Bắc Ninh: Triệt phá đường dây lừa đảo hàng trăm tỷ đồng trên không gian mạng

Chiến công này là kết quả của hành trình đấu trí căng thẳng suốt nhiều tháng, với sự nỗ lực, hi sinh thầm lặng của các trinh sát, điều tra viên thuộc hai phòng: Cảnh sát hình sự và An ninh mạng và phòng, chống tội phạm công nghệ cao (gọi tắt là An ninh mạng).

Kiên trì truy vết tội phạm

Tháng 7/2024, Phòng An ninh mạng (Công an tỉnh Bắc Ninh cũ) phát hiện dấu hiệu nghi vấn lừa đảo từ sàn giao dịch ngoại hối ảo có tên Verbo Capital. Cùng lúc, Phòng Cảnh sát hình sự tiếp nhận đơn tố giác từ người dân về việc bị lừa hàng trăm triệu đồng từ sàn giao dịch trên. Trước tình hình đó, Giám đốc Công an tỉnh đã chỉ đạo hai đơn vị phối hợp xác minh. Khó khăn lớn nhất là mọi hoạt động của nhóm đối tượng đều diễn ra trên không gian mạng. Đường dây này nghi do một người Trung Quốc cầm đầu, thuê người Việt Nam điều hành. Các điểm vận hành hệ thống nằm rải rác tại thành phố Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh và tỉnh Bình Dương cũ, gây khó khăn cho công tác điều tra. Các đối tượng hoạt động phân tầng kín kẽ, cùng trong một cơ sở nhưng việc ai người ấy biết. Để xác định nhân thân từng đối tượng nghi vấn, đặc biệt ở khu vực các tỉnh phía Nam, các trinh sát buộc phải “nằm vùng”, hóa trang để theo sát đối tượng.

Điều tra viên Phòng Cảnh sát hình sự lấy lời khai của đối tượng Phạm Trần Phương Anh.

Thiếu tá Lê Quân, một trong những trinh sát, điều tra viên chủ chốt của vụ án kể lại: “Chúng tôi từng thuê trọ tại một khu nhà dành cho lao động, gần dịp lễ 30/4, chủ nhà liên tục đòi lại phòng, dọa tăng giá gấp ba lần. Anh em phải xoay xở trong hoàn cảnh cực kỳ khó khăn vì chưa rõ thời gian phá án kéo dài bao lâu”.

Thượng tá Mai Thế Hưng, Phó trưởng Phòng Cảnh sát hình sự - người chỉ đạo trực tiếp chuyên án cũng nhiều lần vào các tỉnh phía Nam, có lần đi vài tuần liền, ăn ở và đi trinh sát cùng anh em để khảo sát địa bàn và nắm chắc quy luật hoạt động của từng đối tượng.

Thách thức lớn khác là hệ thống máy chủ của đường dây đặt ở nước ngoài. Chỉ cần vài cú nhấp chuột, toàn bộ dữ liệu có thể bị xóa sạch, khiến công sức điều tra đổ sông, đổ biển. Ở các “điểm máy” vận hành sàn ảo, đối tượng lắp đặt camera dày đặc, thường xuyên thay đổi hệ điều hành, đòi hỏi lực lượng phá án phải tuyệt đối bí mật trong từng bước đi.

Lật tẩy đường dây lừa đảo quy mô lớn

Sau hơn 4 tháng kiên trì thực hiện các biện pháp nghiệp vụ, các tổ công tác đã xác định được từng mắt xích trong đường dây và phương thức hoạt động. Phòng An ninh mạng giữ vai trò chủ lực trong việc truy dấu điện tử, phân tích dữ liệu, lần theo tài khoản và truy vết máy chủ điều hành. Thủ đoạn chính của nhóm tội phạm là tạo niềm tin ban đầu bằng chiêu “thắng nhỏ, thua lớn”. Nạn nhân được rút lãi nhỏ để tin tưởng, rồi bị dụ đầu tư thêm bằng đồng USDT - một loại tiền điện tử khó truy vết. Khi thấy số tiền nạp vào lớn, bọn chúng sẽ khóa tài khoản, chiếm đoạt toàn bộ tiền của người chơi và chuyển sang lập sàn giao dịch mới.

