Báo chí trong công tác đấu tranh chống tham nhũng, tiêu cực
Thời gian qua, nhất là từ khi thành lập Ban Chỉ đạo phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực tỉnh đến nay, công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trên địa bàn tỉnh Cà Mau đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, toàn diện; nhiều hành vi tham nhũng được phát hiện và xử lý nghiêm minh, thu hút sự chú ý của đông đảo dư luận xã hội, được cán bộ, đảng viên và Nhân dân đồng tình, ủng hộ, đánh giá cao.
Ðạt được những kết quả nổi bật như trên, bên cạnh sự quyết tâm của cả hệ thống chính trị; sự lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt, nền nếp, bài bản của Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Ban Chỉ đạo phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực tỉnh và sự nỗ lực của các cấp, các ngành, địa phương, còn có sự đồng hành của cơ quan báo chí đối với cuộc chiến chống tham nhũng, tiêu cực.
Báo chí là cơ quan ngôn luận của Ðảng và Chính quyền, là diễn đàn của Nhân dân. Nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan báo chí, nhà báo trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực được quy định cụ thể tại Luật Báo chí năm 2016, Luật Phòng, chống tham nhũng năm 2018... Ðiều 11, Quy định số 23-QÐ/TU, ngày 1/11/2023 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về chỉ đạo, định hướng và cung cấp thông tin, tuyên truyền phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, quy định trách nhiệm của cơ quan báo chí: “Xây dựng chuyên trang, chuyên mục, chuyên đề, ấn phẩm và cử cán bộ, phóng viên, biên tập viên chuyên trách theo dõi, thu thập, xử lý thông tin, viết bài, đưa tin đảm bảo đúng định hướng thông tin, tuyên truyền về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực”. Tại kết luận các cuộc họp của Thường trực Ban Chỉ đạo, phiên họp của Ban Chỉ đạo phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực tỉnh, bên cạnh việc chỉ đạo thực hiện tốt các giải pháp, phải coi trọng, nâng cao vai trò của các phương tiện thông tin đại chúng và Nhân dân trong việc giám sát cán bộ, công chức, phát hiện, đấu tranh chống tham nhũng, tiêu cực.

Lực lượng phóng viên tác nghiệp tại Hội nghị tổng kết công tác báo chí năm 2024 tổ chức tại TP Cần Thơ. Ảnh: QUỐC RIN
Với chức năng, nhiệm vụ của mình, báo chí ngày càng có vai trò quan trọng trong công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, cụ thể như sau:
Thứ nhất, báo chí tích cực, chủ động trong việc tuyên truyền, phổ biến các quan điểm, chủ trương, chính sách, pháp luật của Ðảng và Nhà nước về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực theo quy định tại Ðiều 4, Luật Báo chí năm 2016. Công tác thông tin, tuyên truyền, phổ biến giáo dục về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực thời gian qua tiếp tục được tăng cường, có nhiều đổi mới. Các cơ quan báo chí, truyền thông đã thông tin, tuyên truyền sâu sắc, đậm nét hơn, mở nhiều chuyên mục mới, số lượng, thời lượng tin, bài về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực được đăng tải nhiều hơn. Trong năm 2024, Ðài Phát thanh - Truyền hình tỉnh và Báo Cà Mau đã đăng tải 618 tin, bài, phóng sự nổi bật về đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực (tăng 438 tin, bài, phóng sự so với năm 2023). Bên cạnh đó, báo chí còn cổ vũ, hình thành, phát triển ý thức phòng, chống tham nhũng, tiêu cực cho cán bộ, đảng viên và quần chúng Nhân dân. Thông qua việc tuyên truyền, báo chí còn góp phần giúp các cơ quan chức năng tăng cường trách nhiệm trong quá trình thực hiện nhiệm vụ thanh tra, kiểm tra, điều tra, truy tố, xét xử hành vi tham nhũng, tiêu cực.
Thứ hai, báo chí góp phần công bố thông tin về những hiện tượng, sự việc có biểu hiện tham nhũng, tiêu cực, giúp cơ quan chức năng vào cuộc xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm. Là một trong những địa chỉ mà người dân tin cậy, người dân có thể nhanh chóng cung cấp cho báo chí những thông tin liên quan đến các biểu hiện, hành vi tham nhũng, tiêu cực của đối tượng lợi dụng chức vụ, quyền hạn để vi phạm pháp luật. Từ những nguồn tin ban đầu do bạn đọc cung cấp, bằng năng lực và các biện pháp nghiệp vụ, với sự hỗ trợ của các phương tiện nghiệp vụ (thiết bị ghi âm, ghi hình)..., chúng ta đã được đọc, được xem, được nghe không ít những bài phản ánh, phóng sự về cán bộ, đảng viên có chức, có quyền vì lợi ích cá nhân đã có các hành vi vi phạm pháp luật như tham ô, lợi dụng chức vụ, quyền hạn, vi phạm các quy định về quản lý gây thiệt hại cho Nhà nước và xã hội..., gây mất lòng tin của cán bộ, Nhân dân. Những bài viết, phóng sự không chỉ đáp ứng nhu cầu thông tin của công chúng, mà còn tạo dư luận xã hội trong việc đấu tranh với những hành vi tham nhũng, tiêu cực; trong nhiều trường hợp, những thông tin của báo chí là những thông tin, chứng cứ ban đầu để các cơ quan chức năng vào cuộc, mở rộng điều tra, tiếp tục làm rõ và xử lý các vụ việc tham nhũng, tiêu cực có liên quan... Thời gian qua, nhiều hành vi tham nhũng, tiêu cực của cán bộ, đảng viên được phát hiện qua phản ánh của báo chí như: vụ án “Tham ô tài sản” xảy ra tại xã Hòa Mỹ, huyện Cái Nước; vụ án “Tham ô tài sản” xảy ra tại UBND xã Khánh Hội, huyện U Minh...
