Bài 1: Những vụ án đau lòng do người nghiện ma túy gây ra
Ma túy không chỉ hủy hoại thể chất, tinh thần của người sử dụng mà còn cướp đi tương lai, niềm tin và hạnh phúc của biết bao gia đình. Đặc biệt đối với giới trẻ, khi đánh mất mình trong cơn ảo giác của ma túy, không chỉ một cuộc đời bị hủy hoại mà cả một cộng đồng bị tổn thương.
Bên cạnh đó, thực tiễn cho thấy, hành vi sử dụng trái phép chất ma túy không còn đơn thuần là biểu hiện cá nhân, mà là mắt xích đầu tiên dẫn đến hàng loạt hành vi vi phạm pháp luật nguy hiểm. Người sử dụng ma túy chính là tiền đề tội phạm. Từ những cơn phê ngắn ngủi đến các vụ án mạng, cướp giật, hiếp dâm, tai nạn giao thông nghiêm trọng – hậu quả đều có thể bắt đầu từ một lần dùng ma túy.

Đối tượng có biểu hiện nghi “ngáo đá” dùng gậy tấn công người đi đường, gây mất an toàn giao thông ở quận Thanh Xuân, Hà Nội.
Vậy nhưng, hệ thống pháp luật hình sự hiện hành vẫn chưa có quy định xử lý hình sự đối với hành vi sử dụng trái phép chất ma túy – một khoảng trống pháp lý đầy nhức nhối, trong khi các biện pháp hành chính, giáo dục hay cai nghiện bắt buộc vẫn chưa đủ sức ngăn chặn tình trạng tái nghiện, chưa đủ mạnh để cảnh tỉnh những người đang đứng bên bờ vực.
Trong bối cảnh đó, việc nghiên cứu và đề xuất bổ sung Điều 256a - Tội sử dụng trái phép chất ma túy vào Bộ luật Hình sự là cấp thiết, nhằm thể chế hóa đầy đủ hơn các nguyên tắc của chính sách hình sự quốc gia, đồng thời lấp đầy khoảng trống pháp lý, tạo cơ sở để xử lý nghiêm minh nhưng cũng mang tính phân hóa, có điều kiện răn đe phù hợp với từng nhóm đối tượng. Đây không chỉ là vấn đề pháp lý, mà là trách nhiệm lương tâm với cuộc sống, với nhân dân và với chính từng số phận con người.
“Ma túy đang là tội phạm của các loại tội phạm khác”, các vụ án hình sự thường liên quan đến đối tượng ma túy, người nghiện ma túy và hầu hết các đối tượng này gây án trong tình trạng không còn tỉnh táo. Đã có nhiều vụ án đau lòng do người nghiện ma túy gây ra, điều đó cho thấy tình trạng sử dụng trái phép chất ma túy thực sự đang là mối lo ngại cho xã hội, làm tiềm ẩn của những tội ác khó lường khác...
Nghiện ma túy, sát hại cả người thân
Chỉ cần seach Google, chúng ta có thể liệt kê khá nhiều vụ án nghiêm trọng do các đối tượng nghiện ma túy gây ra cho người thân. Ngày 13/12/2013, Nguyễn Hữu Chính dùng dao đâm nhiều nhát vào người yêu cho đến chết tại phường Ngọc Thụy, Gia Lâm, Hà Nội; ngày 1/4/2014 đối tượng Tô Minh Nhật Hải giết mẹ đẻ ở số nhà 100 Nhật Tảo, phường 4, quận 10, TP Hồ Chí Minh; ngày 2/11/2014, đối tượng Trần Tuấn Khương dùng dao cắt đứt bàn chân phải và 1/2 cẳng chân phải của chị ruột tại Bệnh viện Xanh Pôn, Hà Nội; đối tượng Đỗ Đức Mạnh Hùng dùng dao đâm chết chính bố mẹ đẻ của mình một cách dã man, độc ác tại phường Trần Quang Khải, TP Nam Định, tháng 9/2015…
Nhiều người dân ở tỉnh Long An vẫn còn nhớ một vụ án mạng đau lòng khi nghịch tử nghiện ma túy sát hại cả gia đình gây hoang mang trong xã hội. Đó là đối tượng Nguyễn Hoài Nam. Tháng 7/2018, sau khi mãn hạn tù về tội cướp tài sản, Nam được cha mẹ giới thiệu cho làm quen một người con gái cùng huyện. 3 tháng sau khi kết hôn, do không chịu nổi tính vũ phu, thói nghiện hút ma túy của Nam nên cô vợ đã âm thầm bỏ đi và cắt hết mọi liên lạc.
