Bàng quang hoạt động quá mức khiến nam giới gặp rắc rối về sức khỏe

Bàng quang hoạt động quá mức (Overactive Bladder – OAB) vốn được xem là bệnh lý phổ biến ở phụ nữ và người cao tuổi, nhưng vài năm gần đây, các bác sĩ tiết niệu ghi nhận tỷ lệ nam giới mắc bệnh đang tăng nhanh. Từ những người trung niên bận rộn cho đến người cao tuổi có bệnh nền, ngày càng nhiều đàn ông phải đối mặt với tình trạng tiểu gấp, tiểu nhiều lần và khó kiểm soát – những triệu chứng âm thầm ảnh hưởng lớn đến chất lượng sống, giấc ngủ, đời sống tình dục và hiệu suất công việc.

Khi nào được xem là bàng quang hoạt động quá mức?

OAB là hội chứng đặc trưng bởi cảm giác tiểu gấp đột ngột, có hoặc không kèm tiểu không kiểm soát, thường đi kèm tiểu nhiều lần trong ngày và tiểu đêm. Điều đáng nói, nhiều nam giới nhầm lẫn các biểu hiện này với bệnh tuyến tiền liệt hoặc cho rằng đây là dấu hiệu "lão hóa bình thường", dẫn đến trì hoãn thăm khám.

Trong khi đó, nếu không được kiểm soát, OAB có thể tiến triển thành rối loạn tiểu tiện nặng, gây viêm bàng quang tái phát, rối loạn giấc ngủ, trầm cảm và suy giảm hiệu quả công việc.

Nam giới thường xuyên tiểu gấp, tiểu nhiều lần về đêm có thể là dấu hiệu của bàng quang hoạt động quá mức.

Vì sao nam giới mắc OAB ngày càng nhiều?

Các chuyên gia cho rằng sự gia tăng của OAB ở nam giới liên quan đến nhiều yếu tố:

1. Gia tăng bệnh tuyến tiền liệt

Sự phì đại tuyến tiền liệt là vấn đề thường gặp ở nam giới sau 45 tuổi. Tuy không phải nguyên nhân trực tiếp của OAB, nhưng tắc nghẽn đường tiểu dưới kéo dài làm bàng quang trở nên nhạy cảm và kích thích hơn.

2. Lối sống ít vận động, béo phì và stress

Các nghiên cứu những năm gần đây cho thấy béo bụng, ít vận động và căng thẳng kéo dài có thể làm tăng phản xạ co bóp của cơ bàng quang. Nam giới làm việc văn phòng, ngồi nhiều hoặc thường xuyên bỏ qua cảm giác buồn tiểu là nhóm có nguy cơ cao.

3. Rối loạn giấc ngủ và sử dụng chất kích thích

Caffeine, rượu bia, đồ uống có gas và thói quen uống nhiều nước về tối khiến bàng quang phải hoạt động quá tải. Đồng thời, giấc ngủ chập chờn làm giảm hormone điều chỉnh quá trình tạo nước tiểu, dẫn đến tiểu đêm nhiều lần.

4. Tổn thương thần kinh hoặc bệnh lý đi kèm

Tiểu đường, thoái hóa cột sống, Parkinson hoặc chấn thương vùng chậu đều có thể tác động đến hệ thần kinh điều khiển bàng quang. Nam giới mắc bệnh nền đang gia tăng, khiến tỷ lệ OAB tăng theo.

5. Ý thức thăm khám tiết niệu tăng lên

Nhiều nam giới trước đây ngại khám bệnh "nhạy cảm", nay đã chủ động hơn trong việc chăm sóc sức khỏe. Nhờ đó, số ca được chẩn đoán OAB cũng tăng lên đáng kể.

Khám tiết niệu định kỳ giúp phát hiện sớm rối loạn bàng quang và các bệnh lý gây tiểu gấp, tiểu không kiểm soát.

Triệu chứng OAB dễ nhận biết nhưng hay bị bỏ qua

OAB ở nam giới biểu hiện dưới các dạng:

Tiểu gấp đột ngột, khó nhịn.
Tiểu nhiều hơn 8 lần/ngày.
Thức dậy từ 2 lần trở lên vào ban đêm để đi tiểu.
Tiểu són khi chưa kịp vào nhà vệ sinh.
Cảm giác bàng quang "không bao giờ trống"

Điều đáng lo ngại là nhiều người chỉ tìm đến bác sĩ khi triệu chứng đã kéo dài hàng tháng hoặc gây mất ngủ nghiêm trọng.

OAB ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng sống

Nếu không điều trị, OAB có thể để lại nhiều hệ quả:

Suy giảm giấc ngủ, mệt mỏi ban ngày.
Giảm hiệu suất công việc, giảm tập trung.
Ảnh hưởng đến quan hệ vợ chồng do lo lắng và mất tự tin.
Tăng nguy cơ té ngã ban đêm, đặc biệt ở người lớn tuổi.
Tự ti, lo âu, trầm cảm nhẹ

Nhiều nam giới chia sẻ họ phải hạn chế uống nước, ngại đi xa, tránh cuộc họp dài… khiến sinh hoạt và công việc bị đảo lộn.

Chẩn đoán OAB

Để chẩn đoán OAB, bác sĩ thường chỉ cần:

Khai thác triệu chứng.
Khám lâm sàng.
Siêu âm bàng quang – tuyến tiền liệt.
Đánh giá lượng nước tiểu tồn lưu sau đi tiểu.
Nhật ký đi tiểu 2–3 ngày.
Trong nhiều trường hợp, không cần xét nghiệm phức tạp. Điều quan trọng nhất là người bệnh phải thẳng thắn mô tả triệu chứng.

Điều trị OAB

Phác đồ hiện đại kết hợp nhiều phương pháp:

1. Thay đổi thói quen sinh hoạt

Giảm caffeine, rượu bia.
Không uống quá nhiều nước về chiều tối.
Tập thở, giảm căng thẳng.
Vận động 30 phút mỗi ngày

2. Tập cơ sàn chậu (bài tập Kegel)

Kegel không chỉ dành cho phụ nữ. Ở nam giới, nó giúp tăng kiểm soát cơ vòng niệu đạo và bàng quang.

3. Thuốc điều hòa co bóp bàng quang

Một số thuốc giúp giảm cảm giác buồn tiểu đột ngột và tần suất đi tiểu. Bác sĩ sẽ chỉ định tùy trường hợp.

4. Điều trị nguyên nhân kèm theo

Nếu có phì đại tuyến tiền liệt hoặc viêm nhiễm, điều trị song song sẽ giúp cải thiện đáng kể triệu chứng.

5. Các phương pháp can thiệp nâng cao

Trong trường hợp nặng, có thể sử dụng:

Kích thích thần kinh cùng.
Tiêm botox vào bàng quang.
Những phương pháp này an toàn và mang lại hiệu quả lâu dài cho nhiều trường hợp kháng điều trị thông thường.

Nam giới không nên xem OAB là chuyện "tế nhị" phải chịu đựng

Bàng quang hoạt động quá mức không gây nguy hiểm tính mạng nhưng tác động sâu sắc lên chất lượng sống. Điều đáng mừng là phần lớn trường hợp có thể cải thiện rõ rệt nếu được chẩn đoán và điều trị đúng hướng.

Nên nhớ rằng: Đi tiểu bất thường không phải là dấu hiệu "già đi", mà là cảnh báo sức khỏe cần được lắng nghe.

Hi hữu người phụ nữ 63 tuổi vỡ bàng quang nhiều ngày mà không hay biết - SKĐS

Bs. Trần Thanh Hùng