Thứ ba, báo chí thông tin kịp thời, chính xác, đa chiều, khách quan những vụ, việc tham nhũng, tiêu cực đang được điều tra, xử lý, tích cực góp phần tạo dư luận xã hội để đấu tranh phòng, chống tham nhũng. Các vụ việc, vụ án liên quan đến tham nhũng, tiêu cực luôn được báo chí bám sát, cập nhật để đưa tin, phản ánh, qua đó góp phần “kích hoạt” tinh thần phòng, chống tham nhũng trong Nhân dân... Bên cạnh đó, các cơ quan thông tấn, báo chí tỉnh Cà Mau có nhiều tin, bài về hoạt động kiểm tra, giám sát của Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Ban Chỉ đạo phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực tỉnh, huyện ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Tỉnh ủy liên quan đến công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; các cuộc họp của Thường trực Ban Chỉ đạo và phiên họp của Ban Chỉ đạo phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực tỉnh theo định kỳ. Từ những thông tin trên báo chí, người dân không chỉ nắm được phần nào diễn biến của thực trạng tham nhũng, mà còn hiểu rõ sự quyết tâm, những nỗ lực của Ðảng, Nhà nước, của cấp ủy, chính quyền và các cơ quan chức năng trong công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; đồng thời thấu hiểu hơn về những khó khăn trong công tác này, qua đó tích cực tham gia cuộc chiến này.

Phóng viên Báo Cà Mau, Bạc Liêu tác nghiệp. Ảnh: MINH TẤN
Thời gian tới, để phát huy hơn nữa vai trò của báo chí trong đấu tranh chống tham nhũng, tiêu cực, cần thực hiện đồng bộ, hiệu quả một số giải pháp sau:
Một là, các cơ quan báo chí và nhà báo cần thực hiện nghiêm túc các quan điểm, chủ trương của Ðảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác đấu tranh chống tham nhũng, tiêu cực; theo dõi, thu thập, xử lý thông tin, viết bài, đưa tin đảm bảo đúng, chính xác, kịp thời nội dung vụ việc và đúng định hướng thông tin, tuyên truyền về đấu tranh chống tham nhũng, tiêu cực của cơ quan có thẩm quyền.
Hai là, tăng cường công tác phối hợp giữa các cơ quan báo chí, nhà báo với các cơ quan thanh tra, kiểm tra, giám sát, điều tra, truy tố, xét xử trong công tác đấu tranh chống tham nhũng, tiêu cực. Trong đó, các cơ quan báo chí và nhà báo kịp thời cung cấp thông tin, tài liệu có liên quan đến hành vi có dấu hiệu tham nhũng, tiêu cực của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức đến cơ quan thanh tra, kiểm tra, giám sát, điều tra; các cơ quan thanh tra, kiểm tra, giám sát, điều tra, truy tố, xét xử có trách nhiệm tiếp cận, thu thập hồ sơ có liên quan đến các thông tin báo chí phản ánh; kịp thời giải quyết theo thẩm quyền các thông tin liên quan đến hành vi có dấu hiệu tham nhũng, tiêu cực của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức mà báo chí phản ánh.
Ba là, thực hiện nghiêm túc Quy định số 116-QÐ/TW, ngày 28/7/2023 của Ban Bí thư về chỉ đạo, định hướng và cung cấp thông tin, tuyên truyền phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, bảo đảm cung cấp thông tin chủ động, kịp thời, chính xác, góp phần tạo sự thống nhất trong Ðảng, đồng thuận trong xã hội đối với công tác đấu tranh chống tham nhũng, tiêu cực.
Bốn là, các cấp ủy, tổ chức đảng và người đứng đầu các cơ quan, đơn vị phải lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện nghiêm các quy định của Ðảng và pháp luật của Nhà nước về bảo vệ người đấu tranh chống tham nhũng, tiêu cực, nhất là Quy định số 231-QÐ/TW, ngày 17/1/2025 của Bộ Chính trị về bảo vệ người đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực./.