Bảo đảm quốc phòng, an ninh, kiến tạo sự phát triển kinh tế - xã hội

Hội thảo do Hội đồng Lý luận Trung ương chủ trì phối hợp với Bộ Công an, Bộ Quốc phòng và Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương tổ chức ngày 29/12 tại Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh.

Chủ trì hội thảo có các đồng chí: Thượng tướng, GS.TS Nguyễn Văn Thành, Phó Chủ tịch chuyên trách Hội đồng lý luận Trung ương; Thượng tướng, TS Lê Quốc Hùng, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Công an; Thượng tướng, TS Lê Huy Vịnh, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng; đồng chí Nguyễn Duy Hưng, Phó Trưởng ban Chính sách, Chiến lược Trung ương...

Các đại biểu, chuyên gia, nhà khoa học tham dự hội thảo.

Phát biểu khai mạc, Thứ trưởng Bộ Công an Lê Quốc Hùng nhấn mạnh tầm quan trọng của hội thảo trong bối cảnh toàn Đảng, toàn dân đang hướng tới Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng. Theo Thứ trưởng Lê Quốc Hùng, Việt Nam đang đặt ra các mục tiêu chiến lược đến năm 2030 trở thành nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao; và đến năm 2045 trở thành nước phát triển, thu nhập cao. Để đạt được điều này, Đảng ta xác định công tác quốc phòng, an ninh là nhiệm vụ trọng yếu, thường xuyên, gắn kết chặt chẽ giữa xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

“Nhận thức rõ vấn đề nêu trên, đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm trong bài viết “Việt Nam vững bước tiến vào kỷ nguyên mới và những vấn đề đặt ra đối với sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc” đã xác định, đối với công tác quốc phòng, an ninh trong kỷ nguyên mới cần thống nhất nhận thức đảm bảo quốc phòng, an ninh không chỉ là bảo vệ vững chắc Tổ quốc mà còn trở thành động lực quan trọng trực tiếp thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, đổi mới, mở cửa, hội nhập quốc tế”, Thứ trưởng Lê Quốc Hùng nói.

Thứ trưởng Bộ Công an Lê Quốc Hùng phát biểu khai mạc hội thảo.

Thứ trưởng Lê Quốc Hùng khẳng định, QĐND và CAND phải là lực lượng nòng cốt, tiên phong trong việc nắm bắt thời cơ, đẩy lùi thách thức, tạo môi trường hòa bình, ổn định và là nền tảng cho sự phát triển bền vững, chất lượng cao. Dù đã đạt được nhiều kết quả tích cực trong việc kết hợp kinh tế với quốc phòng, an ninh, Thứ trưởng Lê Quốc Hùng đánh giá vẫn còn một số hạn chế. Do đó, các ý kiến đóng góp tâm huyết từ các nhà khoa học, đại biểu tại hội thảo sẽ góp phần cung cấp luận cứ khoa học thực tiễn quan trọng để đóng góp cho dự thảo báo cáo chính trị trình Đại hội XIV của Đảng. Kết quả của hội thảo được kỳ vọng sẽ tạo ra những đột phá trong việc phát huy vai trò của quốc phòng, an ninh, thực hiện hóa khát vọng phát triển đất nước hùng cường.

Đề dẫn hội thảo, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Lê Huy Vịnh khẳng định, mối quan hệ giữa xây dựng và bảo vệ Tổ quốc được xác định là hai nhiệm vụ chiến lược có mối quan hệ biện chứng, chặt chẽ. Chính vì thế tại hội thảo, các đại biểu tập trung thảo luận về việc đưa công tác quốc phòng, an ninh trở thành động lực quan trọng, trực tiếp thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội trong "Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc".