Trước khi xảy ra thảm án mấy tháng, Nam có quen một cô gái tên N. ở xã Long Cang, huyện Cần Đước, tỉnh Long An. Biết cháu ngoại mình quen biết với đối tượng nghiện hút, bà Bùi Thị Nết (58 tuổi), trú tại xã Long Cang, huyện Cần Đước đã kịch liệt phản đối, thậm chí bà còn gọi điện yêu cầu cha mẹ Nam không được cho hắn quan hệ với cháu N. Nam nung nấu ý định trả thù.
Trưa 11/3/2019, sau khi hít ma túy "đá", Nam lấy xe gắn máy chạy xuống Cần Đước, Long An tìm gặp bà Nết để "xử". Vừa gặp mặt đã bị bà Nết la mắng nên Nam chạy xuống bếp lấy con dao chém bà tử vong. Sau đó, Nam ngược về huyện Hóc Môn tiếp tục sát hại cha mẹ và người thân. Theo Công an TP Hồ Chí Minh, thời điểm gây án, đối tượng Nam hoàn toàn không tỉnh táo do ảo giác tạo ra từ ma túy "đá".
Một vụ án đau lòng khác cũng xảy ra ngày 2/5/2019. Sau nhiều giờ tụ tập hít ma túy đá với đám bạn, Trương Tín (SN 1990), trú tại quận Bình Tân đã tìm mẹ ruột là bà Nguyễn Thị Ngọc Thúy để gây sự vì không cho hắn tiền. Đối tượng Tín lấy con dao tấn công bà Lê Thị Điểu (bà ngoại), Nguyễn Thị Ngọc Thúy (mẹ ruột) và dì ruột là bà Nguyễn Thị Ngọc Kiều, khiến cả 3 người tử vong ngay sau đó.
Gây án xong, Tín bình thản lấy xe gắn máy chạy đến nhà bạn rủ đi uống cà phê như không có chuyện gì xảy ra và đến rạng sáng thì bị trinh sát hình sự Công an quận Bình Tân bắt giữ.
Ngày 1/8/2021, đối tượng Phạm Phi Hổ (SN 1990), trú tại quận 6, TP Hồ Chí Minh từ tầng gác nhà xuống tầng trệt lấy dao rồi đi đến chỗ mẹ là bà Phạm Thị Nhanh đang nằm ngủ tấn công bà. Lúc này, cha Hổ là ông Võ Ngọc Trừ phát hiện sự việc can ngăn. Hổ quay lại tiếp tục xuống tay với cha mình, khiến ông gục tại chỗ.
Khi Hổ đang đâm ông Trừ, bà Nhanh mở cửa nhà bỏ chạy ra ngoài nhưng vẫn bị Hổ đuổi theo, sát hại. Sau đó, Hổ quay lại nhà, thấy chị gái là Võ Phạm Phi Nga liền nói “Tao đâm mày luôn”, may mắn chị Nga bỏ chạy thoát được ra ngoài.
Nhận được tin báo của người dân, Công an phường đến hiện trường, khống chế bắt giữ và tước con dao Hổ đang cầm trên tay. Sau khi bị bắt tạm giam, cơ quan chức năng tiến hành xét nghiệm và xác định Hổ dương tính với ma túy. Kết luận giám định pháp y tâm thần xác định trước, trong, sau khi thực hiện hành vi giết người, Hổ bị rối loạn tâm thần do sử dụng nhiều loại ma túy, mất khả năng nhận thức, điều khiển hành vi.
