Bạc xanh - biến số khó lường nhất của quý IV?

Đồng tiền dự trữ chủ lực thế giới đang ở mức cao nhất trong khoảng hai tháng vừa qua, ngay cả khi chính phủ Mỹ tiếp tục đóng cửa. Theo các nhà đầu tư tại châu Á và châu Âu, nhiều quỹ đầu cơ đang mở các vị thế quyền chọn (options) đặt cược rằng đà hồi phục của USD so với hầu hết các đồng khác sẽ kéo dài đến cuối năm.

Các diễn biến bên ngoài nước Mỹ đang là nhân tố chính thúc đẩy, với euro và yên Nhật giảm mạnh trong tháng này. Đồng thời, những phát biểu từ quan chức Fed về việc thận trọng trong các đợt cắt lãi suất tiếp theo lại củng cố sức mạnh của bạc xanh.

Càng kéo dài, đà mạnh của bạc xanh càng gây tổn thương nhiều hơn cho những ai vẫn tin rằng đồng tiền này sẽ tiếp tục giảm sâu. Trong số các đồng tiền chủ chốt, Goldman Sachs, JPMorgan Chase và Morgan Stanley đều từng dự báo đô la sẽ suy yếu, nhưng hiện mọi chuyện có thể đang thay đổi.

Nếu xu hướng này tiếp diễn, nó có thể tác động đến toàn bộ nền kinh tế toàn cầu, chẳng hạn như khiến các ngân hàng trung ương khác khó nới lỏng chính sách tiền tệ hơn, đẩy giá hàng hóa tăng cao và gia tăng gánh nặng vay nợ nước ngoài bằng đồng nội tệ.

Bên cạnh đó, sự phục hồi nhanh chóng có thể làm chệch hướng kỳ vọng lạc quan về cổ phiếu và trái phiếu các thị trường mới nổi trong quý cuối cùng của năm, đồng thời cũng gây áp lực lên cổ phiếu của các nhà xuất khẩu Mỹ.

Chuyên gia Ed Al-Hussainy tại Columbia Threadneedle nằm trong số những người bi quan về đô la Mỹ đã thay đổi quan điểm. Nhà quản lý danh mục đầu tư này đã bán khống vào cuối năm 2024 khi đồng bạc xanh vẫn đang tăng giá như một phần của cái gọi là "Trade Trump" sau cuộc bầu cử Mỹ.

Nhưng trong khoảng hơn một tháng rưỡi vừa qua, ông đã giảm vị thế đầu tư vào thị trường mới nổi. Theo ông, câu chuyện chủ yếu là thị trường đã “đặt quá nặng” vào kịch bản Fed sẽ cắt giảm lãi suất nhiều lần, trong khi nền kinh tế Mỹ vẫn đang mạnh mẽ.

“Chúng tôi giờ đã lạc quan hơn với USD. Thị trường đang định giá một chuỗi cắt giảm lãi suất rất quyết liệt, nhưng sẽ rất khó để thực hiện nếu không gây ra nhiều tổn thất trên thị trường lao động”, ông chia sẻ.

Chỉ số Bloomberg Dollar Spot hiện đã tăng khoảng 2% từ giữa năm đến nay, sau khi trải qua đà giảm sâu nhất nửa đầu năm trong nhiều thập niên. Vào đầu năm 2025, sau khi Tổng thống Donald Trump tạm hoãn việc áp thuế diện rộng, bạc xanh từng giảm phần nào dựa vào kỳ vọng lạm phát thấp sẽ cho phép Fed sớm giảm lãi suất.

Nhưng cú sụt giảm đó sau đó bị đẩy sâu hơn khi ông Trump áp mức thuế cứng rắn vào tháng 4, làm tăng lo ngại nhà đầu tư quốc tế sẽ rút khỏi Mỹ trong bối cảnh chiến tranh thương mại. Cũng xuất hiện đồn đoán rằng ông Trump thích bạc xanh yếu hơn để hỗ trợ xuất khẩu Mỹ, đồng thời gây áp lực lên Fed giảm lãi suất, tất cả khiến làn sóng bán khống bạc xanh trở nên mạnh mẽ hơn.

Tuy nhiên, thực tế là nhà đầu tư quốc tế không rời bỏ hoàn toàn Mỹ. Họ vẫn mua chứng khoán Mỹ, đặc biệt cổ phiếu công nghệ vốn hóa lớn và nhu cầu tại các phiên đấu giá trái phiếu kho bạc cũng phần lớn duy trì ổn định. Có vẻ nhiều nhà đầu tư quốc tế đang mua các hợp đồng phái sinh bảo vệ để phòng rủi ro bạc xanh sụt giá.

Theo dữ liệu mới nhất của Ủy ban Hàng hóa và Giao dịch tương lai (CFTC), các quỹ đầu cơ, nhà quản lý tài sản và các cố vấn giao dịch hàng hóa vẫn giữ vị thế bán khống USD tính đến cuối tháng 9. Tuy nhiên, vị thế này đã thấp hơn nhiều so với đỉnh đạt được giữa năm.