“Trải qua 40 năm đổi mới và hơn 95 năm dưới sự lãnh đạo của Đảng, Việt Nam từ một nước nghèo bị tàn phá bởi chiến tranh đã vươn mình trở thành mô hình phát triển tiêu biểu. Dự kiến năm 2025, quy mô GDP sẽ đạt trên 510 tỷ USD (xếp thứ 32 thế giới), thu nhập bình quân đầu người đạt khoảng 5.000 USD. Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu suy giảm, Việt Nam vẫn là điểm sáng về tăng trưởng và ổn định đời sống nhân dân. Thành tựu này có đóng góp quan trọng từ việc kết hợp chặt chẽ giữa phát triển kinh tế với quốc phòng, an ninh ngay từ khâu quy hoạch, chiến lược”, Thượng tướng Lê Huy Vịnh khẳng định.

Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Lê Huy Vịnh phát biểu đề dẫn hội thảo.

Tham luận tại hội thảo, Trung tướng, PGS.TS Lê Văn Hải, Phó Chính ủy Học viện Quốc phòng đã trình bày những quan điểm mang tính đột phá về vai trò của quốc phòng, an ninh đối với sự phát triển quốc gia. Điểm cốt lõi trong tư duy mới này là khẳng định, quốc phòng, an ninh không chỉ dừng lại ở vai trò "lá chắn" hay điều kiện đảm bảo, mà thực sự là một động lực trực tiếp, kiến tạo sự phát triển bền vững cho Việt Nam trong kỷ nguyên mới.

Từ trước đến nay, quốc phòng, an ninh thường được nhìn nhận như một nền tảng tạo môi trường ổn định để phát triển kinh tế. Tuy nhiên, đây là lúc chúng ta cần một "bước chuyển bản lề". Tư duy mới coi quốc phòng, an ninh là lực lượng trực tiếp thúc đẩy kinh tế, nhất quán với tinh thần đổi mới sáng tạo và hội nhập quốc tế của Đảng và Nhà nước. Sự ổn định về chính trị và quốc phòng, an ninh vững chắc chính là "lực hút" mạnh mẽ đối với dòng vốn FDI, giúp Việt Nam trở thành điểm sáng an toàn trong mắt các nhà đầu tư quốc tế giữa lúc nhiều nơi trên thế giới đang xảy ra xung đột.

Trung tướng, PGS.TS Lê Văn Hải, Phó Chính ủy Học viện Quốc phòng cho rằng, cần đổi mới tư duy, coi quốc phòng, an ninh là lực lượng trực tiếp thúc đẩy kinh tế.

Nhìn từ góc độ kinh tế - xã hội, Vụ trưởng Vụ Kinh tế ngành (Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương) Vũ Mạnh Hùng cũng đánh giá các hoạt động quốc phòng, an ninh không chỉ đơn thuần là nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc mà đang thực sự là động lực quan trọng trực tiếp thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam.

“Để phát huy tối đa vai trò của quốc phòng, an ninh, chúng ta cần tiếp tục giữ vững sự lãnh đạo tuyệt đối của Đảng và hoàn thiện hệ thống pháp luật. Nâng cao năng lực dự báo chiến lược trước những biến động khó lường của tình hình thế giới. Tăng cường tiềm lực quốc phòng, an ninh, xây dựng Quân đội và Công an hiện đại, đặc biệt chú trọng an ninh mạng và an ninh thông tin. Kết hợp chặt chẽ giữa quốc phòng, an ninh, đối ngoại và phát triển kinh tế. Xây dựng công nghiệp quốc phòng, an ninh tự lực, tự cường, hướng tới xuất khẩu các sản phẩm công nghệ cao”, ông Vũ Mạnh Hùng đề xuất các giải pháp.

Trong bối cảnh trật tự thế giới đang có những bước chuyển phức tạp, Đại tá Trịnh Khắc Cường, Phó Chánh Văn phòng Bộ Công an cho rằng, đối với công tác quốc phòng, an ninh cần xác lập tư duy chiến lược mới và hoàn thiện cơ chế phối hợp.