Năm 2023, vụ án đối tượng Nguyễn Chí Hiếu (SN 1985), trú tại khu phố An Quới, phường An Hòa, thị xã Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh đã nhẫn tâm sát hại mẹ ruột gây chấn động dư luận. Sau khi sử dụng ma túy, Hiếu trở về nhà gặp mẹ ruột của mình là bà N.K.P (SN 1951) xin 100 nghìn đồng để mua ma túy tiếp tục sử dụng. Tuy nhiên, bà P nói với Hiếu rằng mình không có tiền.
Tức giận, Hiếu lấy cây kéo đâm liên tiếp vào người mẹ ruột khiến nạn nhân tử vong. Gây án xong, Hiếu lấy hết tiền bán vé số của mẹ ruột rồi bỏ trốn. Qua truy xét, Công an tỉnh Tây Ninh đã bắt giữ Hiếu về hành vi giết người.
Tấn công lực lượng chức năng, người đi đường
Ngoài việc gây án với người thân, sau khi sử dụng ma túy, các đối tượng còn không kiểm soát được hành vi, tấn công cả người đi đường và lực lượng chức năng. Khoảng 7h35 ngày 3/3/2025, tổ công tác Công an phường 7, TP Vũng Tàu đến nhà mời đối tượng Dương Hữu Trí (tên gọi khác là Tý Heo, SN 1987), trú tại đường Nguyễn An Ninh, phường 7, TP Vũng Tàu, là người nghiện được Công an phường quản lý để về trụ sở kiểm tra ma túy. Tuy nhiên, đối tượng Trí không chấp hành, dùng dao rượt chém lực lượng chức năng rồi quay lại đốt xe mô tô của tổ công tác, sau đó đi về nhà.
Nhận được tin báo, Tổ Cảnh sát hình sự khu vực phụ trách địa bàn TP Vũng Tàu của Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu đã phối hợp với các đơn vị tiến hành vận động, thuyết phục, tuy nhiên đối tượng không chấp hành, tiếp tục cố thủ trong nhà, chửi bới, đe dọa sử dụng hung khí tấn công CBCS Công an đang làm nhiệm vụ. Sau đó, đối tượng Trí tiếp tục đứng trên lầu dùng nước sôi tạt vào các lực lượng đang tham gia giải quyết tình huống, làm một đồng chí Cảnh sát khu vực Công an phường 7 bị bỏng.
Trước tình hình trên, tổ công tác, trong đó có Hạ sĩ Nguyễn Ngọc Minh Nhật đã tiến hành áp sát để khống chế đối tượng. Trong quá trình áp sát, khống chế, đồng chí Nguyễn Ngọc Minh Nhật đã bị đối tượng Trí dùng dao đâm một nhát trúng vào vùng ngực bên phải, làm đồng chí Nhật bị trọng thương. Tổ công tác đã nhanh chóng đưa đồng chí Nhật đi cấp cứu tại Bệnh viện Vũng Tàu, nhưng đến khoảng 13h30, đồng chí Nhật hy sinh.
Tiếp đó, khoảng 4h ngày 27/3, Công an phường Phượng Mao, thị xã Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh nhận được tin báo từ anh Trần Thanh Hải (trú tại thôn Mao Dộc, phường Phượng Mao) về việc khoảng 2h cùng ngày, có một thanh niên khoảng 40 tuổi đi xe máy Dream, BKS 99E1-104.73 đến quán làm bánh mì nhà anh ở mặt đường QL18 thuộc thôn Mao Dộc. Khi vào nhà, đối tượng cầm theo 2 con dao to, một lưỡi sắc. Sau đó, đối tượng đi lên tầng 2 thì mọi người trong nhà bỏ chạy. Con gái anh Hải là cháu Trần Thị Thảo T (SN 2016) bị đối tượng khống chế, đe dọa, bắt làm con tin.
