Báo chí Bình Phước trong thời kỳ chuyển đổi số

Thực trạng báo chí Bình Phước trong thời kỳ chuyển đổi số

Nhìn lại quá trình phát triển từ khi tái lập tỉnh ngày 1-1-1997, trải qua những khó khăn ban đầu về nhân lực, cơ sở vật chất, Báo Bình Phước và Đài Phát thanh - Truyền hình Bình Phước đã đồng hành cùng sự lớn mạnh của tỉnh, truyền tải kịp thời các chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước, phản ánh sinh động đời sống kinh tế, văn hóa, xã hội của người dân. Các cơ quan báo chí đã trở thành cầu nối quan trọng giữa chính quyền và nhân dân, góp phần xây dựng sự đồng thuận xã hội và thúc đẩy sự phát triển chung của tỉnh.

Từ tháng 10-2019, Báo Bình Phước và Đài Phát thanh - Truyền hình Bình Phước hợp nhất thành Đài Phát thanh - Truyền hình và Báo Bình Phước (BPTV), trở thành cơ quan báo chí đa phương tiện trực thuộc UBND tỉnh. Việc hợp nhất này nhằm tối ưu hóa nguồn lực hiện có, nâng cao hiệu quả hoạt động của cơ quan truyền thông đa phương tiện và đáp ứng yêu cầu phát triển trong thời đại số với thiết bị công nghệ được đầu tư bài bản, nguồn nhân lực thường xuyên được đào tạo.

Tỉnh ủy viên, Giám đốc - Tổng Biên tập BPTV Nguyễn Thị Minh Nhâm (thứ 2 từ trái qua) nhận giấy chứng nhận là 1 trong 8 cơ quan báo chí khối địa phương xếp loại xuất sắc về chuyển đổi số báo chí năm 2024 - Ảnh: Minh Luận

Tuy nhiên, bối cảnh truyền thông hiện nay đã có những thay đổi sâu sắc. Sự xuất hiện của vô vàn nền tảng số, mạng xã hội và các kênh thông tin xuyên biên giới đã tạo ra môi trường cạnh tranh khốc liệt. Công chúng ngày càng có nhiều lựa chọn hơn trong việc tiếp cận thông tin, đòi hỏi báo chí truyền thống phải thay đổi để thu hút và giữ chân độc giả. Theo dõi sát sao xu hướng toàn cầu, có thể thấy rõ sự dịch chuyển mạnh mẽ từ báo in, phát thanh, truyền hình truyền thống sang các nền tảng số. Sự tương tác trực tiếp, tính cá nhân hóa và khả năng tiếp cận thông tin mọi lúc mọi nơi đã trở thành những yếu tố then chốt trong việc định hình thói quen tiêu thụ thông tin của công chúng hiện đại.

Để vượt qua những thách thức này, Giám đốc - Tổng Biên tập BPTV Nguyễn Thị Minh Nhâm cho biết: BPTV xác định 4 yếu tố cơ bản để tiến vào công cuộc chuyển đổi số phục vụ nhiệm vụ chính trị, đó là: Thay đổi tư duy của đội ngũ cán bộ, viên chức, người lao động, cộng tác viên chuyên trách. Đầu tư mạnh mẽ cho hạ tầng - công nghệ bằng cách tiếp cận các xu hướng công nghệ mới, sản phẩm mới để phục vụ nhu cầu mới của độc giả, khán - thính giả. Đào tạo nguồn nhân lực phù hợp với chiến lược phát triển tòa soạn hội tụ, báo chí đa phương tiện. Tăng cường quảng bá, tiếp cận các đối tượng độc giả mục tiêu, đặc biệt là các nền tảng mạng xã hội như Facebook, YouTube, TikTok, phát triển app BPTVgo, xem truyền hình internet, thay đổi giao diện hình thức và nội dung báo điện tử 2 lần trong 5 năm...

Thực hiện chuyển đổi số báo chí, BPTV đã hoàn thành 100% dự án “Hiện đại hóa trang thiết bị sản xuất chương trình phát thanh, truyền hình” giá trị 130 tỷ đồng. Trong năm 2024, 2025, BPTV có hơn 400 lượt viên chức, người lao động, cộng tác viên chuyên trách được đào tạo bồi dưỡng (tham gia tập huấn nghiệp vụ về chuyển đổi số, về an toàn thông tin; bồi dưỡng theo yêu cầu của vị trí việc làm; bồi dưỡng nghiệp vụ dẫn hiện trường tiếng dân tộc; bồi dưỡng kế toán hành chính, sự nghiệp)...; cử nhiều lượt cán bộ, biên tập viên, phóng viên, kỹ thuật viên đi học tập kinh nghiệm chuyển đổi số, ứng dụng AI.

