsan.com.vn, chỉ trong 2 năm qua, giá đất đã tăng 44%, chung cư tăng 42%, nhà riêng tăng 28%, đất dự án tăng 14%. Ở TP HCM, sau khi sáp nhập thì giá bất động sản tăng rất mạnh, có nơi tăng 30%-60%; riêng giá căn hộ tăng khoảng 10%-18%.

Còn theo thống kê của Viện Kinh tế (Bộ Xây dựng) vào tháng 8-2025, tại TP HCM, nhà chung cư có giá trên 50 triệu đồng/m2, chiếm 33% tổng nguồn cung nhà ở TP HCM. Với mức thu nhập của người trẻ để mua căn hộ trung bình diện tích 70 m2 phải bỏ khoản chi phí tương đương từ 2,5 tỉ đến gần 4 tỉ đồng.

TS Cấn Văn Lực cho rằng thu nhập không tăng kịp với đà tăng giá bất động sản đã khiến mục tiêu có nhà của nhiều người ngày càng xa tầm với. Còn TS Trần Du Lịch ví von: "Thị trường bất động sản hiện nay giống như máy bay chỉ có hạng thương gia, không có nhà cho người thu nhập trung bình".

Bà Trần Thị Ngọc Liên, Phó Giám đốc Ngân hàng Nhà nước Khu vực 2, cho rằng mục tiêu an cư tại thành phố đang là một thách thức lớn với nhiều người, đặc biệt là người trẻ chưa có nhiều tích lũy. Theo bà Liên, để hỗ trợ người dân tiếp cận nhà ở, cần có thêm những giải pháp thiết thực và đồng bộ. Trong đó, khuyến khích các ngân hàng thương mại tiếp tục nghiên cứu và phát triển sản phẩm tín dụng linh hoạt, với thời hạn vay kéo dài, mặt bằng lãi suất hợp lý để người vay ổn định thu nhập, ổn định dòng tiền nhằm bảo đảm khả năng trả nợ.

Tạo cơ hội tiếp cận cho người dân

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HoREA), khẳng định giá nhà tăng cao tạo áp lực lớn cho nền kinh tế. Việc sản phẩm căn hộ cao cấp chiếm hơn 90% và gần như phân khúc trung bình đang teo tóp lại là hiện tượng "hình tháp ngược", cho thấy rõ bất cập của thị trường bất động sản.

Để kéo giá nhà, đất sát với thực tế, tăng cường cơ hội tiếp cận cho người dân, ông Châu đưa ra nhiều kiến nghị, trong đó có việc tháo gỡ vướng mắc pháp lý cho các dự án bất động sản; đẩy mạnh phát triển nhà ở xã hội (NƠXH); tạo thêm nhiều gói tín dụng với lãi suất ưu đãi cho người mua cũng như chủ đầu tư triển khai dự án.

Ông Lê Hữu Nghĩa, Tổng Giám đốc Công ty TNHH Xây dựng và Thương mại Lê Thành, cho rằng thời gian qua, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ rất quan tâm, quyết liệt chỉ đạo về việc thúc đẩy xây dựng NƠXH. Dù vậy, các nút thắt, bất cập về chính sách, quy định của pháp luật vẫn chưa được tháo gỡ, xử lý triệt để. Do những vướng mắc, bất cập này, nhiều dự án NƠXH tại TP HCM cũng như nhiều địa phương chưa thể triển khai.

Theo ông Nghĩa, cùng với chính sách, quy định mới về ưu đãi lãi suất vừa ban hành, doanh nghiệp rất cần được Chính phủ, Nhà nước sớm tháo gỡ các khó khăn để triển khai lại dự án. Khi nguồn cung tăng và với giá hợp lý sẽ giúp người dân có thêm nhiều lựa chọn.

Liên quan đến vấn đề này, ông Vương Duy Dũng - Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) - cho hay Chính phủ đang tập trung cải cách thủ tục liên quan đến đầu tư, đất đai, quy hoạch, xây dựng, nhằm đơn giản hóa, giảm chi phí cho doanh nghiệp để gia tăng nguồn cung cho thị trường.

Theo ông Dũng, thời gian qua, nhờ sự vào cuộc quyết liệt của Chính phủ, chỉ đạo giải quyết vướng mắc kịp thời của Thủ tướng mà nguồn cung nhà ở, nhất là NƠXH đã có chuyển biến tích cực.

"Thách thức dù vẫn còn nhưng dư địa để tăng trưởng nhà ở bền vững là rất lớn và rõ ràng. Nhà nước và doanh nghiệp cần tiếp tục đồng hành, cùng hành động để cân bằng giữa giá cả, nguồn cung và nhu cầu thực của người dân" - ông Dũng nhấn mạnh.

SƠN NHUNG - THÁI PHƯƠNG