Bác sĩ khâu từng mạch máu nhỏ hơn sợi tóc nối ngón tay bị đứt lìa
Các bác sĩ 'chạy đua với thời gian' nối mạch máu nhỏ hơn sợi tóc giúp bé trai 5 tuổi giữ lại ngón tay bị đứt gần lìa sau vụ tai nạn tại nhà.
Chiều 5-8, bác sĩ CKI Nguyễn Thị Ngọc Ngà, Phó Trưởng Khoa Bỏng - Chỉnh trực, Bệnh viện Nhi đồng 2 (TP HCM), cho biết thời gian gần đây, tại bệnh viện liên tục tiếp nhận bệnh nhi bị tai nạn đứt lìa ngón tay nhập viện cấp cứu.

Ngón tay bé trai 12 tuổi được nối vi phẫu mạch máu, thần kinh và xương, giữ lại thành công hai ngón tay sau ca mổ kéo dài 6 giờ.
Trường hợp đầu tiên là bé trai 5 tuổi, đến bệnh viện cấp cứu trong tình chấn thương nghiêm trọng bàn tay phải. Trước khi nhập viện, bé nhảy từ trên bàn có mặt kính xuống đất, bàn bị lật đè lên tay phải khiến ngón ngón giữa gần như đứt lìa, các ngón trỏ và áp út tổn thương xương và mô mềm.
Khi nhập viện, ngón giữa của bé tím tái, lạnh, không còn nguồn máu nuôi, nguy cơ hoại tử rất cao nếu không được xử trí kịp thời. Bé được đưa đến viện sau 2 giờ sau tai nạn – khoảng thời gian được coi là "thời gian vàng" trong cấp cứu đứt chi.
Sau hội chẩn khẩn, bác sĩ Ngà cùng ê-kíp đã nhanh chóng đưa bé lên phòng mổ. Ca phẫu thuật kéo dài hơn 3 giờ dưới kính hiển vi, với mục tiêu khâu nối lại hệ thống mạch máu nuôi ngón tay, xử lý tổn thương xương, gân và mô mềm.
Trong quá trình mổ, các bác sĩ xác định ngón giữa đứt hoàn toàn cả hai động mạch nuôi, kèm tổn thương bao gân và mô phần mềm. Ê-kíp đã sử dụng chỉ khâu vi phẫu kích thước 11-0 (nhỏ hơn sợi tóc người) để nối lại mạch máu, cố định xương gãy, phục hồi bao gân và mô mềm. Ngay sau mổ, đầu ngón tay hồng trở lại – dấu hiệu máu nuôi đã được tái lập. Bé được theo dõi sát sau hậu phẫu.
Sau 5 ngày, đầu ngón tay bé hồng ấm, không còn dấu hiệu nhiễm trùng, chức năng vận động cơ bản được bảo tồn. Các bác sĩ tiên lượng ngón tay sẽ được bảo tồn tốt, bé có thể phục hồi khả năng sử dụng bàn tay sau khi tập vật lý trị liệu.
Trường hợp thứ 2 là bé trai (12 tuổi, ngụ Tây Ninh) bị lưỡi liềm cắt gần đứt lìa ngón cái và ngón trỏ tay trái khi đi cắt củ mì. Sau đó, bé được sơ cứu tại địa phương và chuyển đến Bệnh viện Nhi đồng 2 cấp cứu.
Tại đây, các bác sĩ xác định cả hai ngón chỉ còn dính bằng cầu da mỏng, nguy cơ hoại tử cao. Ê-kíp phẫu thuật đã tiến hành nối vi phẫu mạch máu, thần kinh và xương, giữ lại thành công hai ngón tay sau ca mổ kéo dài 6 giờ. Dự kiến, bé sẽ được tiếp tục nối gân khi hồi phục ổn định.
Theo bác sĩ Ngà, các bệnh nhi được đưa đến bệnh viện trong "giờ vàng" đóng vai trò then chốt giúp cứu sống ngón tay.
Bác sĩ Ngà khuyến cáo với các trường hợp đứt lìa ngón tay, bàn tay, cẳng tay hoặc cẳng chân..., nếu phần chi được bảo quản đúng cách và đưa đến cơ sở y tế có chuyên khoa vi phẫu trong vòng 6 giờ đầu, khả năng nối lại và phục hồi là rất cao, đặc biệt ở trẻ nhỏ.
Đối với trường hợp bị đứt chi thể, bác sĩ Ngà lưu ý không nên rửa xà phòng, không chà xát phần chi đứt. Nếu có bụi bẩn, chỉ nên rửa nhẹ bằng nước sạch hoặc nước muối sinh lý. Bọc phần chi đứt trong gạc vô trùng hoặc khăn sạch, cho vào túi nilon buộc kín. Sau đó, đặt túi vào thùng/ly đá lạnh, tránh tiếp xúc trực tiếp với nước đá. Mục tiêu là giữ mát ở nhiệt độ 4 - 10°C. Đặc biệt, ghi nhớ thời điểm tai nạn, mang phần chi và nạn nhân đến bệnh viện có chuyên khoa vi phẫu càng sớm càng tốt.