Ứng dụng công nghệ trong triển khai các sản phẩm báo chí số, xây dựng hoặc đưa lên nền tảng số các sản phẩm báo chí, BPTV thực hiện ứng dụng tòa soạn hội tụ năm 2022, tổ chức sản xuất chương trình trên các nền tảng số: Fanpage Truyền hình Bình Phước, Fanpage Báo Bình Phước, YouTube Truyền hình Bình Phước, TikTok BPTV Digital…

Đo lường mức độ trưởng thành chuyển đổi số báo chí năm 2024, BPTV đạt mức độ xuất sắc với số điểm 95,64/100. Với những nỗ lực trong thực hiện chuyển đổi số báo chí BPTV là 1 trong 8 cơ quan báo chí khối địa phương được xếp loại xuất sắc, trong tổng số 62 đơn vị báo chí khối địa phương tham gia đánh giá, đo lường về mức độ chuyển đổi số báo chí năm 2024.

Trong quá trình triển khai thực hiện chuyển đổi số báo chí, BPTV có những thuận lợi như: Cơ quan báo chí chủ lực của tỉnh luôn nhận được sự quan tâm chỉ đạo sâu sát, kịp thời của Tỉnh ủy, UBND tỉnh, được tỉnh tạo điều kiện thuận lợi cho các dự án đầu tư hạ tầng kỹ thuật. Tập thể lãnh đạo và những người làm báo của tỉnh Bình Phước, nhất là những người làm báo chuyên trách luôn đoàn kết, thống nhất, yêu nghề và luôn có tinh thần cầu tiến, tích cực trong công tác chuyển đổi số.

Tuy nhiên, BPTV còn gặp khó khăn về kinh phí đổi mới giao diện báo điện tử, nâng cấp các phần mềm ứng dụng hàng năm. Nguồn nhân lực lĩnh vực công nghệ thông tin phục vụ trong ứng dụng sản xuất chương trình phát thanh, truyền hình và chuyển đổi số báo chí còn thiếu, yếu. Vấn đề tự chủ kinh phí hoạt động của cơ quan đặt ra nhiều thách thức lớn. Việc đăng phát thông tin trên các hạ tầng số yêu cầu nghiêm ngặt về bản quyền nên việc triển khai thực hiện kế hoạch tự sản xuất để phát triển nội dung số còn có phần khó khăn.

Định hướng phát triển báo chí Bình Phước trong kỷ nguyên số

Theo Kế hoạch số 07/KH-UBND ngày 8-1-2024 về triển khai thực hiện Chiến lược chuyển đổi số báo chí đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh Bình Phước, UBND tỉnh đã đề ra mục tiêu đến năm 2030: 100% cơ quan báo chí đưa nội dung lên các nền tảng số (ưu tiên các nền tảng số trong nước). 100% cơ quan báo chí sử dụng nền tảng phân tích, xử lý dữ liệu tổng hợp tập trung, ứng dụng trí tuệ nhân tạo để tối ưu hóa hoạt động. 100% cơ quan báo chí hoạt động, vận hành mô hình tòa soạn hội tụ; sản xuất nội dung theo các xu hướng báo chí số. Các cơ quan báo chí tối ưu hóa nguồn thu, trong đó có 50% cơ quan báo chí tăng doanh thu tối thiểu 20%.

BPTV đã tập trung đầu tư trang thiết bị số hóa như: phim trường chất lượng 4K, phim trường ảo, các thiết bị điều khiển xử lý tín hiệu chuẩn HD, hệ thống máy dựng cấu hình cao đồng bộ từ đội ngũ phóng viên, biên tập viên đến bộ phận hậu kỳ - Ảnh: N.H

Với sự phát triển nhanh chóng của đời sống xã hội, đặc biệt là việc số hóa các hoạt động truyền thông đại chúng và truyền thông xã hội, của lĩnh vực báo chí, nhu cầu và trình độ tiếp nhận thông tin của công chúng ngày càng cao, đa dạng… đã đặt ra những thách thức và yêu cầu mới đối với các cơ quan báo chí. Do vậy, báo chí Bình Phước cần có những định hướng chiến lược trong thời kỳ chuyển đổi số và hội nhập quốc tế hiện nay để khẳng định “thương hiệu” và vị thế của mình.