“Phải xác định tư duy mới về bảo vệ Tổ quốc, trong đó đặt nhân tố con người và an ninh con người làm trung tâm. Các lực lượng cần chủ động nhận diện, ứng phó sớm với các thách thức như ô nhiễm môi trường, thiên tai, và các bất ổn chính trị có thể phát sinh trong quá trình hội nhập. Để hiện thực hóa tư duy này, việc hoàn thiện cơ chế phối hợp giữa QĐND và CAND đóng vai trò then chốt. Sửa đổi các quy định pháp lý, chuẩn hóa quy trình hiệp đồng tác chiến để cảnh báo sớm các nguy cơ về quốc phòng, an ninh, kinh tế và công nghệ. Việc phối hợp không chỉ dừng lại ở cấp chiến lược mà phải lan tỏa đến cấp cơ sở để đảm bảo hệ thống chính trị vận hành thông suốt”, Đại tá Trịnh Khắc Cường đề xuất.

Đóng góp ý kiến tại hội thảo, Thượng tá, PGS.TS Nguyễn Quang Chiến, Phó Cục trưởng Cục Khoa học Chiến lược và Lịch sử Công an cho rằng, công tác quốc phòng, an ninh trong thời đại mới cần thể hiện qua bốn định hướng lớn. Trước hết, quốc phòng, an ninh phải song hành, thậm chí đi trước để trở thành điều kiện tiên quyết và nhân tố thúc đẩy phát triển. Thứ hai, cần chủ động định hình môi trường chiến lược có lợi, góp phần nâng cao uy tín quốc gia và mở đường cho hội nhập quốc tế. Thứ ba, quốc phòng, an ninh phải gắn liền với "thế trận lòng dân", huy động sức mạnh đại đoàn kết dân tộc làm lực nội sinh cho phát triển. Cuối cùng, việc huy động các tiềm lực quốc phòng, anh ninh, đặc biệt là khoa học công nghệ, sẽ đóng vai trò then chốt trong công cuộc chuyển đổi số quốc gia...

Thượng tá, PGS.TS Nguyễn Quang Chiến, Phó Cục trưởng Cục Khoa học Chiến lược và Lịch sử Công an đề xuất giải pháp cho công tác quốc phòng, an ninh.

Phát biểu kết luận hội thảo, Thượng tướng, GS.TS Nguyễn Văn Thành cho biết, Ban tổ chức sẽ tổng hợp các ý kiến khoa học để bổ sung vào dự thảo văn kiện Đảng, nhằm thể chế hóa vai trò của quốc phòng, an ninh như một động lực phát triển. Thượng tướng Nguyễn Văn Thành đánh giá đây là một đề tài khó, đòi hỏi nhận thức sâu sắc về nội hàm và các chỉ số cụ thể để quốc phòng, an ninh thực sự đồng hành và thúc đẩy kinh tế.

Cần phải thay đổi nhận thức rằng quốc phòng, an ninh không chỉ là "bảo vệ" đơn thuần mà còn phải trở thành động lực quan trọng, trực tiếp thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế. Để đạt được các mục tiêu lớn mà Đảng, Nhà nước đề ra, năng lực nội sinh là vấn đề quyết định, trong đó quốc phòng, an ninh đóng vai trò tạo ra môi trường hòa bình, ổn định để phát triển. "Chúng ta cần xây dựng nền công nghiệp quốc phòng, an ninh tự lực, tự cường, lấy khoa học công nghệ làm động lực và trở thành mũi nhọn của công nghiệp quốc gia. Buổi hội thảo hôm nay không chỉ làm rõ những vấn đề lý luận mà còn mở ra tầm nhìn chiến lược về việc kết hợp chặt chẽ giữa sức mạnh quân sự, an ninh với sức mạnh kinh tế để bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa”, Thượng tướng Nguyễn Văn Thành kết luận.

Phan Hoạt