Báo chí địa phương với mô hình Tòa soạn hội tụ: 'Một nội dung – Nhiều sản phẩm – Đa nền tảng'

Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam Nguyễn Đức Lợi, Phó Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam phụ trách phía Nam Trần Trọng Dũng và Giám đốc Trung tâm Bồi dưỡng nghiệp vụ báo chí Nguyễn Thị Hải Vân, chủ trì buổi tọa đàm. Ảnh LOAN PHƯƠNG

Trong tham luận, Nhà báo Ngô Minh Toàn nhấn mạnh tính tất yếu của mô hình tòa soạn hội tụ trong bối cảnh chuyển đổi số, đồng thời phân tích hiệu quả, tiện ích của mô hình này đối với báo chí địa phương và chia sẻ những kinh nghiệm thực tiễn từ quá trình hợp nhất, vận hành Tòa soạn đa loại hình tại Cà Mau.

Sau đây là toàn văn tham luận:

Kính thưa các đồng chí lãnh đạo chủ trì tọa đàm,

Thưa tất cả quý đại biểu, quý đồng nghiệp kính mến!

Trong xu thế hội nhập và chuyển đổi số sâu rộng, báo chí đang đứng trước cả thời cơ lẫn thách thức. Với vai trò cơ quan báo chí của tỉnh, chúng tôi nhận thức rằng: Đổi mới tổ chức tòa soạn, hướng đến mô hình tòa soạn đa loại hình, đa nền tảng là bước đi chiến lược; đồng thời nâng cao năng lực quản lý, kiểm soát và định hướng nội dung báo chí là yêu cầu cấp bách, quyết định sự tồn tại và phát triển bền vững của báo chí trong tương lai.

Đặc biệt, việc hợp nhất Báo và Phát thanh, Truyền hình Cà Mau, Bạc Liêu thành Báo và Phát thanh, Truyền hình Cà Mau là minh chứng cho tư duy quản trị hiện đại, lấy hiệu quả – tinh gọn – đa phương tiện làm nền tảng.

Nhà báo Ngô Minh Toàn, Phó Chủ tịch Hội Nhà báo tỉnh, Phó Tổng Biên tập Báo và Phát thanh, Truyền hình Cà Mau. Ảnh LOAN PHƯƠNG

Yêu cầu tất yếu của mô hình tòa soạn hội tụ đa loại hình

Công chúng hiện nay không chỉ đọc báo in hay xem truyền hình, nghe phát thanh mà còn tiếp cận thông tin nhanh chóng qua báo điện tử, mạng xã hội, ứng dụng di động… Một tòa soạn chỉ duy trì đơn tuyến, tách rời giữa báo in, phát thanh, truyền hình và báo điện tử sẽ khó cạnh tranh về tốc độ, khó tạo dấu ấn trong dòng chảy thông tin khổng lồ!

Tòa soạn đa loại hình là mô hình “một nội dung – nhiều sản phẩm – đa nền tảng”: cùng một nguồn tin, nhưng được xử lý thành bản tin truyền hình, phóng sự phát thanh, bài báo in, báo điện tử, hay biến thể thành các thể loại infographic, clip ngắn… đăng tải lên các nền tảng xã hội sức lan tỏa thông tin nhanh chóng và phổ quát hơn.

Việc tổ chức tòa soạn đa loại hình trở thành trung tâm dữ liệu nội dung dùng chung: Trong đó, bộ phận điều hành, sản xuất nội dung thống nhất, thay vì chia cắt. Tại đây, phóng viên, biên tập viên của các loại hình cùng tham gia, cùng chia sẻ dữ liệu. Tin bài, hình ảnh, dữ liệu từ hiện trường được tiếp nhận và nơi phân luồng nội dung cho các loại hình (báo in, điện tử, phát thanh, truyền hình, mạng xã hội). Một sản phẩm gốc có thể được tái sử dụng, chuyển thể thành nhiều phiên bản đa phương tiện, đa nền tảng.

Thực hiện theo mô hình này quy trình sản xuất nội dung được khép kín: Từ tiếp nhận thông tin, kiểm chứng, xử lý đến phát hành được thực hiện theo luồng, hạn chế trùng lặp, tiết kiệm nhân lực. Ứng dụng công nghệ số, hạ tầng kỹ thuật đồng bộ cùng nền tảng quản trị nội dung dùng chung, liên thông kho dữ liệu số hóa, công cụ phân tích tương tác để điều chỉnh nội dung phù hợp thị hiếu công chúng, giúp sản phẩm báo chí dễ dàng xuất bản trên nhiều kênh cùng lúc.