Công an tỉnh Bắc Ninh khuyến cáo: Ngân hàng Nhà nước chưa cấp phép cho bất kỳ tổ chức, cá nhân nào thành lập sàn giao dịch ngoại hối hay tiền ảo. Mọi hoạt động trên các sàn này đều trái phép, tiềm ẩn rủi ro rất cao và không được pháp luật bảo vệ. Người dân cần cảnh giác, tránh đầu tư vào các nền tảng không rõ nguồn gốc để tự bảo vệ tài sản của mình.

Cán bộ Phòng An ninh mạng phải liên tục cập nhật kiến thức về công nghệ tài chính, tiền mã hóa, bảo mật số để đối phó. Thượng tá Trần Viết Soái, Trưởng Phòng chia sẻ: “Đấu tranh với tội phạm công nghệ cao là cuộc chiến thầm lặng nhưng khốc liệt. Địa bàn không biên giới, đối tượng không lộ mặt, tồn tại qua mã hóa và dữ liệu số. Cán bộ phải “đi” trên mạng như đi thực địa - âm thầm, chính xác và tuyệt đối bí mật”.

Khi toàn bộ chứng cứ và nhân thân các đối tượng trong đường dây cơ bản được làm rõ, Ban chuyên án quyết định “cất lưới” trước lễ 30/4/2025 - dịp lượng người đổ về Thành phố Hồ Chí Minh đông, thuận tiện để lực lượng hành động mà không gây chú ý.

Tối 23/4, trong một phòng trọ chật hẹp tại Thành phố Hồ Chí Minh, Thượng tá Mai Thế Hưng cùng các cán bộ bàn bạc xuyên đêm, lên phương án chi tiết cho từng tình huống. Sáng 24/4, các tổ công tác vào vị trí. Đúng 10 giờ 18 phút, mệnh lệnh được phát ra: “Đồng loạt tấn công!”. Đồng loạt 13 tổ công tác ở các tỉnh, thành phố đã khống chế thành công hàng chục đối tượng liên quan trong đường dây; thu giữ nhiều điện thoại, máy tính, thiết bị điện tử và tài liệu quan trọng. Ngay trong ngày, các đối tượng được di lý về Bắc Ninh. Cán bộ công an tiếp tục làm việc xuyên đêm để lấy lời khai, thu thập chứng cứ, truy vết dòng tiền. Nhờ đó, kịp thời phong tỏa tài khoản của một số đối tượng, thu giữ hơn 8,5 tỷ đồng.

Kết quả điều tra cho thấy, chỉ từ tháng 9/2024 đến 4/2025, đường dây này đã thực hiện 5.700 giao dịch, lừa đảo hơn 300 tỷ đồng của khoảng 4.000 người trên toàn quốc. Số tiền này được chia theo tỷ lệ: Kẻ cầm đầu hưởng 18%, số còn lại chia cho các đối tượng.

Hiện Công an tỉnh Bắc Ninh đã khởi tố nhiều đối tượng, trong đó có kẻ điều hành là Nguyễn Văn Chung (sinh năm 1995, ở An Giang), Phạm Trần Phương Anh (sinh năm 1999 ở Thành phố Hồ Chí Minh) cùng 11 đồng phạm ở các tỉnh, thành phố khác. Vụ án đang được Công an tỉnh điều tra mở rộng.

Từ vụ án này, Công an tỉnh Bắc Ninh khuyến cáo: Ngân hàng Nhà nước chưa cấp phép cho bất kỳ tổ chức, cá nhân nào thành lập sàn giao dịch ngoại hối hay tiền ảo. Mọi hoạt động trên các sàn này đều trái phép, tiềm ẩn rủi ro rất cao và không được pháp luật bảo vệ. Người dân cần cảnh giác, tránh đầu tư vào các nền tảng không rõ nguồn gốc để tự bảo vệ tài sản của mình.

Thùy Ninh