Theo Mukund Daga, Trưởng bộ phận quyền chọn tiền tệ toàn cầu tại Barclays, các quỹ đầu tư đang gia tăng giao dịch quyền chọn hướng lên (bullish) USD đối với hầu hết các loại tiền tệ của Nhóm G-10.

Bạc xanh tiến gần các mức kháng cự quan trọng

Cũng có dấu hiệu rằng các nhà giao dịch quyền chọn đang trả chi phí cao hơn để bảo vệ rủi ro bạc xanh tăng, hơn là sụt. Mức chênh giữa nhu cầu đặt cược tăng và giảm của USD hiện là cao nhất kể từ tháng 4. Dữ liệu từ Depository Trust & Clearing Corp. cho thấy trong tuần này, cấu trúc quyền chọn ủng hộ USD tăng vẫn chiếm ưu thế hàng ngày.

Về hướng đi tiếp theo của USD, tất nhiên vẫn là điều khó đoán. Các bước tiếp theo của Fed sẽ đóng vai trò quyết định.

Các nhà đầu tư đang định giá vào khoảng hai lần cắt lãi suất 0,25 điểm phần trăm trong năm nay, và nhiều hơn vào năm sau. Nhưng các phát biểu gần đây, bao gồm biên bản cuộc họp Fed tháng 9 và phát ngôn từ quan chức cho thấy con đường này chưa hề chắc chắn. Dù có dấu hiệu thị trường lao động đang nguội bớt, lạm phát vẫn dai dẳng.

“Thị trường hiện đang định giá một chu kỳ cắt lãi suất trọn vẹn của Fed”, Mona Mahajan, Giám đốc chiến lược đầu tư tại Edward Jones, nói và thêm rằng: “Trước đây không như vậy và đó là lý do bạc xanh đã giảm mạnh, nhưng một sự hồi quy trung bình là điều hợp lý”.

“Đà tăng đang đẩy những người bán khống bạc xanh bị ép trở lại. Có vẻ vẫn còn rất nhiều vốn đọng ở các vị thế giảm bạc xanh, với hy vọng rằng câu chuyện “bán nước Mỹ” hồi đầu 2025 sẽ trở lại. Nếu vậy, những đợt ép tăng bạc xanh tiếp theo là điều có thể xảy ra”, Garfield Reynolds, Trưởng nhóm MLIV tại châu Á của Bloomberg nói.

Một yếu tố làm khó các nhà dự báo tiền tệ là việc chính phủ Mỹ đóng cửa kéo dài đã trì hoãn các con số việc làm quan trọng, dù Văn phòng Thống kê Lao động được cho là đã triệu tập lại nhân viên để chuẩn bị báo cáo lạm phát chủ lực. Bằng chứng về sự suy yếu thực sự của thị trường lao động có thể hồi sinh xu hướng bán khống USD, và một số ngân hàng lớn trên Phố Wall vẫn dự báo đồng tiền này sẽ giảm trong vài tháng tới.

Một yếu tố thêm nữa là chiến lược “debasement trade - giao dịch phá giá”, khi các nhà đầu tư lo ngại tình trạng tài khóa của các nền kinh tế lớn leo thang, họ có thể tìm đến vàng hoặc Bitcoin thay vì giữ tiền tệ mạnh.

Một phần lớn đà giảm mạnh của bạc xanh trong đầu năm đến từ kỳ vọng rằng triển vọng các thị trường ngoài Mỹ sẽ sáng lên, thu hút dòng vốn chuyển dịch. Nhưng những biến động chính trị tại Pháp và Nhật Bản đã làm nhiễu loạn câu chuyện đó.

Tỷ giá hối đoái là phép đo giá trị tương đối và tâm lý đối với yên Nhật xấu đi khi dự báo Sanae Takaichi sẽ lên làm Thủ tướng Nhật Bản, vốn được dự báo có thể thúc đẩy lạm phát và các gói kích thích nợ công, đẩy yên Nhật xuống mức thấp nhất kể từ tháng 2.

Tại Pháp, chính phủ của Tổng thống Emmanuel Macron vẫn đang trong khủng hoảng, tạo áp lực mới lên đồng euro, khiến nó rơi xuống mức thấp nhất kể từ tháng 8.

Trước tình hình tại Pháp và kỳ vọng về chính sách tài khóa và tiền tệ cởi mở hơn tại Nhật Bản, chiến lược gia Carol Kong thuộc Commonwealth Bank of Australia cho rằng đà tăng của bạc xanh so với hai đồng tiền này vẫn còn dư địa.

“Thực tế là, dùng câu nói cũ của chúng tôi, bạc xanh là "áo ít bẩn nhất trong đống đồ giặt”. Đừng mong đợi bạc xanh giảm mạnh khi yên Nhật và euro đều đang chịu áp lực”, Andrew Brenner, Phó Chủ tịch tại NatAlliance Securities, nhận định.

Đại Hùng