Báo và Phát thanh, Truyền hình Cà Mau xây dựng mô hình tòa soạn hội tụ, phát triển hệ sinh thái truyền thông đa nền tảng. Ảnh LÊ TUẤN

Về nhân lực, đội ngũ phóng viên, biên tập viên, kỹ thuật viên, đạo diễn, quay phim, dựng phim… được quy tụ về một đầu mối. Điều này không chỉ tăng cường tính chuyên nghiệp, mà còn tạo sự phân công linh hoạt, phát huy sở trường của từng cá nhân trong cả báo in, báo điện tử, phát thanh và truyền hình, giúp thông tin phong phú, kịp thời, phản ánh đa chiều, đa lĩnh vực.

Cơ chế điều hành linh hoạt, giúp Ban Biên tập trực tiếp chỉ đạo theo nhóm chuyên đề – lĩnh vực, kết nối các phòng chức năng, đảm bảo thống nhất định hướng. Xây dựng tinh thần làm việc nhóm khai thác nguồn lực tối đa, liên thông giữa phóng viên – biên tập viên – kỹ thuật viên. Đặt sáng tạo nội dung và phục vụ công chúng lên hàng đầu.

Lãnh đạo các cơ quan báo chí Trung ương và địa phương khu vực phía Nam theo dõi phóng sự về mô hình hoạt động hiệu quả của một số cơ quan báo chí sau hợp nhất tỉnh. Ảnh LOAN PHƯƠNG

Tính tiện ích, hiệu quả của mô hình Tòa soạn đa loại hình hội tụ

Trong thời kỳ chuyển đổi số, Tòa soạn hội tụ đa loại hình chính là “trung tâm sản xuất nội dung số”, đáp ứng yêu cầu truyền thông đa kênh, đa đối tượng. Vì vậy tin tức được khai thác từ hiện trường thông qua công nghệ số, các phần mềm CMS, hệ thống phân luồng nội dung, ứng dụng trí tuệ nhân tạo giúp phóng viên – biên tập viên thao tác nhanh, xuất bản tức thì trên nhiều nền tảng. Điều này tiết kiệm thời gian, công sức nhưng vẫn đảm bảo đa dạng cách tiếp cận công chúng.

Nếu như trước đây, mỗi cơ quan báo, đài hoạt động độc lập, dễ dẫn tới trùng lặp thông tin. Nay mọi nội dung được điều phối trong tòa soạn hội tụ đa loại hình, bảo đảm thống nhất định hướng, đa dạng hình thức thể hiện nhưng vẫn đồng bộ về thông điệp. Giúp công chúng có thể tiếp cận thông tin chính thống trên nhiều kênh phù hợp. Như vậy, báo chí địa phương theo sát nhu cầu thực tế, gia tăng mức độ phủ sóng thông tin.

Việc tổ chức mô hình tọa soạn đa loại hình hội tụ giúp tinh gọn bộ máy, hạn chế chồng chéo. Một nhóm phóng viên đủ kỹ năng có thể thực hiện trọn gói tác phẩm báo chí đa nền tảng. Từ đó, đội ngũ trở nên chuyên nghiệp, sáng tạo và chủ động hơn. Việc sản xuất hội tụ giảm chi phí theo hướng một nội dung nhiều phiên bản; đồng thời mở rộng nguồn thu qua quảng cáo, dịch vụ truyền thông số. Đây là giải pháp giúp cơ quan báo chí địa phương nâng cao khả năng tự chủ tài chính, giảm gánh nặng ngân sách.

Hiệu quả về quản trị giúp Ban Biên tập có thể điều hành tập trung, ra quyết định nhanh chóng, phân công trách nhiệm rõ ràng, đảm bảo tính thống nhất trong chỉ đạo góp phần nâng cao chất lượng thông tin và uy tín thương hiệu, củng cố vị thế của báo chí địa phương trong cạnh tranh truyền thông số.

