Bảng C, Serbia - Anh (2 giờ ngày 17-6): Kiểm chứng tài năng của Gareth Southgate

Ở đời, càng hy vọng nhiều thì khi thất vọng sẽ càng đau. Việc đặt niềm tin vào đội tuyển Anh ở các giải đấu lớn là một trong những ví dụ như thế. Người Anh binh hùng nhưng toàn thua theo cách trời ơi đất hỡi. Khi mà trách nhiệm dường như không hoàn toàn do 11 cầu thủ trên sân, người ta bắt đầu nghía con mắt sang nhân vật quan trọng nhất bên ngoài thảm cỏ là huấn luyện viên (HLV).

Đúng là cầu thủ Anh được truyền thông xứ sương mù tung hô quá đà, nhưng nếu nhận định cầu thủ Anh là “sư tử giấy” thì cũng cực đoan không kém. Hãy nhìn Bellingham ở tuổi 20 đã làm được gì trong mùa giải đầu tiên khoác áo đội bóng hoàng gia Real Madrid. Hay có bao nhiêu cầu thủ chạy cánh trên thế giới có tốc độ và những cút sút khủng khiếp như Phil Foden? Đó là chưa kể họ còn sở hữu Chiếc giày vàng châu Âu Harry Kane!

Bellingham là niềm hy vọng của người Anh tại Euro 2024. Ảnh: ESPN

Nhưng hầu hết cầu thủ có số có má của đội tuyển Anh đều là hảo thủ có thiên hướng tấn công. Công thức để đội bóng có thể đi xa ở một giải đấu là phải có đội hình cân bằng giữa các tuyến. Nhìn vào danh sách cầu thủ được triệu tập thi đấu tại Euro 2024 của Tam sư, người ta thấy quá nhiều điều bất ổn. Đặc biệt là ở hàng thủ, ngộ nhỡ không may hai “ông già gân” Kyle Walker, Kieran Trippier chấn thương giữa chừng thì lấy ai công thủ toàn diện hai cánh?

Trent Alexander-Arnold được gọi lên tuyển để đá tiền vệ, theo kiểu nói vui “phải tuyệt vọng lắm các anh mới tìm đến tôi”, bằng những pha tạt bóng lúc cùng đường; dù ở Liverpool, anh chàng này là hậu vệ biên thì mọi người đều thiếu tin tưởng vào khả năng phòng ngự.

Với cách gọi người lên tuyển như thế, giới mộ điệu có quyền nghi ngờ HLV Gareth Southgate. Ông quá bảo thủ tuân theo triết lý lấy công bù thủ, hay muốn an toàn khi chọn những người có phong độ cao nói chung chứ không theo vị trí chiến thuật?

Điều này đã lộ ra từ trận chung kết Euro 2020. Không chỉ quá thận trọng không dám vùng lên ra đòn quyết định hạ đội tuyển Italy; Southgate còn dở tệ khi lựa chọn cầu thủ ở màn "đấu súng". Lý giải vì sao chọn 3 cầu thủ trẻ (Rashford, Sancho, Saka) đá phạt đền ở 3 lượt cuối để ôm hận thua tức tưởi, ông lý giải rằng: Lúc đá tập phạt đền, họ đá tốt thì chọn thôi! Nghe thì hợp lý nhưng rõ ràng ở thời khắc cân não như vậy, những cầu thủ kinh nghiệm, có bản lĩnh vẫn sẽ tốt hơn.

Với một đội hình bề ngoài mạnh nhưng thiếu cân bằng, khả năng liệu cơm gắp mắm, điều chỉnh sơ đồ chiến thuật tức thì cho phù hợp của HLV là rất quan trọng. Đây là điều người ta không thường thấy Southgate làm tốt. Ông thường bị động khi đối thủ bắt bài hoặc khi đội nhà bí bài.

Trong trận đấu ra quân, Serbia không phải là đối thủ xứng tầm với đội tuyển Anh, mặc dù trong đội hình có nhiều cầu thủ khá chất lượng đang là lính đánh thuê khắp trời Âu biển Á. Mối nguy hiểm với người Anh vẫn là Vlahović-một trong những tiền đạo cắm hàng đầu trên thế giới. Chỉ cần tìm cách cắt liên lạc giữa Vlahović với các vệ tinh thì trung phong này sẽ gần như vô hại. Điều này buộc Southgate sử dụng hai cầu thủ tiền vệ phòng ngự là Rice và Mainoo để bắt bài, phong tỏa đối phương.

Sơ đồ chiến thuật quen thuộc của Southgate thời gian gần đây là 4-2-3-1, mà trọng tâm xoay xung quanh “viên kim cương” Bellingham-người đá cao nhất trên hàng tiền vệ. Bellingham tỏa sáng-người Anh sẽ thắng trận!

Với những con người có trong tay, Southgate có thể làm nên lịch sử. Điều người hâm mộ cần là khả năng xử lý những tình huống cụ thể trên sân của Southgate, còn nếu xếp hảo thủ trên sơ đồ để trí tuệ nhân tạo làm phép tính thì may ra chỉ đội tuyển Pháp mới có thể ngáng đường người Anh.

HOÀNG HOÀNG