Thứ nhất, thực hiện mô hình tòa soạn hội tụ, đa phương tiện

Thực hiện mô hình tòa soạn hội tụ, tích hợp các loại hình báo chí như báo viết, báo hình, báo nói, báo điện tử và hạ tầng số. Mô hình này cho phép sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên, tối ưu hóa quy trình sản xuất và phân phối nội dung, đồng thời đáp ứng nhanh nhu cầu thông tin đa dạng của công chúng.

Bên cạnh đó, báo chí di động cũng là xu hướng đang được công chúng sử dụng. Báo mạng điện tử dành cho thiết bị di động có đặc điểm là chủ động tìm công chúng khi thông tin được cập nhật. Song song đó, sử dụng AI để tự động hóa các tác vụ, gắn thẻ, đề xuất, cá nhân hóa, tái sử dụng nội dung với các định dạng được tối ưu hóa cho nhiều nền tảng giúp tiết kiệm thời gian, tài nguyên và bảo đảm tính nhất quán, liền mạch trên nhiều nền tảng. Chú trọng phân tích các dữ liệu liên quan để phân phối nội dung theo dữ liệu. Tận dụng các chiến lược quảng bá chéo trong các nền tảng.

Thứ hai, đầu tư hạ tầng công nghệ và đào tạo nguồn nhân lực

Đây không chỉ là một xu hướng mà là một yêu cầu sống còn. Việc ứng dụng các công nghệ mới như AI, Big Data vào quy trình sản xuất, quản lý và phân phối nội dung cần được đẩy mạnh. Xây dựng tòa soạn hội tụ, nơi các loại hình báo chí (báo in, phát thanh, truyền hình, điện tử) hoạt động một cách đồng bộ và hiệu quả trên một nền tảng thống nhất sẽ giúp tối ưu hóa nguồn lực và nâng cao khả năng cạnh tranh.

Chú trọng đào tạo và bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, phóng viên, biên tập viên về các kỹ năng làm báo hiện đại trong môi trường số, bao gồm kỹ năng sản xuất nội dung đa phương tiện (video, infographic, megastory, podcast...), kỹ năng khai thác và phân tích dữ liệu, kỹ năng sử dụng các công cụ và nền tảng số, cũng như khả năng ngoại ngữ để tác nghiệp trong môi trường quốc tế.

Thứ ba, nâng cao chất lượng nội dung và khẳng định bản sắc

Mạng xã hội với sự hỗ trợ mạnh mẽ của công nghệ đã khiến các cơ quan báo chí thay đổi quy trình tác nghiệp của nhà báo và tòa soạn. Chính trong một thế giới thông tin đa dạng và phức tạp, nên chất lượng nội dung và tính chính xác, tin cậy trở thành yếu tố then chốt để thu hút và giữ chân độc giả. Vì vậy, cơ quan báo chí cần tập trung vào việc sản xuất những nội dung chất lượng cao, có giá trị thông tin và tính nhân văn sâu sắc. Đồng thời, việc khai thác và quảng bá những giá trị văn hóa, lịch sử, tiềm năng kinh tế, du lịch độc đáo của Bình Phước cần được chú trọng, tạo nên bản sắc riêng và sức hấp dẫn đặc biệt.

Thứ tư, tăng cường hợp tác và hội nhập quốc tế

Việc xây dựng mối quan hệ hợp tác với các cơ quan báo chí uy tín trong nước và quốc tế sẽ mang lại nhiều lợi ích thiết thực, từ việc trao đổi kinh nghiệm, học hỏi công nghệ đến việc phối hợp sản xuất nội dung chất lượng cao.

BPTV hiện nay, cũng như cơ quan báo chí mới sau khi sáp nhập vẫn sẽ là cơ quan tuyên truyền, là cơ quan báo chí chủ lực, quan trọng nhất của tỉnh mới. Để tiếp tục giữ được vai trò của mình, cơ quan báo chí, cũng như từng nhà báo, cán bộ, nhân viên phải song hành với sự đổi mới của đất nước; thích ứng kịp thời với xu hướng mới của báo chí và nhu cầu của công chúng.

Hành trình chuyển đổi số và hội nhập quốc tế là một cuộc đua không ngừng nghỉ. Trách nhiệm của người làm báo không chỉ là phản ánh hiện thực mà còn là tiên phong, trí tuệ, đồng hành và kiến tạo. Họ là những người góp phần quan trọng vào sự nghiệp xây dựng, phát triển đất nước: Tiếp tục là kênh thông tin phản ánh chân thực, khách quan và toàn diện; truyền tải chủ trương, đường lối của Đảng, Nhà nước; phản bác thông tin sai trái, xuyên tạc; giám sát, phản biện xã hội và kiến tạo xã hội; nâng cao năng lực và đạo đức nghề nghiệp.

H.C