Nhận được tin báo, Công an tỉnh Bắc Ninh đã cử lực lượng tới hiện trường, triển khai giải cứu cháu bé. Đến khoảng 8h30, đã giải cứu được cháu T an toàn. Đối tượng được xác định là Phạm Văn Tuấn (SN 1983), trú Tam Kiệt, Hữu Bằng, Kiến Thụy, Hải Phòng. Đối tượng Tuấn có 3 tiền án,trong đó có 2 lần phạm tội bắt giữ hoặc giam người trái pháp luật và 1 tiền án về tội tàng trữ trái phép chất ma túy.
Ngày 28/3, trong quá trình làm nhiệm vụ tại nút giao Trường Chinh - Tôn Thất Tùng, quận Thanh Xuân, tổ công tác Đội CSGT số 3, Phòng CSGT, Công an TP Hà Nội nhận được tin báo của người dân về việc tại số 86 phố Lê Trọng Tấn, quận Thanh Xuân có đối tượng nghi “ngáo đá” dùng gậy tấn công người đi đường, gây mất an toàn giao thông.
Tổ công tác nhanh chóng đến hiện trường, phát hiện một người đàn ông khoảng hơn 30 tuổi, trong trạng thái kích động, liên tục dùng 1 cây gậy gỗ dài khoảng 1 mét, tấn công một nam thanh niên khiến người này bị thương, chảy nhiều máu. Tổ công tác áp sát, khống chế, tước hung khí và vận động người dân bắt giữ đối tượng.
Sáng 5/4, tại chung cư Bamboo Garden thuộc xã Sài Sơn, huyện Quốc Oai, Hà Nội đã xảy ra vụ việc đối tượng nghi "ngáo đá" cầm hung khí tấn công nhiều người, khiến một người phụ nữ tử vong. Nhận được tin báo, Công an TP Hà Nội đã tiến hành điều tra, tạm giữ hình sự đối tượng gây án là Hoàng Đức Thành (SN 2003), trú tại xã Lâm Thượng, huyện Lục Yên, tỉnh Yên Bái để điều tra về hành vi "Giết người" và "Tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy".
Thời điểm gây án, Thành có dấu hiệu "ngáo đá" do tác dụng của chất kích thích. Sau khi đâm tử vong chị N.T.P. (SN 2003), quê quán tại xã Đại Dực, huyện Tiên Yên, tỉnh Quảng Ninh khiến nạn nhân tử vong tại chỗ, đối tượng tiếp tục di chuyển xuống sảnh tòa nhà, tấn công bảo vệ rồi quay lại tầng 9, đi đến nhiều căn hộ khác và gây thương tích cho 7 người dân sinh sống tại đây.
Theo Cục CSĐT tội phạm về ma túy, Bộ Công an, những vụ giết người mang tính chất thảm án, dã man, tàn bạo, mất hết nhân tính do đối tượng sử dụng ma túy tổng hợp gây ra đã gieo rắc nhiều nỗi đau cho gia đình các nạn nhân. Nguy hiểm hơn, hiện nay, nhiều đối tượng trong các băng nhóm tội phạm hoạt động theo kiểu "xã hội đen", chúng xem ma túy "đá" là bảo bối để tăng cường "bản lĩnh anh hùng" trong thực hiện các hành vi phạm tội hoặc trong các vụ thanh toán, tranh giành địa bàn.
Cục CSĐT tội phạm về ma túy cho biết, hiện cả nước có 286.005 người sử dụng trái phép chất ma túy, người nghiện ma túy, người bị quản lý sau cai nghiện được quản lý theo pháp luật, cụ thể có: 54.688 người sử dụng trái phép chất ma túy; 104.072 người nghiện ma túy; 28.388 người bị quản lý sau cai nghiện ma túy; 98.857 phạm nhân, trại viên, học sinh trong trại giam, cơ sở giáo dục bắt buộc, trường giáo dưỡng trước đây là người sử dụng trái phép chất ma túy, nghiện ma túy.