Có thể nói, việc tòa soạn đa loại hình hội tụ bảo đảm thông tin kịp thời, đồng bộ, xuyên suốt, góp phần định hướng dư luận, nâng cao niềm tin của Nhân dân đối với sự lãnh đạo của Đảng, chính quyền địa phương. Đây là mô hình tiện ích giúp tăng hiệu suất lao động, giảm lãng phí, giúp công chúng dễ dàng tiếp cận thông tin chính thống trên mọi nền tảng.

Báo và Phát thanh, Truyền hình Cà Mau – cơ quan truyền thông đa phương tiện chủ lực của tỉnh. Ảnh LÊ TUẤN

Đối với Báo và Phát thanh, Truyền hình Cà Mau, sau khi hợp nhất, chúng tôi bắt tay ngay vào việc xây dựng Tòa soạn hội tụ theo hướng “một trung tâm – đa nền tảng”. Tòa soạn hoạt động như một trung tâm sản xuất nội dung, quản trị và điều phối thông tin tập trung. Từ một nguồn dữ liệu – một quy trình tác nghiệp, sản phẩm báo chí được phân phối đa dạng trên báo Cà Mau, báo điện tử, trên sóng phát thanh, truyền hình và các trang mạng xã hội (đơn vị sở hữu 6 trang fangape, 3 kênh youtube, 2 kênh tiktok).

Phát huy lợi thế tốc độ của phát thanh – truyền hình, chiều sâu của báo in, tính tương tác của báo điện tử và nền tảng số, hình thành một hệ sinh thái truyền thông đa chiều. Phát triển đội ngũ báo chí “đa năng – đa nền tảng”. Không ngừng đào tạo phóng viên, biên tập viên có khả năng tác nghiệp trên nhiều nền tảng, biết quay – dựng cơ bản, viết báo – sản xuất video – audio – đồ họa.

Chúng tôi không ngừng đổi mới sản phẩm báo chí truyền thông, xây dựng thương hiệu cho một số sản phẩm mũi nhọn. Hiện nay, gần như 100% sản phẩm báo chí xuất bản hàng ngày, chúng tôi tích hợp đưa lên nền tảng số, sức lan tỏa nhanh, rộng rãi; đồng thời được theo dõi phản hồi bạn đọc trên các kênh mạng xã hội để giúp Ban Biên tập kịp thời điều chỉnh nội dung thông tin phù hợp thị hiếu công chúng.

Với sự đồng bộ về tổ chức, sự nhạy bén trong quản trị và quyết tâm đổi mới, mô hình hoạt động của Báo và Phát thanh, Truyền hình Cà Mau sẽ không chỉ là tiếng nói chính thống của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân địa phương, mà còn là nguồn thông tin tin cậy, hấp dẫn, đa phương tiện, đa nền tảng có sức cạnh tranh cao trong kỷ nguyên truyền thông số.

Định hướng sắp tới, chúng tôi tiếp tục đổi mới phương thức quản trị nội dung, ứng dụng công nghệ số, trí tuệ nhân tạo, phân tích dữ liệu lớn để phục vụ công chúng thông tin chính xác hơn, nhanh hơn, hiệu quả hơn. Phát triển báo chí tỉnh nhà trở thành kênh truyền thông chủ lực, tin cậy, gần gũi, có sức lan tỏa rộng khắp. Hoàn thiện mô hình tòa soạn đa loại hình hội tụ với hạ tầng kỹ thuật số hiện đại. Không ngừng đẩy mạnh đào tạo nguồn nhân lực báo chí đa phương tiện để đáp ứng yêu cầu trong xu thể chuyển đổi số báo chí hiện nay.

Kính thưa quý đại biểu!

Trong bối cảnh truyền thông số, tổ chức mô hình Tòa soạn đa loại hình hội tụ không chỉ là xu thế tất yếu, mà còn là con đường duy nhất để báo chí địa phương nâng cao vị thế, thích ứng với sự thay đổi của công chúng và công nghệ. Với tinh thần đổi mới, sáng tạo, chúng ta tin tưởng báo chí địa phương sau hợp nhất theo mô hình tòa soạn đa loại hình hội tụ sẽ phát huy tối đa nguồn lực, trở thành cơ quan truyền thông đa phương tiện, đa nền tảng chủ lực cùng với sự đồng hành của các cấp lãnh đạo, sự quyết tâm của đội ngũ làm báo, chúng ta sẽ thực hiện tốt vai trò dẫn dắt thông tin, định hướng dư luận, phục vụ tốt cho công chúng hiện nay.

Xin trân trọng cám ơn!