Bảo đảm thi hành án nghiêm minh

Các đại biểu chính thức kích hoạt Nền tảng số thi hành án dân sự và Trung tâm Giám sát, Điều hành thông minh IOC THADS.

Vượt chỉ tiêu cả về việc và tiền

Năm 2025 là năm có nhiều thay đổi quan trọng về tổ chức bộ máy thi hành án dân sự. Thực hiện Kết luận số 162-KL/TƯ ngày 6-6-2025 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về nội dung lớn của dự án Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) và Đề án tiếp tục sắp xếp, tinh gọn bộ máy hệ thống thi hành án dân sự bảo đảm hoạt động hiệu lực, hiệu quả, theo đó thống nhất mô hình hệ thống thi hành án dân sự 2 cấp gồm Cục Quản lý thi hành án dân sự và 34 cơ quan thi hành án dân sự cấp tỉnh với 355 Phòng thi hành án dân sự khu vực. Bộ trưởng Bộ Tư pháp đã ban hành quyết định quy định chức năng, nhiệm vụ, cơ cấu tổ chức và bổ nhiệm lãnh đạo toàn hệ thống, bảo đảm bộ máy mới vận hành ổn định.

Với sự đổi mới quyết liệt, nhiều thủ tục hành chính được chuẩn hóa, công khai, minh bạch, tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp, đồng thời nâng cao hiệu quả quản lý, chỉ đạo, điều hành trong toàn hệ thống.

Đáng chú ý, thu hồi tài sản tham nhũng, kinh tế đạt kết quả tích cực, đã thi hành xong hơn 27.416 tỷ đồng, tăng hơn 5.239 tỷ đồng so với năm 2024. Kết quả thi hành án tín dụng, ngân hàng có nhiều chuyển biến, đã thi hành xong 6.484 việc, thu đạt 36.904 tỷ đồng, tăng 20,82% so với năm 2024.

Theo thống kê, các cơ quan thi hành án dân sự đã hoàn thành và vượt chỉ tiêu Quốc hội giao cả về việc và tiền. Về việc, các cơ quan thi hành án dân sự đã tổ chức thi hành xong 576.884 việc. Về tiền, đã thi hành xong 150.060 tỷ đồng, tăng gần 33.529 tỷ đồng so với năm 2024. Công tác phối hợp liên ngành ngày càng hiệu quả, góp phần tháo gỡ nhiều khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thi hành án, nhất là trong cưỡng chế thi hành án và xử lý tài sản kê biên.

Kích hoạt nền tảng số thi hành án dân sự

Theo Cục trưởng Cục Quản lý thi hành án dân sự (Bộ Tư pháp) Nguyễn Thắng Lợi, bên cạnh những điểm sáng, thi hành án vẫn còn không ít khó khăn, thách thức: Số lượng việc và tiền phải thi hành tiếp tục tăng; nhiều vụ việc có tính chất phức tạp, liên quan đến tài sản lớn, tài sản ở nhiều địa phương; một số bản án, quyết định còn khó thi hành do vướng mắc pháp lý hoặc do ý thức chấp hành pháp luật của một bộ phận đương sự chưa cao. Thực tế này đòi hỏi năm 2026 ngành Thi hành án phải đổi mới mạnh mẽ cả về tư duy và hành động mới có đà bứt tốc. Cục sẽ tăng cường phối hợp liên ngành và với các cấp ủy, chính quyền địa phương trong lãnh đạo, chỉ đạo công tác thi hành án, nhất là trong những vụ việc phức tạp, nhạy cảm, liên quan đến an ninh, trật tự; hoàn thiện thể chế, tháo gỡ kịp thời những “điểm nghẽn” về pháp luật trong thi hành án dân sự, hành chính; tổng kết thực tiễn, đề xuất sửa đổi, bổ sung các quy định còn bất cập, chồng chéo, bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật.

Cùng với đó, cơ quan thi hành án cũng tăng cường đối thoại, vận động, thuyết phục đương sự tự nguyện thi hành án, hạn chế áp dụng biện pháp cưỡng chế; tiếp tục đẩy mạnh chuyển đổi số trong khâu tiếp nhận, giải quyết hồ sơ, tạo điều kiện để người dân, doanh nghiệp giám sát hoạt động của cơ quan thi hành án.

Bộ Tư pháp sẽ thành lập các đoàn kiểm tra liên ngành và tiếp tục mở rộng kiểm tra tại các địa phương có nhiều bản án chậm thi hành; kích hoạt nền tảng số thi hành án dân sự và Trung tâm giám sát, điều hành thông minh hệ thống thi hành án dân sự. Khi vận hành thông suốt sẽ hình thành cơ sở dữ liệu đúng, đủ, sạch, sống, thống nhất, dùng chung, kết nối thống nhất cơ quan thi hành án dân sự với Tòa án, Công an, Cơ sở dữ liệu dân cư, Ngân hàng, Bưu chính và nhiều bộ, ngành liên quan, giúp quy trình thụ lý và tổ chức thi hành án được số hóa, tự động hóa, thông minh và nhanh hơn…

Đánh giá về những đổi mới nêu trên, luật gia Lê Quang Vững cho rằng, với xu hướng số hóa, cơ quan thi hành án và các tổ chức có liên quan được truy cập cơ sở dữ liệu quốc gia để phục vụ việc xác minh tài sản, điều kiện thi hành án là hướng đi đúng. Tuy nhiên, cần bổ sung các quy định về bảo vệ dữ liệu cá nhân nhằm tránh việc lộ, lọt thông tin. Việc truy cập cơ sở dữ liệu phải được thực hiện thông qua tài khoản định danh được cấp quyền có thời hạn, có hệ thống lưu vết truy cập và văn phòng thi hành án dân sự chỉ được truy cập gián tiếp thông qua cổng có kiểm soát của cơ quan thi hành án Nhà nước. Cần bổ sung chế tài nghiêm khắc đối với hành vi làm lộ, mua bán, sử dụng trái phép dữ liệu, tài sản cá nhân, bảo đảm phù hợp với quy định của Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân.

Hà Phong